Δύο κάμερες «σφαιρικού» βίντεο 360 μοιρών -η μία πάνω και ή άλλη δίπλα από τον χειρουργό- μετέδιδαν ζωντανά την επέμβαση μέσω διαδικτύου σε όλο τον κόσμο. Οι θεατές -τόσο οι εκπαιδευόμενοι γιατροί στο ίδιο το βρετανικό νοσοκομείο, όσο και όσοι βρίσκονταν στον καναπέ τους στην άλλη άκρη της Γης- μπορούσαν να δουν το χειρουργείο σε περιβάλλον εικονικής πραγματικότητας. Αρκεί προηγουμένως να είχαν «κατεβάσει» στο κινητό τηλέφωνο ή την ταμπλέτα τους μια ειδική εφαρμογή (VR in OR) και παράλληλα να φορούσαν γυαλιά ή μάσκες εικονικής πραγματικότητας όπως το Google Cardboard ή το Samsung Gear.
Η όλη τεχνολογία και το λογισμικό λήψης, επεξεργασίας και μετάδοσης της επέμβασης ήταν αποκλειστικά υπόθεση της Mativision, την οποία έχει δημιουργήσει ο Αντώνης Καρύδης στο Λονδίνο εδώ και λίγα χρόνια.
Προτού κάνει το «ντεμπούτο» της στο πεδίο της ιατρικής, η εταιρεία του, που πρωτοπορεί διεθνώς, είχε ήδη πρώτη μεταδώσει ζωντανά με «σφαιρικό» και διαδραστικό τρόπο σημαντικά γεγονότα (όπως τα Ευρωπαϊκά Μουσικά Βραβεία 2015 του MTV, το ελληνικό ράλι «Ακρόπολις 2014», συναυλίες των συγκροτημάτων Sigur Ros, Dream Theater κ.α.), καθώς και κάθε είδους εταιρικές εκδηλώσεις όπως παρουσιάσεις προϊόντων και νέων μοντέλων αυτοκινήτων γνωστών «ονομάτων» (Samsung, Vodafone, Chrysler Jeep, Abarth, Mercedes Smart κ.α.).
Οι κάμερες των 360 μοιρών επιτρέπουν στον θεατή να έχει σφαιρική θέαση του γεγονότος που μεταδίδεται, αλλάζοντας κατά βούληση και ανά πάσα στιγμή τις οπτικές γωνίες του. Όταν προστίθεται και η διάσταση της εικονικής πραγματικότητας, τότε η εμπειρία του θεατή -είτε πρόκειται για συναυλία, για αγώνα «Φόρμουλα 1» ή για χειρουργική επέμβαση- γίνεται πιο «εμβαπτιστική» (immersive), πιο εμπλουτισμένη (augmented) και πιο διαδραστική (interactive).
Ήδη η Mativision του Α. Καρύδη συνεργάζεται με την Medical Realities, την εταιρεία του χειρουργού Σ.Αχμέντ, για να παρέχουν στο μέλλον βελτιωμένες υπηρεσίες ιατρικής εκπαίδευσης. Για παράδειγμα, ο θεατής (π.χ. ο εκπαιδευόμενος χειρουργός) θα μπορεί να βλέπει όχι μόνο την επέμβαση, αλλά το σχετικό βίντεο θα είναι εμπλουτισμένο με πρόσθετο διαδραστικό περιεχόμενο, από γραφικά έως ιατρικά ιστορικά.
Έτσι, οι θεατές δεν θα βλέπουν μόνο τι κάνει ο γιατρός, ούτε -αλλάζοντας οπτική γωνία- τι κάνουν τα υπόλοιπα μέλη της χειρουργικής ομάδας, αλλά επίσης θα έχουν άμεσα στη διάθεσή τους ζωτικές πληροφορίες για τον ασθενή, την ασθένειά του, την εξέλιξη της επέμβασης κ.α. Όταν οι εξελιγμένες συσκευές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, όπως το Microsoft Hololens και το Oculus Rift του Facebook, φθάσουν μαζικά στα χέρια των καταναλωτών/χρηστών, τότε ακόμη μεγαλύτερες δυνατότητες θα ανοίξουν.
Ειδικά οι δυνατότητες αξιοποίησης στην Ιατρική φαίνονται μεγάλες και δεν περιορίζονται σε ζωντανές μεταδόσεις. «Η τεχνολογία μας προσφέρει εκτεταμένες δυνατότητες προσθήκης πολλαπλών διαδραστικών επιπέδων πληροφορίας, όλες ελεγχόμενες από τον χρήστη, που μπορούν να αξιοποιηθούν σε μεγάλο βαθμό σε μιά νέα γενιά εκπαιδευτικών εργαλείων», τονίζει ο Καρύδης.
Επισημαίνει ότι ο τομέας ψυχαγωγίας δεν ήταν ποτέ η αποκλειστική στόχευσή του και ότι «κάθετοι εξειδικευμένοι τομείς, όπως αυτός της ιατρικής εκπαίδευσης, μάς ενδιαφέρουν πολύ και η συνεργασία μας με την Medical Realities αποσκοπεί στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του Mativision, σε συνδυασμό με τη δική τους εξειδίκευση».
Το πετυχημένο άλμα στο Λονδίνο
Ο Αντώνης Καρύδης σπούδασε ηλεκτρονικός μηχανικός στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Σάσεξ (1980-83) και έκανε μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο του Κράνφιλντ στην Τεχνολογία Πληροφορικής (1984). Μεταξύ 2000-2003 υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στο ΤΕΙ Κρήτης, ενώ νωρίτερα στην Αθήνα είχε ιδρύσει την εταιρεία Analysis Systems Research High-Tech S.A. (ASR).
Το μεγάλο βήμα για τον ίδιο έγινε το 2012, όταν ίδρυσε στο Λονδίνο την εταιρεία Mativision για να προωθήσει διεθνώς -με μεγάλη επιτυχία όπως αποδείχθηκε- την ομώνυμη τεχνολογία, με αντικείμενο την παραγωγή και εκμετάλευση διαδραστικών εμπειριών, που έχουν ως βάση το ζωντανό βίντεο 360 μοιρών.
Οι εφαρμογές της Mativision είναι διαθέσιμες σε όλες τις πλατφόρμες κινητών και στο Web, ενώ την τελευταία τριετία παράγει και αντίστοιχες διαδραστικές εμπειρίες εικονικής πραγματικότητας και πάλι για όλες τις πλατφόρμες VR της αγοράς (κινητά με Google Cardboard, Samsung GearVR, Oculus Rift). Δραστηριοποιείται έντονα στη διεθνή αγορά και μέχρι σήμερα έχει ολοκληρώσει περισσότερα από 100 εμπορικά έργα για πελάτες όπως FOX (ΗΠΑ), MTV (Αγγλία και ΗΠΑ), Warner, Universal (Αγγλία και ΗΠΑ), Samsung (Αγγλία/Ευρώπη), Vodafone (Αγγλία), Jeep (ΗΠΑ και Ιταλία), Fiat (Ιταλία), Mercedes-Benz κ.α.
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας Mativision ξεκίνησε στην Ελλάδα το 2004, ενώ το 2008 το σύστημα, ώριμο και ελεγμένο, μπήκε πλέον σε πλήρη εμπορική εκμετάλευση. Γιατί όμως εγκατέλειψε ο Καρύδης την χώρα μας; «Επειδή, παρά τις μεγάλες προσπάθειές μας, δεν μας ανατέθηκε ούτε ένα έργο στην Ελλάδα», αναφέρει με απογοήτευση.
Όπως δήλωσε ο Καρύδης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «προσφέρουμε τη μόνη διεθνώς end-to-end λύση με την πιο ισχυρή υποδομή λήψης βίντεο σε 360 μοίρες με δέκα εξειδικευμένες σφαιρικές κάμερες, που δεν είναι συναρμολόγηση ερασιτεχνικών GoPro, με δική μας πλατφόρμα διανομής περιεχομένου, χωρίς κανένα περιορισμό στον αριθμό των χρηστών και με δικούς μας Players, οι οποίοι είναι σήμερα οι μόνοι που προσφέρουν στον χρήστη των εφαρμογών μας τη δυνατότητα να επιλέγει ανάμεσα στις πολλαπλές συγχρονισμένες κάμερες 360 μοιρών, σε όλες τις πλατφόρμες, τόσο σε Live Streaming όσο και σε VOD (Video on Demand). Είμαστε η μοναδική εταιρεία διεθνώς που μπορεί να εκτελεί live streaming με πολλαπλές συγχρονισμένες κάμερες 360 μοιρών, που επιλέγει και ελέγχει ο χρήστης. Η τεχνολογία μας είναι απόλυτα ώριμη και λειτουργική».
Η Mativision έχει πλέον μεγάλη εμπειρία σε ζωντανή μετάδοση διαδραστικού περιεχομένου. Το πρώτο live streaming της με πολλαπλές κάμερες 360 μοιρών έγινε το 2011, από τον τελικό του «American Idol» στο Λος ‘Αντζελες και το παρακολούθησαν 3,4 εκατομμύρια χρήστες. «Σε δύο ώρες μετάδοσης, δεν χάσαμε ούτε ένα δευτερόλεπτο, ούτε ένα stream», δηλώνει υπερήφανα ο Καρύδης και τονίζει ότι «το υλικό (hardware) που χρησιμοποιούμε, οι ειδικές κάμερες των 360 μοιρών, είναι εξειδικευμένο, ενώ και το λογισικό (software workflow), όπως και οι Players μας που είναι οι κορυφαίοι της αγοράς, έχουν υλοποιηθεί από εμάς τους ίδιους».
Η Google πρόσφατα ανακοίνωσε ότι το YouTube θα προσφέρει live-streaming βίντεο 360 μοιρών για τους χρήστες του. Ο Καρύδης επισημαίνει ότι «το YouTube δεν θα προσφέρει end-to-end υπηρεσία. Κάποιος άλλος πρέπει να κάνει τη λήψη. Επίσης, η διανομή θα είναι περιορισμένη στα πλαίσια του YouTube, ενώ το Mativision καλύπτει όλες τις πλατφόρμες. ‘Αλλωστε, δείτε υλικό από το live stream του YouTube που έγινε πριν λίγες μέρες, συγκρίνετέ το με την ποιότητα που προσφέρει το Mativision και μπορείτε να βγάλετε τα συμπεράσματά σας. Τέλος, το Mativision παραμένει η μόνη πλατφόρμα με πολλαπλές κάμερες επιλεγόμενες και ελεγχόμενες από τον χρήστη».
Είναι άραγε καλό ή κακό που επιχειρηματικοί «γίγαντες» υιοθετούν παρόμοια τεχνολογία; «Είναι πολύ καλό!», απαντά ο Καρύδης. «Μέχρι πρίν δύο-τρία χρόνια, προτού δηλαδή το Facebook επενδύσει στο Oculus και η Google παρουσιάσει το Google CardBoard, μιλούσαμε για διαδραστικό βίντεο 360 μοιρών και ελάχιστοι καταλάβαιναν τι εννοούσαμε. Μόνο λίγοι διορατικοί πελάτες αποφάσιζαν να μας αναθέσουν έργα. Από την στιγμή όμως που οι «γίγαντες» μπήκαν στο παιχνίδι, οι πάντες ζητάνε πια εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας. Από τον Ιανουάριο μέχρι το τέλος Μαρτίου φέτος, έχουμε εκτελέσει περισσότερα έργα από ό,τι όλο το 2014 και 2015 μαζί!».
Μετά από αυτή την επιτυχία, ο ίδιος δηλώνει ότι καθόλου δεν αποκλείει μια εξαγορά από μεγάλη εταιρεία. «Προφανώς», λέει, «και είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις συνεργασίας, ακόμα και πλήρους εξαγοράς. Εξάλλου ήδη βρισκόμαστε σε αρχικές συζητήσεις με μεγάλες εταιρείες με διεθνή παρουσία, για την αδειοδότηση (licencing) των Players μας, καθώς όλο και περισσότερο γίνεται κατανοητη η ποιοτική μας πρωτοπορία». Συζητήσεις γίνονται ήδη με δύο μεγάλες εταιρείες Μέσων σε Αγγλία και ΗΠΑ και με ένα μεγάλο δίκτυο στην Κίνα.
Το μέλλον του live streaming
Ποιο άραγε θα είναι το τεχνολογικό μέλλον του live-streaming; Μήπως ένας συνδυασμός διαδραστικότητας και εικονικής/επαυξημένης πραγματικότητας ή κάτι ακόμη πιο προχωρημένο; «Πολύ δύσκολο να το προβλέψει κανείς σήμερα» απαντά ο Καρύδης. «Σίγουρα περιμένουμε ραγδαίες εξελίξεις στην ποιότητα διασύνδεσης, κάτι που αφενός θα επιτρέψει να βελτιώσουμε την ποιότητα της μεταδιδόμενης εικόνας, άρα και την ποιότητα της εμπειρίας, αφετέρου θα κάνει πιο λειτουργική την αμφίδρομη διαδραστικότητα. Το τελευταίο ελπίζουμε να μας επιτρέψει να υλοποιήσουμε πρωτοποριακές αμφίδρομες εφαρμογές, που π.χ. στην ιατρική περιλαμβάνουν από διάγνωση μέχρι και απομακρυσμένες επεμβάσεις».
Το ερώτημα είναι όμως πότε ο μέσος καταναλωτής/χρήστης θα «νιώσει» στην καθημερινότητά του τις νέες δυνατότητες του live-streaming. «Όταν κυκλοφορήσει το σωστό περιεχόμενο» πιστεύει ο Καρύδης. «Όταν ξεφύγουμε από την υπερβολή, και επικεντρωθούμε πραγματικά σε εφαρμογές με νόημα, χρησιμότητα και ουσία. Εμείς φανταζόμαστε την εικονική και την επαυξημένη πραγματικότητα όχι σαν ένα μαραφέτι ή απλώς έναν άλλο τρόπο διανομής των computer games. Αλλά σαν σημαντικά εργαλεία που θα επιτρέψουν σε επαγγελματίες, ομάδες και ολόκληρες χώρες με περιορισμένους πόρους, να αποκτησουν πρόσβαση σε υπηρεσίες, μεθόδους και γνώση, που σήμερα τούς είναι απρόσιτα. Να εκπαιδεύσουμε π.χ. γιατρούς, να ενισχύσουμε δασκάλους, να μορφώσουμε πληθυσμούς που δεν έχουν πρόσβαση σε μόρφωση και πολλά άλλα».
Στο μεταξύ, η εταιρεία του έκανε συμφωνία με την Microsoft για την ανάπτυξη μιας διαδραστικής πλατφόρμας στο X-Box One. «Είμαστε», τονίζει, «σήμερα η μόνη εταιρεία που υλοποιεί ένα προϊόν, το οποίο θα προσθέσει διαδραστικότητα game-like σε πραγματικό βίντεο, σε μιά διαδραστική πλατφόρμα όπως είναι το Xbox One». Η συνεργασία με τη Microsoft δεν θα περιοριστεί σε αυτό, αλλά, όπως λέει, «δυστυχώς δεν μπορώ να ανακοινώσω περισσότερα σε αυτή τη χρονική στιγμή».
Παράλληλα, η εταιρεία του μετά από ένα επιτυχημένο πρώτο επενδυτικό γύρο στα τέλη του 2015, ήδη σχεδιάζει την προσέλκυση νέων κεφαλαίων (Bridge Investment), που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο.
Πέρα όμως από την τεχνολογία των ψηφιακών μέσων, ο πολυτάλαντος Α.Καρύδης ασχολείται ενεργά με την φωτογραφία (έχοντας πολλές διακρίσεις στο ενεργητικό του), έχει γράψει ένα βιβλίο, ενώ, όποτε έχει χρόνο, συνθέτει και παίζει μουσική. Αλλά εκτός Ελλάδας πια όλα αυτά…