Iatropedia

Γιατί διαφορετικές ηλικίες αντιλαμβάνονται διαφορετικά την αίσθηση που δίνει το «τραινάκι του λούνα παρκ»;

Οι νεότεροι μπορεί να λατρεύουν την ανατριχιαστική βόλτα στο τραινάκι του λούνα παρκ και το κύμα αδρεναλίνης που τους κατακλύζει όμως συνήθως οι γονείς τους προτιμούν να… βλέπουν από μακριά. Επιστήμονες που ερευνούν το φαινόμενο της ναυτίας θέλησαν να μάθουν γιατί.

Οι αισθήσεις επηρεάζουν την αντίληψή μας γι’ αυτό και όταν τα μάτια και το σύστημα ισορροπίας στο έσω ους στέλνουν αντικρουόμενα σήματα στον εγκέφαλο, η ανακολουθία αποπροσανατολίζει. Ο εγκέφαλός μας εργάζεται διαρκώς, συγκρίνοντας αυτό που νομίζουμε πως θα συμβεί με αυτό που συμβαίνει πραγματικά. Αυτό που αντιλαμβάνεται ως «σφάλμα» όταν το προσδοκώμενο δεν προκύπτει, προκαλεί έντονες αντιδράσεις όπως ναυτία, έμετο και ίλιγγο. Και όλα αυτά αρχίζουν απλώς και μόνον με την πρόβλεψη του αισθήματος δυσφορίας.

Γιατί όμως τα άτομα νεότερης ηλικίας αντιλαμβάνονται την αίσθηση του roller-coaster ως διασκέδαση ενώ οι μεγαλύτερης ηλικίας όχι; Υπάρχει λόγος γι’ αυτό, εξηγεί ο καθηγητής Laurence Harris από το Κέντρο Έρευνας της Όρασης στο York University του Τορόντο. Ο εγκέφαλος ενός μικρού παιδιού είναι ακόμη στο στάδιο προσαρμογής των αισθήσεων και απολαμβάνει την αίσθηση του απρόβλεπτου –αυτό εξηγεί και γιατί τα πιτσιρίκια χαχανίζουν όταν τα «πετάμε» στον αέρα.

Αντίθετα, οι ενήλικες τείνουν να θέλουν να προβλέπουν πώς θα κινηθούν και μια βόλτα με το «τραινάκι» παραείναι πολύ γι’ αυτούς. Περίπου το 33% των ανθρώπων αισθάνονται ναυτία ευρισκόμενοι σε μια βάρκα σε ήσυχη θάλασσα αλλά το ποσοστό αυτό διπλασιάζεται στο 66% με την επιφάνεια της θάλασσας κυματώδη. Επειδή όμως οι αισθήσεις αμβλύνονται με την ηλικία, αυτός είναι και ο λόγος που οι ηλικιωμένοι απολαμβάνουν τις… κρουαζιέρες.