Η αποφασιστικότητα της Ελλάδας να καταπολεμήσει τον καρκίνο συζητιέται -μεταξύ άλλων- στην τέταρτη ετήσια σύνοδο κορυφής Economist Impact που πραγματοποιείται στην Αθήνα. Το συνέδριο τελεί υπό την επιστημονική αιγίδα της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (HeSMO) και την αιγίδα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ).
Στην ομιλία του στο πλαίσιο του συνεδρίου, ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, αναφέρθηκε αρχικά στην πρόοδο της επιστήμης στην αντιμετώπιση του καρκίνου, η οποία -όπως είπε- έχει επιτευχθεί τα τελευταία 10 χρόνια και τον έχει «εκπλήξει», όπως είπε:
«Πριν από 10 χρόνια οι ασθενείς ήταν καταδικασμένοι να καταλήξουν. Τώρα με τα νέα φάρμακα από κορυφαίες εταιρείες οι οποίες κατάφεραν να παράξουν θεραπείες οι οποίες είναι πραγματικά καινοτόμες, καταφέρνουν να δώσουν όχι μόνο ελπίδα στους ασθενείς, αλλά και μια πολύ καλή ποιότητα ζωής για μία σειρά ετών. Αυτό είναι κάτι εκπληκτικό, διότι για πρώτη φορά η ανθρωπότητα μπορεί να πει ότι αντιμετωπίζουμε και καταπολεμούμε τον καρκίνο κι αυτό είναι κάτι υπέροχο», ανέφερε.
Την ίδια στιγμή, όμως, όπως είπε το νόμισμα έχει δύο πλευρές, καθώς συχνά σημειώνονται «υπερβάσεις προϋπολογισμού» , λόγω «αλόγιστης χρήσης καινοτόμων φαρμάκων», όπως τόνισε.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι πολύ μεγάλες εταιρείες να αποφεύγουν να δίνουν τέτοια φάρμακα στην Ελλάδα, εννοώντας εξαιτίας του μηχανισμού των αυτόματων επιστροφών (clawback). «Και άρα όταν κάποιος πράγματι χρειαστεί ένα τέτοιο φάρμακο, δεν θα μπορεί να το βρει. Και αυτό είναι αποτυχία δική μας, 100% δική μας. Εμάς, η δική μας ευθύνη είναι όταν κάποιος ασθενής πραγματικά χρειάζεται ένα φάρμακο για να του σώσουμε τη ζωή να είμαστε σε θέση να το παρέχουμε».
Άδωνις Γεωργιάδης: «Αποτυχία των γιατρών» η υπερσυνταγογράφηση ακριβού φαρμάκου που απέτυχε στις κλινικές δοκιμές»
Ωστόσο, μεγάλη ευθύνη ως προς αυτό έχουν και οι γιατροί, σημείωσε ο υπουργός και αναφέρθηκε στην υπόθεση του Relyvrio, του πολύ ακριβού καινοτόμουφαρμάκου για τη νευρομυοπάθεια, το οποίο «γραφόταν στην πατρίδα μας ασταμάτητα και σωρηδόν, μια πάρα πολύ ακριβή θεραπεία», όπως είπε. Ωστόσο, το φάρμακο αυτό αποδείχθηκε αναποτελεσματικό στη φάση ΙΙΙ των δοκιμών και η παρασκευάστρια εταιρεία σχεδιάζει τώρα την απόσυρσή του.
«Πέρυσι, κόστισε στο σύστημα 15 εκατομμύρια ευρώ. Μόνο φέτος τους πρώτους δύο μήνες του ’24 έχει κοστίσει πάνω από 3 εκατομμύρια ευρώ και προχθές το φάρμακο αυτό το οποίο δεν είχε έγκριση ΕΜΑ, είχε έγκριση μόνο FDA φάση 2, ούτε καν φάση 3, και παρόλα αυτά το έγραφαν, απεσύρθη από την εταιρία ως αποτυχών να περάσει τη φάση 3 και άρα ως φάρμακο τελικά δεν δουλεύει. Αλλά ανακαλύψαμε ότι δεν δουλεύει αφού έχουμε ξοδέψει δεκάδες εκατομμύρια. Αυτό είναι μια αποτυχία όχι των υπουργών, αυτό είναι μια αποτυχία των γιατρών. Μεγάλη αποτυχία μάλιστα, που δεν μπόρεσαν να συγκρατηθούν να βάλουν οι ίδιοι κανόνες, να απομονώσουν τους κακούς συναδέλφους. Δεν το έγραφαν όλοι. Έχω δει τώρα ποιοι το έγραφαν με ονοματεπώνυμα, οι περισσότεροι δεν το έγραφαν. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι πρέπει να θεσπίσουμε πολύ αυστηρούς κανόνες από εδώ και μπρος για το πως αυτά τα φάρμακα θα χορηγούνται και θα συνταγογραφούνται. Και ιδιαίτερα, διότι εδώ οι θεραπείες δεν κοστίζουν όπως το Relyvrio, 75.000 ευρώ αλλά κοστίζουν 700.000 ευρώ. Και άρα αν ακολουθήσουμε το ίδιο μοντέλο έχουμε χαιρετίσει όλοι μαζί, δεν θα έχουμε να πάρουμε ούτε ασπιρίνη. Άρα πρέπει να συνεννοηθούμε. Η Ένωση των Ογκολόγων και η κυρία Ζερβιδάκη η ίδια αλλά και οι συνάδελφοί της ήταν εντυπωσιακοί στις συναντήσεις μας, πάρα πολύ υπεύθυνοι και τους ευχαριστώ για αυτό», τόνισε ο υπουργός Υγείας.
Το εθνικό σχέδιο δράσης και το Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών
Ο υπουργός Υγείας αναφέρθηκε επίσης στο Εθνικό Μητρώο Νεοπλασιών, που ήταν από τα πρώτα που υπέγραψε ως υπουργός Υγείας, και η επιτυχία του εξαρτάται από τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων. Σχετικά με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο, ο υπουργός δεσμεύθηκε ότι η θητεία του θα συνδεθεί με την υλοποίησή του.
Για την Ελλάδα, είπε ο κ. Γεωργιάδης, η αντιμετώπιση του καρκίνου αποτελεί, κορυφαία προτεραιότητα, όπως άλλωστε και για όλα τα συστήματα υγείας.
«Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο, πρέπει να τρέξουμε» είπε ο υπουργός. Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα προγράμματα πρόληψης «Σ. Δοξιάδης» που υλοποιούνται μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, λέγοντας ότι για πρώτη φορά η Πολιτεία ασχολείται σοβαρά με την πρόληψη.
Η Ζένια Σαριδάκη, ογκολόγος, πρόεδρος ΔΣ, Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας (HeSMO), Διευθυντής, 1ο Ογκολογικό Τμήμα, Metropolitan Hospital Athens & Asklepios Diagnosis Crete, αναφέρθηκε στην υπογραφή του Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών που έγινε τον πρώτο μήνα του Άδωνι Γεωργιάδη στο Υπουργείο Υγείας, λέγοντας ότι τώρα μπαίνουμε σε φάση υλοποίησης.
Αναφέρθηκε στα βήματα που πρέπει να γίνουν, όπως στα θεραπευτικά πρωτόκολλα, συνταγογράφηση ογκολογικών φαρμάκων από εξειδικευμένους γιατρούς και έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στους βιοδείκτες.
Η ιατρική ακριβείας είναι πολύτιμη και δεν είναι ακριβή, είπε, ανακοινώνοντας ότι η Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας θα παρουσιάσει αιτιολογημένη νομική πρόταση στο Υπουργείο Υγείας. Από το 2011 έχουν επενδυθεί από τη φαρμακοβιομηχανία πάνω από 6 εκατ. ευρώ στους βιοδείκτες, ώστε οι ογκολογικοί ασθενείς να έχουν αυτούς τους δείκτες, που είναι απαραίτητοι, δωρεάν, είπε. Μίλησε επίσης για τη συνεχή εκπαίδευση των οικολόγων και τη συνεργασία της Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας με ξένα πανεπιστήμια.
Ο Γιώργος Καπετανάκης, πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), ανέφερε ότι από την αρχή της χρονιάς ξεκινήσαμε με αυξημένη ταχύτητα και δύο πάγια αιτήματα της ογκολογικής κοινότητας όπως το Εθνικό Σχέδιο Δράσης και το Μητρώο Νεοπλασιών που βρίσκονται ψηλά στις προτεραιότητες του Υπουργείου Υγείας.
«Η χώρα μας βρίσκεται σε μια δημιουργική κινητικότητα» είπε και τόνισε ότι η ανάπτυξη ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης στοχεύει στη μεγιστοποίηση του οφέλους για τον ασθενή. Θα θέτει τον άνθρωπο στο επίκεντρο, αξιοποιώντας όλα τα δεδομένα. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης αποτελεί δέσμευση της Πολιτείας και επένδυση στην αντιμετώπιση του καρκίνου ξεκινώντας από την πρόληψη, τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι το Εθνικό Σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνει την εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των ασθενών στην πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία. Η εξάλειψη των ανισοτήτων πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα.
Η ποιότητα στη φροντίδα με επίκεντρο των ασθενή είναι η δεύτερη πρόκληση, είπε ο κ. Καπετανάκης, και μίλησε για τη δημιουργία ολοκληρωμένων κέντρων αντιμετώπισης του καρκίνου. Η επένδυση στην καινοτομία και η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων είναι βασική παράμετρος για την επιτυχία ενός Σχεδίου Δράσης. Επίσης, η ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνολογιών που φέρνουν επανάσταση στην αντιμετώπιση του καρκίνου πρέπει να αξιοποιηθούν. Ακόμη, πρέπει να περιλαμβάνεται η αναζήτηση νέων πόρων και η βέλτιστη κατανομή των υφιστάμενων όπως και η υιοθέτηση δεικτών αξιολόγησης.
Ο Μάικ Χολμς , αντιπρόεδρος, Παγκόσμιες Ιατρικές και Επιστημονικές Υποθέσεις Ογκολογική Θεραπευτική Περιοχή, MSD Global, αναφέρθηκε στη μεγάλη επιστημονική πρόοδο που έχει γίνει τα τελευταία 20 χρόνια αλλά και στις αλλαγές που έχουν γίνει σε επίπεδο αντιλήψεων, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το στίγμα για τον καρκίνο έχει μειωθεί σημαντικά. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα, είπε, διότι ο καρκίνος παραμένει μεγάλη πρόκληση για τη δημόσια υγεία. Να κάνουμε τον καρκίνο από μια θανατηφόρα ασθένεια σε χρόνια, είπε, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι αυτό μπορεί να γίνει με τη συνεργασία όλων.