Αμίαντος, μέταλλα και οργανικές χημικές ενώσεις συσσωρεύτηκαν στο έδαφος μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι και απειλούν την υγεία των κατοίκων, σύμφωνα με έρευνα του ΑΠΘ.
Το γεγονός αυτό αναδεικνύει ως προτεραιότητα την άμεση απομάκρυνση από την περιοχή των υλικών που περιέχουν αμίαντο. Επιπλέον οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν την έρευνα προτείνουν να αφαιρεθούν τα πρώτα 2-3 εκατοστά του εδάφους σε περιοχές με υψηλότερο κίνδυνο καρκινογένεσης. Μάλιστα το χώμα αυτό θα πρέπει να απομακρυνθεί ως επικίνδυνο απόβλητο.
Η έρευνα βασίζεται σε δειγματοληψία από 40 διαφορετικά σημεία στο Μάτι και την ευρύτερη περιοχή. Οι δειγματοληψίες διενεργήθηκαν μία εβδομάδα μετά την πυρκαγιά.
Τα ευρήματα
Οι αναλύσεις των δειγμάτων αποκάλυψαν τα εξής:
- Στο έδαφος ανιχνεύθηκαν σημαντικές συγκεντρώσεις νικελίου, που αποτελεί δείκτη της παρουσίας αμιάντου.
- Παρατηρείται αύξηση κατά 20% (κατά μέσον όρο) στα επίπεδα των περισσότερων μετάλλων στα καμένα εδάφη, σε σύγκριση με τα μη καμένα.
- Παρατηρείται σχεδόν διπλασιασμός στα επίπεδα των πολυαρωματικών υδρογονανθράκων.
- Παρατηρούνται διαφορές της τάξης του 20-50% στις συγκεντρώσεις άλλων οργανικών ενώσεων.
- Διαπιστώθηκε διασπορά των προϊόντων καύσης σε σημαντικές αποστάσεις από τα σημεία από τα οποία πέρασε η φωτιά. Μεταξύ άλλων, ανιχνεύθηκαν αυξημένες συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων και οργανικών ενώσεων στο Νταού Πεντέλης, το Λύριο Ίδρυμα, τον Άγιο Ανδρέα, καθώς και στο σημείο δειγματοληψίας επί της οδού Αγίας Ειρήνης.
Με βάση αυτά τα ευρήματα και με τη βοήθεια πρότυπης μεθοδολογίας, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι τους δυνητικούς κινδύνους για την υγεία των κατοίκων. Ειδικότερα:
- Ο κίνδυνος καρκινογένεσης στις περιοχές όπου υπάρχει επιμόλυνση από την πυρκαγιά, είναι περίπου 50% μεγαλύτερος σε σχέση με τις περιοχές που δεν υπήρξε επιμόλυνση.
- Ο κίνδυνος νευροαναπτυξιακών διαταραχών για τα παιδιά είναι 21% μεγαλύτερος στις περιοχές με επιμόλυνση από την πυρκαγιά.
Οι κίνδυνοι αυτοί θεωρούνται μικροί, αλλά όχι αμελητέοι, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Επανάληψη των μετρήσεων
Οι ερευνητές συνιστούν να ξαναγίνει δειγματοληψία στις ίδιες θέσεις και να γίνει μέτρηση των ινών αμιάντου. Με αυτό τον τρόπο θα ελεγχθεί ο πραγματικός, υπολειπόμενος κίνδυνος έναν χρόνο μετά την φονική πυρκαγιά.
Επιπλέον, τονίζουν πως πρέπει να απομακρυνθεί άμεσα ο αμίαντος και όλα τα υλικά που τον περιέχουν, καθώς και να αφαιρεθεί το χώμα με τη διαδικασία που προαναφέρθηκε.
Η έρευνα τιτλοφορείται «Επιστημονική ορθή εικόνα της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης στο Μάτι». Πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Crome-Life: Μεσογειακό Δίκτυο Περιβάλλοντος και Υγείας» από ομάδα επιστημόνων. Επικεφαλής ήταν ο καθηγητής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
«Στόχος μας ήταν να δούμε τη μακροχρόνια τοξικότητα του περιβάλλοντος», δήλωσε ο κ. Σαρηγιάννης, ο οποίος είναι υπεύθυνος του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής και του ερευνητικού κέντρου HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας του ΑΠΘ.
Και συνέχισε: «Πήραμε δείγματα από περίπου 40 διαφορετικές θέσεις σε όλη την περιοχή. Αναλύσαμε τα δείγματα σε διαπιστευμένα εργαστήρια αναφοράς τριών διαφορετικών χωρών. Έχοντας αυτά τα δεδομένα στα χέρια μας, εφαρμόσαμε την πρότυπη μεθοδολογία για την εκτίμηση τοξικολογικού κινδύνου που έχει αναπτύξει το εργαστήριό μας τα τελευταία 10 χρόνια».
Τα ευρήματα της έρευνας παρουσιάσθηκαν χθες το βράδυ στους κατοίκους της πληγείσας περιοχής.