H «πυρηνική κληρονομιά» 70 χρόνια μετά τις ατομικές βόμβες

Αν και η ραδιενέργεια που διέρρευσε από τον σταθμό παραγωγής ενέργειας Daiichi στην Φουκουσίμα το 2011 ήταν σχετικά μικρή, τα ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήματα που κατεγράφησαν είχαν συντριπτικές επιπτώσεις στους ανθρώπους, κυρίως λόγω του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνονταν τον σχετικό κίνδυνο, εξηγεί στην επιθεώρηση Lancet ο Δρ. Koichi Tanigawa της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Φουκουσίμα. Σήμερα υπάρχουν 437 πυρηνικά εργοστάσια σε ολόκληρο τον κόσμο αλλά τα ατυχήματα είναι κάτι ασυνήθιστο.

Ασυνήθιστο όμως δεν σημαίνει απίθανο, όπως έδειξαν τα ατυχήματα στο Kyshtym της ΕΣΣΔ το 1957, στο Windscale Piles της Βρετανίας το ίδιο έτος, στο Three Mile Island των ΗΠΑ το 1979 και στο Τσέρνομπιλ το 1986 –όλα βαθμονομημένα σε επίπεδο σοβαρότητας 5 ή περισσότερο: «ατύχημα με ευρύτερες επιπτώσεις». Το 2006, έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για το Τσέρνομπιλ συμπέραινε ότι το σοβαρότερο αποτέλεσμα όσον αφορά την δημόσια υγεία ήταν οι δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Η κακή πληροφόρηση για τους κινδύνους που παρουσίαζαν τα επίπεδα ραδιενέργειας απλώς επιδείνωσαν το πρόβλημα.

Τα ποσοστά κατάθλιψης και μετατραυματικού στρες παραμένουν εξαιρετικά υψηλά 20 χρόνια μετά το φοβερό εκείνο ατύχημα. Στην Ιαπωνία, μετά την έκρηξη στο εργοστάσιο της Φουκουσίμα, τα ποσοστά ψυχολογικών προβλημάτων ήταν πέντε φορές υψηλότερα για όσους χρειάσθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους –αναλογία 14,6% εν σχέσει με μόλις 3% του γενικού πληθυσμού. Οι επανειλημμένες εκκενώσεις περιοχών για τον φόβο της ραδιενεργού μόλυνσης οδήγησαν σε σοβαρά προβλήματα περίθαλψης των πιο ευάλωτων ενώ η θνησιμότητα στους ηλικιωμένους τους πρώτους 3 μήνες μετά την επιχείρηση εκκένωσης εκτινάχθηκε τρείς φορές πάνω, επισημαίνουν Ιάπωνες ερευνητές.

Για την ελαχιστοποίηση των δυνητικών κινδύνων για την σωματική και ψυχική υγεία, οι αρχές θα πρέπει να ανταποκριθούν στην ανησυχία των γονέων για τις πιθανότητες να πάθουν τα παιδιά τους καρκίνο, ενημερώνοντάς τους, λένε στην επιθεώρηση Lancet. Eπίσης, θα πρέπει όσοι εγκατέλειψαν τις εστίες τους να βοηθηθούν να προσαρμοσθούν στην νέα τους ζωή. Η Φουκουσίμα προσφέρει πολλά διδάγματα, τονίζουν. Το θέμα είναι, μαθαίνουμε;