Γονιδιακές μεταλλάξεις επιτρέπουν στα κουνούπια να… προβάλλουν αντίσταση στα εντομοκτόνα!

Όσο μικρά είναι τα κουνούπια, τόσο τεράστια ήταν η δουλειά που ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας ειδικοί ερευνητές. Προκειμένου να «ξεκλειδώσουν» τα μυστικά των γονιδιακών μηχανισμών αντίστασης των κουνουπιών στα εντομοκτόνα, χρειάσθηκε να αποκωδικοποιηθεί η αλληλουχία του DNA του είδους Aedes aegypti, στενού συγγενή του ασιατικού κουνουπιού-τίγρη και φορέα του δάγκειου πυρετού και του ιού Chikungunya.

Όμως αντί να εξετασθεί ολόκληρο το γονιδίωμα –μια δαπανηρή και χρονοβόρος διαδικασία– οι ερευνητές εκαναν κάτι ιδιοφυώς απλούστερο: χρησιμοποιώντας τεχνικές βιοπληροφορικής «στοχοποίησαν» περισσότερα από 760 γονίδια τα οποία πιστεύεται ότι ενέχονται στην αντίσταση που προβάλουν τα κουνούπια στα εντομοκτόνα. Αναλύοντας τα συγκεκριμένα γονίδια, διαπίστωσαν ότι η αύξηση της δραστηριότητας των ενζύμων «αποτοξίνωσης» συνδεόταν με την αύξηση του αριθμού των αντιγράφων των γονιδίων που κωδικοποιούν τα ένζυμα αυτά –των οποίων ο αριθμός ενίοτε ξεπερνούσε τα 200.

Μάλιστα, είδαν ότι οι μεταλλάξεις που επηρεάζουν τα εν λόγω ένζυμα μπορούν να αυξήσουν την βιοδιάσπαση των εντομοκτόνων στα κουνούπια με… ανοσία! Με άλλα λόγια, τα κουνούπια προσαρμόζονται στην απειλή των εντομοκτόνων εξελισσόμενα γονιδιακώς και επαναχρησιμοποιώντας ορισμένα ένζυμα αποτοξίνωσης κατά των χημικών που τους ρίχνουν εξακολουθούν να παραμένουν απειλή.

Οι γενετικοί βιοδείκτες που εντόπισαν επιστήμονες των ερευνητικών ιδρυμάτων CNRS, IRD, Université Claude Bernard στην Λυών, Université Joseph Fourier στην Γκρενόμπλ και του Institute Pasteur στην Γαλλική Γουϊάνα, θα επιτρέψουν τον έγκαιρο εντοπισμό τους (μέσω μοριακών τεστ) στις περιοχές που κινδυνεύουν περισσότερο από τις μεταδιδόμενες από κουνούπια ασθένειες. Αυτό, εξηγούν οι ειδικοί στην επιθεώρηση Genome Research, θα συμβάλει στον έλεγχο των πληθυσμών των εντόμων με προσαρμογή των μεθόδων αντιμετώπισής τους βάσει της αντίστασης που εμφανίζουν στα εντομοκτόνα.