Η συχνότητα εμφάνισης της βαρηκοΐας είναι δύο φορές μεγαλύτερη από τον διαβήτη ή τον καρκίνο. Ωστόσο τα στατιστικά στοιχεία για το έτος 2018 έδειξαν ότι μόνο το 1/3 των ατόμων με απώλεια ακοής φοράνε ακουστικά βαρηκοΐας ενώ το 2020 το ποσοστό καινούργιων εφαρμογών ακουστικών βαρηκοΐας έπεσε κατά 18% εξαιτίας της πανδημίας Covid-19.
Δυστυχώς όμως υπάρχουν πολλοί χρήστες ακουστικών βαρηκοΐας που δεν φοράνε τα ακουστικά τους σε τακτική βάση. Σύμφωνα με τον Dr. Robert L Martin σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Hearing Journal, πολλοί βαρήκοοι έχουν την προσδοκία να ακούσουν καλά ακόμη και εάν δεν φοράνε τα ακουστικά τους σε τακτική βάση. Σε αυτούς τους ασθενείς ο Dr. Robert εξηγεί ότι “Δεν ακούμε με τα αυτιά μας αλλά ακούμε με τον εγκέφαλο μας”.
Αυτό ισχύει για όλες τις αισθήσεις μας. Για παράδειγμα όταν μυρίζουμε ένα λουλούδι, αυτή την αίσθηση δεν την αντιλαμβανόμαστε με την μύτη μας. Η μύτη μας παράγει ηλεκτρικά σήματα τα οποία μεταφέρονται μέσω των νεύρων στον εγκέφαλο και έτσι αντιλαμβανόμαστε την μυρωδιά του λουλουδιού.
Σκεφτείτε πολύ απλά ότι εάν κάποιος αθλητής παραμείνει καθηλωμένος λόγω ατυχήματος στο κρεβάτι για μήνες δεν θα μπορεί απευθείας να τρέξει όταν του επιτραπεί. Στην αρχή θα πρέπει να ενδυναμωθούν οι μυς του για να μπορεί ξανά να αντέχει το βάρος του σώματος του, στην συνέχεια θα μπορέσει να κάνει τα πρώτα βήματα, έπειτα θα αναπτύξει αντοχή στο περπάτημα και στο τέλος θα μπορεί να ξεκινήσει να τρέχει.
Σύμφωνα με τον Dr Robert Martin, ο “επαναπρογραμματισμός” του ακουστικού φλοιού του εγκεφάλου μοιάζει με την “επανεκπαίδευση” των μυών των ποδιών. Η επαρκής καθημερινή χρήση των ακουστικών βαρηκοΐας έχει πολλαπλά οφέλη. Αρχικά ο χρήστης συνηθίζει το πως ακούγονται οι διάφοροι περιβαλλοντικοί ήχοι που έχει ξεχάσει να ακούει. Απαιτείται κάποιο χρονικό διάστημα για τον εγκέφαλο για να προσαρμοστεί και να μάθει να αναγνωρίζει λέξεις μέσω των ακουστικών βαρηκοΐας. Αρχικά οι φωνές των ανθρώπων φαίνονται αλλοιωμένες, σαν να έχει αλλάξει η χροιά τους, αλλά σταδιακά γίνονται πιο εύκολα κατανοητές και χωρίς να προκαλούν ενόχληση.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι χρήστες των ακουστικών βαρηκοΐας πρέπει να κάνουν ένα βήμα κάθε φορά. Απαιτείται πρώτα να εξοικειωθούν στο να φοράνε τα ακουστικά σε ένα ήσυχο περιβάλλον όπως πχ το σπίτι, αρχικά με ένα άτομο και στην συνέχεια με περισσότερα άτομα και στην πορεία σε περιβάλλοντα με περισσότερο θόρυβο όπως πχ ένα εστιατόριο ή μια καφετέρια. Το πρώτο χρονικό διάστημα ο εγκέφαλος αποπροσανατολίζεται σε μεγάλο βαθμό από τους περιβαλλοντικούς ήχους που υπάρχουν και δυσκολεύεται να εστιάσει στην ανθρώπινη ομιλία. Στην πορεία όμως ο εγκέφαλος “μαθαίνει” να αγνοεί τους “άχρηστους” ήχους και επικεντρώνεται με μεγαλύτερη ευκολία στην ομιλία. Κατ’ επέκταση η επαρκής χρήση των ακουστικών βαρηκοΐας βοηθά στην σταδιακή καλύτερη κατανόηση της ομιλίας.
Δυστυχώς δεν είναι κατανοητό απ’ όλους τους ασθενείς η αναγκαιότητα του να φοράνε τα ακουστικά βαρηκοΐας τους όσο το δυνατόν περισσότερο. Η φράση “Πρέπει να φοράς τα ακουστικά σου διότι διαφορετικά ο εγκέφαλος σου θα σκουριάσει” ναι μεν είναι μια απλοϊκή υπερβολή όμως εμπεριέχει περισσότερη αλήθεια παρά μυθοπλασία. Όταν κάποιος έχει βαρηκοΐα και δεν κάνει κάτι για αυτό τότε ο εγκέφαλος δεν δέχεται τα κατάλληλα ακουστικά ερεθίσματα και κατ’ επέκταση αρχίζει η σταδιακή εκφύλιση του ακουστικού φλοιού του εγκεφάλου. Όσο περισσότερο καθυστερήσει κανείς την εφαρμογή ακουστικών βαρηκοΐας, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να συνηθίσει να ακούει με αυτά καθώς και η συνολική βοήθεια που θα έχει ο βαρήκοος θα είναι μικρότερη. Με άλλα λόγια η πρώιμη αντιμετώπισης της βαρηκοΐας με ακουστικά είναι καθοριστικής σημασίας για την βελτίωση της ποιότητας ζωής του βαρήκοου.
Βεβαίως άλλοι παράγοντες που καθορίζουν την μέγιστη βοήθεια που θα έχει κάποιος βαρήκοος από την χρήση των ακουστικών βαρηκοΐας είναι:
- Ο βαθμός και ο τύπος της βαρηκοΐας.
- Επιλογή κατάλληλων ακουστικών βαρηκοΐας.
- Σωστή ρύθμιση των ακουστικών με την μέθοδο Real Ear Measurements (REMs). Υπάρχει πληθώρα ερευνών που αποδεικνύει την αναγκαιότητα ρύθμισης των ακουστικών βαρηκοΐας με τα REMs. Στο Ηνωμένο Βασίλειο η εφαρμογή ακουστικών βαρηκοΐας με τα REMs είναι υποχρεωτική.
Τέλος είναι σημαντικό ο επαγγελματίας υγείας, λαμβάνοντας όλους τους παραπάνω παράγοντες, να δημιουργεί ρεαλιστικές προσδοκίες στον βαρήκοο όσον αφορά την βοήθεια που θα του προσφέρουν τα ακουστικά.
Στo akoustikatheodorou.gr μπορείτε να βρείτε εξατομικευμένες εφαρμογές ακουστικών βαρηκοΐας και περιφερειακά συστήματα ακοής με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητάς ζωής σας.