Ευλογιά των πιθήκων (mpox): Νέο κρούσμα στην Ελλάδα, τι να προσέχουμε

Η νόσος mpox (ή ευλογιά των πιθήκων, όπως ήταν η παλαιότερη ονομασία της) δεν έχει εξαλειφθεί από την Ευρώπη, αλλά εξακολουθεί να προκαλεί μικρό αριθμό κρουσμάτων, ένα εκ των οποίων καταγράφηκε στη χώρα μας τον τελευταίο μήνα.

Αυτό αποκαλύπτουν τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου & Προλήψεως Ασθενειών (ECDC). Όπως αναφέρει το Κέντρο, από τις 28 Φεβρουαρίου 2023 έως και τις 4 Απριλίου 2023 καταγράφηκαν στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης 23 νέα κρούσματα της νόσου mpox.

Τα περισσότερα (συνολικώς 15) καταγράφηκαν στη Γαλλία. Άλλα 5 αναφέρθηκαν στην Ισπανία, ενώ Ελλάδα, Μάλτα και Πορτογαλία είχαν από ένα.

Η ευλογιά των πιθήκων είχε μπει αιφνιδίως στη ζωή μας τον Μάιο του 2022. Εκείνο τον μήνα άρχισαν να καταγράφονται κρούσματα σε χώρες όπου φυσιολογικά δεν ενδημεί ο υπαίτιος ιός.

Τα συνολικά κρούσματα

Έκτοτε έχουν καταγραφεί 21.212 κρούσματα στα 29 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Τα περισσότερα έχουν αναφερθεί στην Ισπανία (7.549), τη Γαλλία (4.144) και τη Γερμανία (3.676). Στη χώρα μας αναφέρθηκαν έως τις 4 Απριλίου, 87 περιστατικά.

Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ενημέρωση του ΕΟΔΥ, έως τις 10 Νοεμβρίου 2022 είχαν αναφερθεί τα 85 από αυτά. Όλοι ήταν άνδρες, ηλικίας 16 έως 62 ετών (μέση ηλικία: 37 έτη). Οι 24 (το 28%) είχαν αναφέρει ταξίδι στο εξωτερικό εντός του χρόνου επώασης της νόσου.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, μέχρι τις 15 Μαρτίου 2023 είχαν αναφερθεί 97.239 επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα. Οι 280 από τους ασθενείς είχαν χάσει τη ζωή τους.

Το ECDC επισημαίνει πως παρότι μειώνονται εδώ και μήνες τα κρούσματα στην Ευρώπη, ο κίνδυνος μόλυνσης από την mpox είναι μέτριος για τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες. Για τον υπόλοιπο πληθυσμό είναι χαμηλός.

Τι είναι η mpox

Ο ΕΟΔΥ αναφέρει πως η πρώην ευλογιά των πιθήκων είναι μία σπάνια ιογενής λοίμωξη. Μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.

Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες ή/και σωματικά υγρά του πάσχοντος. Μεταδίδεται επίσης με μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.

Τα συμπτώματα που προκαλεί η mpox συμπεριλαμβάνουν:

• Πυρετό
• Πονοκέφαλο
• Μυαλγίες
• Οσφυαλγία
• Λεμφαδενοπάθεια
• Ρίγος
• Εξάντληση

Συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα 1 έως 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Παρότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν πλήρως σε λίγες εβδομάδες. Υπάρχει επίσης εμβόλιο που χορηγείται στις ομάδες υψηλού κινδύνου.

Η προστασία

Ο ΕΟΔΥ επισημαίνει ότι όλοι κινδυνεύουν δυνητικά να νοσήσουν, εάν εκτεθούν στον υπαίτιο ιό. Μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν ενδεχομένως οι νεότερες γενιές που δεν έλαβαν το εμβόλιο της ευλογιάς. Η ευλογιά ήταν μια νόσος συγγενική με την mpox, η οποία όμως έχει εξαλειφθεί. Έτσι, το εμβόλιο εναντίον της σταδιακά σταμάτησε στη χώρα μας να χορηγείται μετά το 1980.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης, αναφέρει ο ΕΟΔΥ. Το ίδιο και όσοι έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρες της Αφρικής όπου ενδημεί η νόσος.

Για την προστασία από την mpox, ο ΕΟΔΥ τονίζει πως απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής. Αυτά είναι:

• Να πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή να χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
• Να καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
• Να μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
• Να μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες

Φωτογραφία: iStock