Αλλαγές σε πρωτεΐνες του αίματος εντόπισαν επιστήμονες σε άτομα που πάσχουν από μακροχρόνια Covid (long Covid), σύμφωνα με έρευνα που έρχεται να ενισχύσει τις προσπάθειες διάγνωσης και θεραπείας μιας εξουθενωτικής κατάστασης που επηρεάζει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Η έρευνα έρχεται να προστεθεί επίσης σε έναν όλο και μεγαλύτερο συνδυασμό παραγόντων που φαίνεται να συμβάλλουν στην παρουσία συμπτωμάτων για μήνες ή και χρόνια μετά τη μόλυνση από τον κορονοϊό. Υπολογίζεται ότι η long Covid αφορά ένα 5% των ανθρώπων που κόλλησαν κορονοϊό, επιβαρύνοντας τα συστήματα υγείας μετά τη μεγάλη πίεση που δέχθηκαν από την πανδημία της Covid-19.
Το κεντρικό εύρημα της έρευνας, που δημοσιεύθηκε στο Science την Πέμπτη, 18 Ιανουαρίου 2024, είναι η σημασία του «συστήματος του συμπληρώματος» – μίας ομάδας πρωτεϊνών που βοηθά το σώμα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις, αλλά του οποίου η τοπική ενεργοποίηση θεωρήθηκε πιθανή αιτία αυξημένης φλεγμονής.
«Αυτό ήταν ένα κομμάτι του παζλ που έλειπε και που εξηγεί τόσες πολλές διαφορετικές εκδηλώσεις της μακροχρόνιας Covid», δήλωσε ο Onur Boyman, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης και επικεφαλής της έρευνας. «Το κομμάτι αυτό παρέχει μια ευκαιρία για καλύτερη διάγνωση και, ενδεχομένως, ακόμη και θεραπεία της πάθησης», πρόσθεσε.
Η ομάδα του Boyman μέτρησε τα επίπεδα περισσότερων από 6.500 πρωτεϊνών στο αίμα σε 113 άτομα που είτε είχαν αναρρώσει πλήρως από την Covid είτε είχαν αναπτύξει long Covid. Οι 40 πάσχοντες από long Covid εμφάνισαν, μεταξύ άλλων, μη φυσιολογική ενεργοποίηση του συστήματος συμπληρώματος, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Η πιο πρόσφατη μελέτη είναι σημαντική επειδή εντοπίζει επακριβώς τον ρόλο που παίζει στην long Covid η φλεγμονή του συστήματος του συμπληρώματος στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων, σύμφωνα με τον Eric Topol, διευθυντή του Scripps Research Translational Institute στην Καλιφόρνια.
Η μελέτη αυξάνει, με τον τρόπο αυτό, τις πιθανότητες οι αλλαγές στις πρωτεΐνες του αίματος να χρησιμεύσουν, ενδεχομένως, ως ένας από τους βιολογικούς δείκτες ή βιοδείκτες που θα βοηθήσουν τους ιατρούς να αναγνωρίσουν την ευαισθησία των ασθενών στη long Covid.
«[Αυτά τα] νέα δεδομένα»… θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός διαγνωστικού βιοδείκτη, ο οποίος θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί και για την παρακολούθηση ασθενών με μακρά Covid για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει μείωση της φλεγμονής», δήλωσε ο Topol, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Τα συμπτώματα της long Covid περιλαμβάνουν οξεία κόπωση, δύσπνοια και γνωστική εξασθένηση — που συχνά αναφέρονται ως «ομίχλη του εγκεφάλου». Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο, οι άνθρωποι έχασαν περισσότερα «χρόνια υγιούς ζωής» λόγω του συνδρόμου τα δύο πρώτα χρόνια μετά τη μόλυνση από ό,τι θα έχαναν λόγω καρκίνου ή καρδιακών παθήσεων.
Η σημασία του συστήματος του συμπληρώματος είναι άλλη μία ένδειξη ότι σύνδρομο μοιράζεται χαρακτηριστικά με αυτοάνοσα νοσήματα όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας. Σε αυτές τις περίπλοκες συνθήκες, πολλές από τις οποίες δεν έχουν ακόμη εξηγηθεί πλήρως, η αμυντική αντίδραση στα παθογόνα καταλήγει να βλάπτει τον ίδιο τον οργανισμό.
Φωτογραφία: iStock