Ευλογιά των πιθήκων (mpox): Νέο καμπανάκι από ΠΟΥ, CDC για επικίνδυνο στέλεχος

Σε ακόμα δύο χώρες εξαπλώθηκε ένα νέο, πιο επικίνδυνο στέλεχος του ιού που προκαλεί τη νόσο mpox (πρώην ευλογιά των πιθήκων), θέτοντας σε συναγερμό τις παγκόσμιες υγειονομικές Αρχές.

Όπως ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), επιβεβαιώθηκαν 50 κρούσματα της λοίμωξης στο Μπουρούντι, την Κένυα, την Ρουάντα και την Ουγκάντα. Υπάρχουν επίσης πολλά ακόμα ύποπτα περιστατικά.

Έως πρότινος, η Κένυα και η Ουγκάντα δεν είχαν κρούσματα της νόσου, ενώ γενικώς οι τέσσερις χώρες δεν θεωρούνται ενδημικές της mpox. Ωστόσο γειτνιάζουν με την Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό απ’ όπου άρχισε η εφετινή επιδημία ή/και μεταξύ τους. Έτσι, οι αφρικανικές χώρες όπου έχουν ανιχνευθεί κρούσματα της λοίμωξης ανέρχονται πλέον σε 13.

Η εξέλιξη αυτή ώθησε τον Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικό διευθυντή του ΠΟΥ, να ανακοινώσει πως συγκαλεί Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης, η οποία θα αξιολογήσει εάν η mpox έχει τη δυναμική να εξαπλωθεί περαιτέρω.

Διαβάστε ακόμα Ευλογιά των πιθήκων (mpox): Ένα βήμα πριν τον παγκόσμιο συναγερμό βρίσκεται ο ΠΟΥ

Η Επιτροπή θα αποτελείται από ειδικούς απ’ όλο τον κόσμο, οι οποίοι θα αποφανθούν εάν πρέπει να κηρυχθεί έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας διεθνούς ενδιαφέροντος (PEHIC). Η ανακήρυξη αυτή αποτελεί το μέγιστο επίπεδο υγειονομικού συναγερμού που διαθέτει ο ΠΟΥ. Την τελική απόφαση γι’ αυτό, όμως, θα λάβει ο Dr. Ghebreyesus.

Η Επιτροπή θα συγκροτηθεί και θα συνεδριάσει το συντομότερο δυνατόν, είπε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ. Δεν προσδιόρισε, όμως, την ημερομηνία.

Αυξάνονται οι νεκροί

Από τις αρχές του 2024, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ή Κονγκό-Κινσάσα, πρώην Ζαΐρ) έχουν αναφερθεί πάνω από 14.000 κρούσματα της mpox, είπε ο Dr. Ghebreyesus. Έχουν επίσης καταγραφεί 511 θάνατοι (στις 28 Ιουλίου 2024 ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 450).

Εξάρσεις της λοίμωξης αναφέρονται στην ΛΔΚ εδώ και δεκαετίες, τόνισε. Ωστόσο χρόνο με τον χρόνο αυξάνονται τα κρούσματα. Ειδικά εφέτος, ο αριθμός τους κατά τους πρώτους 6 μήνες του 2024 έφτασε εκείνον των κρουσμάτων ολόκληρου του 2023. Επιπλέον, ο ιός που προκαλεί τη λοίμωξη εντοπίζεται πλέον και σε απρόσβλητες έως πρότινος περιοχές.

Η εφετινή επιδημία άγεται κυρίως από ένα νέο στέλεχος του ιού της mpox, που λέγεται κλάδος 1b. Ο ιός αυτός προκαλεί πιο σοβαρή νόσο από τον κλάδο 2, ο οποίος είχε προκαλέσει παγκόσμια επιδημία την περίοδο 2022-2023.

Τα κρούσματα στην Κένυα, την Ρουάντα και την Ουγκάντα επιβεβαιώθηκε πως προκαλούνται από τον κλάδο 1b. Δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί ο μοριακός έλεγχος στο Μπουρούντι.

Στην ΛΔΚ πολλά κρούσματα προκαλούνται από έναν άλλο ιό, τον κλάδο 1a. Αυτός έχει εντοπιστεί και στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και το Κονγκό. Ένας τρίτος ιός, ο κλάδος 2, έχει ανιχνευθεί σε Καμερούν, Ακτή Ελεφαντοστού, Λιβερία, Νιγηρία και Νότια Αφρική. Υπάρχουν επίσης κρούσματα στην Γκάνα, αλλά δεν έχει γίνει ακόμα γνωστός ο υπαίτιος ιός.

Ο Dr. Ghebreyesus τόνισε πως για να σταματήσει η διασπορά της mpox απαιτείται διεθνής συνεργασία, με τις τοπικές κοινότητες στο επίκεντρο.

Υγειονομικός συναγερμός στις ΗΠΑ

Οι ραγδαίες εξελίξεις ώθησαν τα αμερικανικά ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) να εκδώσουν προειδοποίηση προς τους γιατρούς, συνιστώντας αυξημένη εγρήγορση.

Όπως αναφέρουν, πρέπει να εγείρονται υπόνοιες mpox στους ασθενείς με ύποπτα συμπτώματα που προσφάτως επέστρεψαν από την ΛΔΚ ή τις γειτονικές χώρες.

Τα CDC επισημαίνουν πως εφέτος δεν έχουν αναφερθεί κρούσματα σε χώρες εκτός κεντρικής και ανατολικής Αφρικής. Γι’ αυτό τον λόγο εκτιμούν πως είναι χαμηλός ο κίνδυνος διασποράς στις ΗΠΑ. Αντίστοιχα, είναι πολύ χαμηλός ο κίνδυνος διασποράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναφέρει το ECDC.

Ωστόσο όσοι αναπτύσσουν ανεξήγητο δερματικό εξάνθημα και έχουν ιστορικό ταξιδιού τις τελευταίες 21 ημέρες σε κάποια από τις χώρες της Αφρικής όπου ενδημεί η mpox πρέπει:

• Να ζητούν αμέσως ιατρική βοήθεια
• Να αποφεύγουν την επαφή με άλλα άτομα

Η mpox είναι ιογενής νόσος που μεταδίδεται εύκολα μεταξύ των ανθρώπων, καθώς και από μολυσμένα ζώα. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, μεταδίδεται με την αγκαλιά, το άγγιγμα, το φιλί, το σεξ, την αναπνοή, την ομιλία και την επαφή με μολυσμένα αντικείμενα.

Στα συμπτώματά της συμπεριλαμβάνονται πυρετός, επώδυνο εξάνθημα στο δέρμα, πονοκέφαλος, πόνοι στους μυς και τις αρθρώσεις και χαμηλή ενεργητικότητα.

Φωτογραφία: iStock