FLiRT: Τι θα γίνει με το εμβόλιο για την Covid μετά την εμφάνιση των νέων παραλλαγών – Πόσο καλύπτει το παλιό

Με τον κορονοϊό να στρέφει και πάλι επάνω του το ενδιαφέρον του κόσμου, παρουσιάζοντας δύο νέες παραλλαγές, τις παραλλαγές FLiRT όπως ονομάζονται, «απειλώντας» να διαταράξει με πιθανό νέο κύμα κρουσμάτων το φετινό καλοκαίρι, πολλοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται τι προστασία παρέχουν αυτήν τη στιγμή τα διαθέσιμα εμβόλια, τι διαφορές υπάρχουν στη μετάδοση και τα συμπτώματα και αν τα self test καλύπτουν ικανοποιητικά και τις νέες παραλλαγές.

Το γεγονός είναι πως στα τέλη Μαρτίου, η παραλλαγή KP.2, μία από τις νέες παραλλαγές, προκαλούσε περίπου το 4% των λοιμώξεων στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), ενώ το γονικό στέλεχος, JN.1, προκαλούσε πάνω από το 50% των λοιμώξεων την ίδια περίοδο.

Από τις αρχές Μαΐου, η παραλλαγή KP.2 ευθύνεται πλέον για πάνω από το 28% των λοιμώξεων, αφήνοντας πίσω την JN.1 ως κυρίαρχη παραλλαγή, γεγονός που δείχνει τη δυναμική εξάπλωσης των νέων παραλλαγών.

Τα άτομα που πέρασαν πρόσφατα COVID έχουν κάποια προστασία έναντι των παραλλαγών FLiRT;

Σύμφωνα με τον Andy Pekosz, καθηγητή Μοριακής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Bloomberg του Πανεπιστημίου John Hopkins, η μόλυνση από το στέλεχος JN.1, που ήταν και το επικρατέστερο μέχρι προσφάτως, θα πρέπει να παρέχει αρκετά ισχυρή προστασία έναντι όλων των παραλλαγών FLiRT.

Η διαφορά μεταξύ του JN.1 και αυτών των παραλλαγών είναι μόνο μία ή δύο αλλαγές αμινοξέων, επομένως υπάρχουν ακόμη πολλά άλλα σημεία στα οποία μπορούν να προσαρτηθούν τα αντισώματα.

Ωστόσο, τυχόν μόλυνση από παραλλαγή παλαιότερη της JN.1 είναι λιγότερο πιθανό να προσφέρει την ίδια προστασία.

Γνωρίζουμε πόσο καλά λειτουργούν τα τρέχοντα εμβόλια με τις παραλλαγές FLiRT;

Ξέρουμε ότι με το στέλεχος JN.1, το εμβόλιο που σχεδιάστηκε γύρω από την προγενέστερη παραλλαγή XBB.1.5 παράγει, πράγματι, ορισμένα αντισώματα διασταυρούμενης αντίδρασης. Δεν έχουν γίνει ακόμη μελέτες για όλες τις νεότερες παραλλαγές, αλλά οι διασταυρούμενες αντιδράσεις είναι πιθανό να είναι λίγο λιγότερες.

Έχουν επίσης περάσει αρκετοί μήνες από τότε που πολλοί άνθρωποι έκαναν την τελευταία δόση του εμβολίου και η ανοσία μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Τον Φεβρουάριο, το CDC συνέστησε οι ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω που είχαν εμβολιαστεί το φθινόπωρο να κάνουν και μία ακόμη δόση του τρέχοντος εμβολίου κατά της COVID. Το θέμα είναι τώρα ποιες θα είναι οι οδηγίες για το καλοκαίρι. Η εμπειρία από τις ΗΠΑ δείχνει ότι ο κόσμος δεν ανταποκρίνεται ιδιαίτερα στις συστάσεις για αναμνηστικές δόσεις, ακόμη και σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου.

Επομένως δεν είναι σαφές αν θα υπάρξουν συστάσεις και για τρίτη δόση του τρέχοντος εμβολίου. Αν ο αριθμός των κρουσμάτων παραμένει σχετικά χαμηλός, μπορεί να μην είναι απαραίτητο.

Πώς μπορεί οι παραλλαγές αυτές να επηρεάσουν τη φόρμουλα του εμβολίου για την COVID που ετοιμάζεται για το φθινόπωρο;

Αυτή είναι η εποχή του χρόνου που οργανισμοί και φορείς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και ο αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συνιστούν μια φόρμουλα για τα ενημερωμένα εμβόλια έναντι της COVID που θα κυκλοφορήσουν στις αρχές του φθινοπώρου. Πέρυσι, τα εμβόλια βασίστηκαν στην παραλλαγή XBB.1.5 και λίγους μήνες αργότερα η παραλλαγή JN.1 έγινε η κυρίαρχη παραλλαγή στις ΗΠΑ.

Στα τέλη Απριλίου, ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι η συμβουλευτική ομάδα για τα εμβόλια έναντι της COVID συμβουλεύει να χρησιμοποιηθεί ως αντιγόνο για τα νέα εμβόλια η γενεαλογία του στελέχους JN.1. Κι όλες οι παραλλαγές FLiRT ανήκουν στην οικογένεια του JN.1.

Στις ΗΠΑ, ο FDA ανέβαλε τη συνεδρίασή του για το εμβόλιο του φθινοπώρου του 2024 από τα μέσα Μαΐου που ήταν να γίνει, για τις αρχές Ιουνίου. Αυτό δίνει στους εμπειρογνώμονες περισσότερο χρόνο για να δουν ποια από τις παραλλαγές FLiRT θα επικρατήσει, ώστε να μπορούν να προσαρμόσουν τη σύσταση του ΠΟΥ με βάση την παραλλαγή που εκτιμούν πως θα είναι κυρίαρχη το φθινόπωρο.

Φυσικά, όπως έγινε και το περασμένο καλοκαίρι, μπορεί στη συνέχεια να προκύψουν και νέες παραλλαγές, αλλά ο στόχος παραμένει να επιλεγεί μια σύνθεση που, το φθινόπωρο, θα ταιριάζει όσο το δυνατόν περισσότερο στις κυκλοφορούσες παραλλαγές.

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα και το χρονοδιάγραμμα μετάδοσης για τις παραλλαγές FLiRT;

Σε ό,τι αφορά τα συμπτώματα, προς το παρόν δεν βλέπουμε τίποτα νέο ή διαφορετικό.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Pekosz, συνεχίζουμε να βλέπουμε πιο ήπια νόσηση, όχι απαραίτητα επειδή ο ιός είναι πιο ήπιος, αλλά επειδή η ανοσία του κόσμου είναι πλέον πολύ πιο ισχυρή. Μετά από χρόνια εμβολιασμών και λοιμώξεων, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι σε καλύτερη θέση να καταπολεμήσει μια λοίμωξη χωρίς να ανησυχεί για σοβαρή ασθένεια.

Η περίοδος μολυσματικότητας για τις νέες παραλλαγές FLiRT παραμένει η ίδια όπως με το στέλεχος JN.1 και προηγούμενες παραλλαγές της omicron: Μετά την έκθεση, μπορεί να χρειαστούν πέντε ή περισσότερες ημέρες για να εμφανίσει κανείς συμπτώματα, αν και τα συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν και νωρίτερα. Κάποιος είναι μεταδοτικός μία έως δύο ημέρες πριν εμφανίσει συμπτώματα και λίγες ημέρες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Και, όπως και με τις προηγούμενες παραλλαγές, σε κάποιους ο ιός μπορεί να είναι ανιχνεύσιμος και ζωντανός έως και μία εβδομάδα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων, ενώ σε άλλους τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν και να αναζωπυρωθούν και πάλι.

Τα self test στο σπίτι παραμένουν ένα πραγματικά σημαντικό εργαλείο για να γνωρίζει κανείς εάν θα μπορούσε να μεταδώσει και σε άλλους τον ιό.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

FLiRT: Τι γνωρίζουμε και τι δεν γνωρίζουμε για τις νέες παραλλαγές του κορονοϊού