Εποχιακή Γρίπη είναι μια ίωση του αναπνευστικού συστήματος που κάθε χρόνο ταλαιπωρεί μεγάλο αριθμό ατόμων παγκόσμια. Μεταδίδεται από άτομο σε άτομο με σταγονίδια από βήχα ή φτάρνισμα ή από άμεση επαφή με πρόσφατα μολυσμένο αντικείμενο από ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Τα συμπτώματα ξεκινούν ξαφνικά με πονοκέφαλο και αίσθημα καταβολής και ακολουθούνται από ψηλό πυρετό, ρίγος, βήχα και συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, που μπορεί να διαρκέσουν μέχρι και δέκα μέρες.
Η γρίπη, συνήθως εισβάλλει ξαφνικά και τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που έχει είναι:
- Πυρετός
- Πονοκέφαλος
- Αδυναμία, κακουχία.
- Βήχας (συνήθως ξηρός)
- Πονόλαιμος
- Ρινική συμφόρηση και καταρροή
- Μυαλγίες
Μεταδίδεται η γρίπη;
Τυπικά η γρίπη μεταδίδεται μέσω του αέρα και του φτερνίσματος.
Μία ημέρα από την έναρξη της γρίπης ο πάσχων αρχίζει να διασπείρει τον ιό. Οι ενήλικοι τον μεταδίδουν μέχρι και τρεις ημέρες από την έναρξη της συμπτωματολογίας, ενώ τα παιδιά μέχρι και επτά ή παραπάνω.Με την εισαγωγή του ιού στο σώμα τα συμπτώματα αρχίζουν μετά από ένα 24ωρο συνήθως. Μερικοί άνθρωποι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ή τα παρουσιάζουν πολύ ελαφριά, αλλά έχοντας τον ιό στο αναπνευστικό τους σύστημα τον μεταδίδουν στους άλλους.
Τύποι γρίπης – Πως θα καταλάβω ότι έχω γρίπη
Ιός γρίπης A
Αυτό το γένος έχει ένα είδος, τον ιό γρίπης A. Οι ιοί τύπου A είναι τα πιο ιογενή ανθρώπινα παθογόνα μεταξύ των τριών τύπων και προκαλούν τις πιο σοβαρή ασθένεια.
Στο Βόρειο Ημισφαίριο η περίοδος που εμφανίζεται η γρίπη είναι από το Νοέμβριο μέχρι τον Απρίλιο (χωρίς να σημαίνει ότι το καλοκαίρι δε συμβαίνει η γρίπη). Αιφνίδια έναρξη πυρετού, μυαλγιών και συμπτωματολογίας από το αναπνευστικό μπορεί να σημαίνουν γρίπη. Παρά ταύτα και άλλα νοσήματα του αναπνευστικού που οφείλονται σε ιούς ή βακτήρια μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτωματολογία. Επειδή τα συμπτώματα της γρίπης είναι πολύ γενικά (είναι κοινά δηλαδή και με άλλα νοσήματα ) είναι αδύνατο να γίνει η διάγνωση της γρίπης με βάση μόνο αυτά. Σε περιόδους επιδημίας, η διάγνωση είναι πιο εύκολη. Ειδικές εξετάσεις αίματος για τον ιό υπάρχουν, αλλά σπάνια χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ιατρική πρακτική.
Τι θα κάνω αν έχω γρίπη
Απλά η γρίπη συνήθως απαιτεί:
- Ανάπαυση
- Λήψη άφθονης ποσότητας υγρών (χυμοί)
- Αποφυγή αλκοόλ και καπνού
- Φάρμακα για ανακούφιση των συμπτωμάτων (παυσίπονα και αντιπυρετικά)
Τα αντιβιοτικά στη γρίπη δε βοηθούν(όπως και σε όλες τις ιώσεις) Ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει αντιβίωση, αν υποψιάζεται βακτηριακή επιπλοκή (π.χ πνευμονία)
Ο εμβολιασμός κάθε χρόνο είναι ένα καλό μέσο αποφυγής της γρίπης.
Όχι ασπιρίνη σε παιδιά και εφήβους με γρίπη
Η ασπιρίνη στα παιδιά και στους εφήβους με γρίπη (και άλλες ιώσεις), σχετίζεται με την εμφάνιση της σπάνιας αλλά θανατηφόρας κατάστασης που ονομάζεται σύνδρομο του Reye και δεν πρέπει να δίδεται. Η χορήγηση στους μικρούς ασθενείς υγρών, αντιπυρετικών με παρακεταμόλη (Depon, Panadol, Apotel), τα συχνά μπάνια αρκούν συνήθως να ελέγξουν τον πυρετό και την κακουχία που συνοδεύουν τη γρίπη
Τονίζεται εκ νέου, ότι τα κύρια μέτρα για την αντιμετώπιση της έξαρσης της γρίπης σύμφωνα με τις οδηγίες των διεθνών οργανισμών υγείας, είναι:
α. Η τήρηση των κανόνων υγιεινής, καθώς και η αποφυγή συγχρωτισμού, ιδιαίτερα σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων.
β. Η ταχεία χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων κατά της γρίπης με τις πρώτες εκδηλώσεις και πάντα κατά την κρίση των θεραπόντων ιατρών, χωρίς να αναμένεται η εργαστηριακή επιβεβαίωση. Ιδιαίτερη σημασία έχει η αντι-ιική θεραπεία στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (ακόμη και σε ήπια νόσηση) και σε όσους νοσούν σοβαρά ή εμφανίζουν επιπλοκές. Ο εμβολιασμός των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού με το αντιγριπικό εμβόλιο συνιστάται καθ’ όλη τη διάρκεια της δραστηριότητας της νόσου.
Πνευμονία
Η πνευμονία αποτελεί οξεία φλεγμονή του πνευμονικού ιστού (του πνεύμονα). Ταξινομείται ανάλογα με τον αιτιολογικό παράγοντα που την προκάλεσε (πχ πνευμονιοκοκκική, άτυπη κλπ), καθώς και ανάλογα με την προέλευση του παθογόνου παράγοντα (ενδονοσοκομειακή και εξωνοσοκομειακή ή της κοινότητας).
Αίτια
Το αίτιο της πνευμονίας είναι κάποιο μικρόβιο. Συνηθέστερα, μπορεί να είναι κάποιο βακτήριο, όπως τα παρακάτω:
- Πνευμονιόκοκκος
- Αιμόφιλος
- Μυκόπλασμα
- Χλαμύδια κλπ
- Ιοί: RSV, Influenza, Parainfluenza
Σπανιότερα: σταφυλόκοκκος χρυσίζων, μύκητες
Συμπτώματα
Τα συχνότερα συμπτώματα της πνευμονίας είναι τα παρακάτω:
- Πυρετός με ή χωρίς ρίγος
- Απόχρεμψη
- Δύσπνοια
- Ταχύπνοια
- Πλευριτικός πόνος (πόνος στο θώρακα)
- Σύγχυση, κλπ
Διάγνωση
Η διάγνωση της πνευμονίας βασίζεται στην κλινική εικόνα και την κλινική εξέταση του ιατρού σε συνδυασμό με:
- Αιματολογικές εξετάσεις
- Αέρια αρτηριακού αίματος (υποξαιμία)
- Ακτινογραφία θώρακος (πυκνώσεις)
- Σημεία μικροβιαιμίας (αν υπάρχουν)
- Υπολογισμός ειδικού score, για την αξιολόγηση της πιθανής εισαγωγής του ασθενή στο νοσοκομείο
- Αναζήτηση μικροβίου: κ/ες πτυέλων – αίματος, ορολογικός έλεγχος, δείγμα ούρων, βρογχοσκόπηση)
Θεραπεία
Η θεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τα παρακάτω:
– Αντιμετώπιση συμπτωμάτων (πυρετού με αντιπυρετικά κλπ)
– Χορήγηση οξυγόνου
– Κατάλληλο αντιβιοτικό ή συνδυασμό αυτών
– Νοσηλεία περίπου 4 μέρες με iv αγωγή και αν μπορεί να σιτιστεί από το στόμα εξέρχεται με από του στόματος αγωγή. Συνήθως ο ασθενής παραμένει 7-8 μέρες στο νοσοκομείο και εξέρχεται με οδηγίες (φαρμακευτική αγωγή κλπ).
Η υποχώρηση των συμπτωμάτων γίνεται σταδιακά από την 3η ημέρα με τον πυρετό έως, συνήθως, τη 15η ημέρα, με το βήχα και την καταβολή δυνάμεων.
Επιπλοκές
- Απόστημα ή εμπύημα πνεύμονα
- Ενδοκαρδίτιδα / περικαρδίτιδα
- Πλευρίτιδα / πλευριτική συλλογή
- Σύνδρομο Αναπνευστικής Ανεπάρκειας Ενηλίκων (ARDS)
- Μικροβιαιμία / σηπτικό σοκ
Μανωλίδου Ζαχαρούλα, R.N., M.Sc.