Eντατικολόγοι: Γιατί ασθενείς με Covid αργούν να πάνε στο νοσοκομείο – Πώς σχετίζεται με την αυξημένη θνητότητα

Σημαντική καθυστέρηση στην προσέλευση των ασθενών στο νοσοκομείο έχουν εντοπίσει οι έλληνες εντατικολόγοι. Καθυστέρηση που έχει ενοχοποιηθεί για τα αυξημένα ποσοστά της θνητότητας που παρατηρούνται στη χώρα μας, μεταξύ και άλλων παραγόντων.

Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι: Τις τελευταίες 10 ημέρες καταγράφηκε επτά φορές τριψήφιος αριθμός θανάτων, ενώ η Ελλάδα παραμένει σταθερά στην τρίτη χειρότερη θέση στην Ευρώπη με 140 θανάτους ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού κατά τις τελευταίες 14 ημέρες.

Στην ίδια κατάταξη, πρώτη έρχεται η Κροατία με 183 θανάτους και δεύτερη η Βουλγαρία με 166, την ώρα που ο μέσος όρος των χωρών της ΕΕ/ΕΟΧ είναι 57 θάνατοι στο ένα εκατομμύριο.

Κοτανίδου: «Όχι μόνο αρνητές, αλλά και άνθρωποι που απλώς φοβούνται»

Ανάμεσα στις αιτίες που έχουν εντοπίσει οι επιστήμονες για να εξηγήσουν αυτήν την σημαντική επιβάρυνση με τους θανάτους -ιδιαίτερα από τα τέλη του προηγούμενου χρόνου και μέχρι σήμερα- είναι και ο αδικαιολόγητος φόβος πολλών ασθενών για το νοσοκομείο και τη διασωλήνωση.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, όπως λένε, την τραγική καθυστέρηση στην νοσοκομειακή παρέμβαση προς τον άρρωστο, με συνεπακόλουθη επίπτωση τον θάνατο του.

Μιλώντας στο iatropedia.gr η Καθηγήτρια Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας Αναστασία Κοτανίδου, περιγράφει το φαινόμενο:

“Πόσοι είναι οι ασθενείς αυτοί που καταλήγουν επειδή αργούν να έρθουν στο νοσοκομείο, δεν το ξέρουμε προς το παρόν. Το διερευνά ο ΕΟΔΥ, γιατί αυτός είναι ο αρμόδιος να απαντήσει σ’ αυτά τα ερωτήματα. Εμείς έχουμε διαπιστώσει ότι οι ασθενείς μας αργούν να έρθουν στο νοσοκομείο. Γιατί; Γιατί φοβούνται το νοσοκομείο. Δεν είναι απαραίτητα αρνητές του ιού και της διασωλήνωσης, αν και συναντάμε και κάποιους αρνητές. Η μεγάλη πλειοψηφία, όμως, είναι όσοι φοβούνται τι θα τους συμβεί με τις θεραπείες τους”, τονίζει η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας και δ/ντρια της ΜΕΘ του Νοσοκομείου “Ευαγγελισμός”.

Θύματα του φόβου τους, οι ηλικιωμένοι που δεν πάνε εγκαίρως στο νοσοκομείο

Το προφίλ των ασθενών με βαριά νόσο Covid-19 κατά το πρόσφατο κύματα της πανδημίας και μετά την επικράτηση της παραλλαγής Όμικρον του κορονοϊού, έχει αλλάξει.

Κι ενώ από τις αρχές του χρόνου, η συμμετοχή των άνω των 65 ετών στους θανάτους ήταν στο 77% σήμερα έχει ανέλθει στο 88% του συνολικού αριθμού των θανατηφόρων περιστατικών.

Αντίθετα, η ηλικιακή ομάδα 40-64 ετών έχει μειώσει τη συμβολή της στους θανάτους, από το 22% στις 2 Ιανουαρίου, στο 12% στις 6 Φεβρουαρίου.

Δεν είναι, όμως, μόνο η ηλικία και το αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το 90% των ανθρώπων που καταλήγουν στον θάνατο είναι ανεμβολίαστοι.

Βαριά τη σκιά της στον μακρύ κατάλογο των θανατηφόρων κρουσμάτων της Covid ρίχνει και η καθυστερημένη μετάβαση σε νοσοκομείο, εξαιτίας της “παρεξηγημένης αντίληψης” που έχουν διαμορφώσει πολλοί άνθρωποι για την ΜΕΘ και τη διασωλήνωση.

Αυτό υποστηρίζει η Διευθύντρια της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας του νοσοκομείου “Αγιος Δημήτριος” Θεσσαλονίκης, Γλυκερία Βλαχογιάννη:

“Φοβούνται οι ασθενείς ότι αν διασωληνωθούν θα πεθάνουν. Είναι κάτι που το τρέμουν, ακόμη κι όταν έρχονται στο νοσοκομείο. Και πάλι αρνούνται και δεν θέλουν να διασωληνωθούν διότι νομίζουν ότι η διασωλήνωση ίσον θάνατος. Έχει περάσει δυστυχώς στην κοινωνία λανθασμένα”, σημειώνει η ίδια.

Στην πραγματικότητα το πρόβλημα ξεκινά ακριβώς από αυτή την λανθασμένη αντίληψη, λένε οι γιατροί. Την ώρα μάλιστα που για την θετική έκβαση της πορείας της υγείας του ασθενούς παίζει πολύ σημαντικό ρόλο ο σωστός χρόνος εισαγωγής σε ΜΕΘ και ο κατάλληλος χρόνος διασωλήνωσης, όπως λέει η κα. Βλαχογιάννη:

“Παγκόσμια παίζει ρόλο κι όχι μόνο στην Ελλάδα. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο early και του late intubation (σ.σ. έγκαιρη και καθυστερημένη διασωλήνωση). Δεν μπορεί να μην τα ξεκαθαρίσουμε αυτά γιατί υπάρχει και μία πάρα πολύ κακή άποψη για το ότι η θνητότητα στην Ελλάδα είναι πολύ μεγαλύτερη από άλλα κράτη, όπως π.χ. η Γερμανία”, σημειώνει η ίδια.

Η συμβολή του μη επεμβατικού αερισμού (παροχή υψηλής ροής οξυγόνου)

Για την υποβοήθηση της αναπνοής των ασθενών που εισέρχονταν στα νοσοκομεία με βαριά συμπτώματα από το αναπνευστικό, χρησιμοποιήθηκε ευρέως η μέθοδος της χορήγησης υψηλής ροής οξυγόνου, η οποία είχε ενθαρρυντικά αποτελέσματα ως προς τη μείωση των διασωληνώσεων και την αύξηση των ημερών εκτός διασωλήνωσης.

Ωστόσο, υπάρχει debate αυτή τη στιγμή στον επιστημονικό κόσμο ανάμεσα στην επιλογή της έγκαιρης και καθυστερημένης διασωλήνωσης, λέει η Εντατικολόγος κυρία Βλαχογιάννη:

“Στο συνέδριό μας το μεγάλο που έγινε το ετήσιο, υπήρχε ένα φοβερό debate από δύο πολύ σπουδαίους Ενατικολόγους οι οποίοι είχαν ο καθένας την άποψή του σχετικά με το early και το late intubation. Αποδείχθηκε ότι όταν αργούν πάρα πολύ να τους διασωληνώσουν επιμένοντας στον μη επεμβατικό αερισμό, δεν έχουν καλή έκβαση οι ασθενείς. Το περιστατικό πρέπει να διασωληνωθεί στον σωστό χρόνο στον κάθε ασθενή. Αντίθετα στο πρώτο κύμα η διασωλήνωση γινόταν πολύ νωρίτερα απ’ όσο χρειαζόταν”, λέει η ίδια.

Κοτανίδου: “Ο ασθενής να έρχεται νωρίς στο νοσοκομείο και ο γιατρός να κάνει αυτό που πρέπει”

Τη σωστή στιγμή για την είσοδο στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας και την πιθανή διασωλήνωση του ασθενούς την γνωρίζει μόνο ο γιατρός και είναι μοναδική για τον κάθε άρρωστο, σε σχέση με την κλινική εικόνα που εμφανίζει.

Ο ασθενής από την πλευρά του οφείλει να ενημερώσει έγκαιρα τον γιατρό και να τον εμπιστευτεί, λέει η Καθηγήτρια Εντατικής Θεραπείας, κα. Κοτανίδου:

“Πρέπει ο ασθενής να ενημερώσει άμεσα τον γιατρό που εμπιστεύεται όταν νοσήσει. Να μην περιμένει εάν θα κάνει βαριά συμπτώματα. Με το που θα βγει θετικό το PCR test. Από κει και πέρα, το να έρθει στο νοσοκομείο αυτό συνήθως γίνεται με τη συμβολή του γιατρού που παρακολουθεί τον ασθενή. Πολλοί ασθενείς νομίζουν ότι περνούν την ασθένεια ήπια στο σπίτι και δεν απευθύνονται καν σε γιατρό. Είναι πολύ σημαντικό να μιλήσει εγκαίρως ο άρρωστος με τον ειδικό”, λέει η ίδια.

Από την πλευρά της η κα. Βλαχογιάνη  διαλύει όλους τους μύθους που υπάρχουν σχετικά με τη νοσηλεία και τη διασωλήνωση:

“Πρέπει να ξεκαθαριστούν ορισμένα πράγματα γιατί ο κόσμος πιστεύει πως “αν διασωληνωθώ πέθανα”. Δεν είναι έτσι. Αν διασωληνωθεί σωστά ο ασθενής και έγκαιρα, θα αποσωληνωθεί σε 2 με 3 μέρες. Γιατί ο οργανισμός θα πρέπει να ξεπεράσει ένα δύσκολο σημείο. Με το να αρνούνται να έρθουν στο νοσοκομείο, ή να αρνούνται να διασωληνωθούν χειροτερεύουν την έκβασή τους. Αυτό είναι σίγουρο. Κι αυτό είναι μια τεκμηριωμένη πια άποψη που έχει καταγραφεί. Πρέπει να προσέλθουν έγκαιρα, να πάρουν τη σωστή φροντίδα, τη σωστή αντιμετώπιση, να μην αρνηθούν μια αναγκαία διασωλήνωση γιατί αν γίνει σωστά στο σωστό χρόνο, γρήγορα θα αποσωληνωθεί ο ασθενής και γρήγορα θα επανέλθει”, λέει η ίδια.

Οι γιατροί κάνουν έκκληση στους ασθενείς με Covid-19 να είναι περισσότερο συνεργάσιμοι:

“Κάνω έκκληση στον κόσμο να μην φοβάται, ούτε να έρθει στο νοσοκομείο, ούτε να δισωληνωθεί. Η διασωλήνωση δεν σημαίνει απαραίτητα θάνατος. Γιατί αυτό έχουν στο μυαλό τους. Όταν αρνούνται, όμως, ο γιατρός που τους προσπαθεί να τους βοηθήσει δεν μπορεί να τους βάλει κάτω “σε κοιμίζω, σε διασωληνώνω”. Θέλει και τη συνεργασία του ασθενή. Φτάνουν και οι γιατροί σε μια απέλπιδα προσπάθεια, όταν καταρρεύσει ο ασθενής τότε να τον διασωληνώνουν. Τότε, όμως, είναι αργά”, καταλήγει η κα. Βλαχογιάννη.