Η θεραπεία αυτή ονομάζεται CBT (Cognitive Behavioral Therapy) και βασίζεται σε συγκεκριμένη ψυχολογική μέθοδο που εμβαθύνει στους λόγους για τους οποίους αυτός που υποφέρει από αυπνίες παρουσιάζει αυτές τις διαταραχές του ύπνου. Μετά από είκοσι μελέτες σε 1000 άτομα με διαπιστωμένη χρόνια αυπνία, οι ερευνητές του Melbourne Sleep Disorder Centre της Αυστραλίας με επικεφαλής τον James M. Traner, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, αντίθετα από τα φάρμακα, η μέθοδος αυτή όχι μόνο δεν προκαλεί παρενέργειες αλλά γιατρεύει την αιτία της χρόνιας αυπνίας.
Χωρίζοντας τους εθελοντές σε ομάδες, οι ερευνητές έδωσαν στη μία ένα χάπι placebo, στην άλλη έκαναν εικονική ψυχοθεραπεία και στην τρίτη εφάρμοσαν την μέθοδο της γνωστικής συμπεριφοριστικής θεραπείας. Και οι τρεις ομάδες πίστευαν ότι θα θεραπευτεί η αυπνία τους. Όμως τα άτομα της ομάδας στην οποία εφαρμόστηκε η μέθοδος της γνωστικής συμπεριφοριστικής θεραπείας παρουσίασαν τα εξής αποτελέσματα σε σχέση με τους άλλους: Κατάφεραν να κοιμούνται 19 λεπτά πιο γρήγορα, να ξυπνούν μέσα στη μέση της νύχτας και να μένουν άγρυπνοι κατά 26 λιγότερα λεπτά και σε σύνολο να κερδίζουν 7 λεπτά περισσότερου ύπνου.
Η CBT αποτελείται από πέντε βασικά στάδια. 1. Συζητήσεις με ειδικά εκπαιδευμένο ψυχολόγο για να βρεθούν οι βαθύτερες αιτίες της αυπνίας. 2. Ειδική υγιεινή ύπνου 3. Μείωση του χρόνου που μένει κανείς στο κρεββάτι χωρίς να κοιμάται. 4. Διέγερση της ανάγκης για ύπνο και 5. Τεχνικές χαλάρωσης.