Το βίντεο του δημοφιλή ράπερ Mos Def που δέχτηκε να υποβληθεί σε αναγκαστική σίτιση ως ένδειξη συμπαράστασης για τους απεργούς πείνας του Γκουαντάναμο έχει πυροδοτήσει εκ νέου πληθώρα σχολίων.
Όπως αναφέρει η Γενικός Ιατρός κ. Χριστίνα Μπουτούρη ''η σίτιση μέσω σωλήνα είναι ιατρική πράξη που γίνεται καθημερινά στα νοσοκομεία, αλλά η διαδικασία κρίνεται ως βασανιστήριο όταν είναι αντίθετη στις πεποιθήσεις του ατόμου και γίνεται χωρίς τη συγκατάθεσή του΄΄.
Η απεργία πείνας είναι μια μη-βίαιη πράξη πολιτικής διαμαρτυρίας. Δεν είναι η επιθυμία κάποιου να πεθάνει, αλλά είναι ένας τρόπος που χρησιμοποιούν συνήθως οι κρατούμενοι προκειμένου να γνωστοποιήσουν προβλήματα και αιτήματα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις οι υπεύθυνες αρχές των φυλακών επιλέγουν την αναγκαστική σίτιση των απεργών πείνας, προκειμένου να αποφευχθεί ο περαιτέρω κίνδυνος της υγείας τους.
Σύμφωνα με την κ. Μπουντούρη ''αναγκαστική σίτιση είναι η χορήγηση τροφής και υγρών μέσω ενός σωλήνα παρά τη θέληση του ατόμου. Μερικοί από τους πολλούς λόγους που ένα άτομο μπορεί να αρνηθεί να φάει είναι η απεργία πείνας, η ψυχική ασθένεια, οι διατροφικές διαταραχές και οι φοβίες (π.χ. φόβος κατάποσης)''.
Η διαδικασία της σίτισης γίνεται ως εξής: Ένας λεπτός σωλήνας (που ονομάζεται ρινογαστρικός καθετήρας) περνάει από τη μύτη για να φτάσει στο στομάχι και στη συνέχεια με μία σύριγγα που εφαρμόζεται στο εξωτερικό άκρο χορηγείται νερό και φαγητό.
Η σίτιση μέσω ρινογαστρικού καθετήρα είναι μία ιατρική πράξη, η οποία γίνεται καθημερινά στα νοσοκομεία προκειμένου να καλυφθούν οι θερμιδικές ανάγκες ασθενών, οι οποίοι δεν μπορούν να φάνε, όπως για παράδειγμα με διαταραχές της κατάποσης.
Η διαδικασία γίνεται μόνο όταν κρίνεται ιατρικά απαραίτητο και πάντα με τη συγκατάθεση του ασθενούς (πλην ορισμένων εξαιρέσεων π.χ. όταν ο ασθενής αδυνατεί να συναινέσει λόγω προβλημάτων υγείας).
Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις η σίτιση μέσω σωλήνα, αν και οδυνηρή για τον ασθενή διαδικασία, δε θεωρείται βασανιστήριο. Είναι απαραίτητη ιατρική πράξη, η οποία αποσκοπεί στη θρεπτική υποστήριξη των ασθενών.
Όπως αναφέρει η κ. Μπουντούρη η σίτιση μέσω σωλήνα συνιστά βασανισμό στα πλαίσια της ηθικής (και όχι σαν ιατρική πράξη αυτή καθαυτή), καθώς είναι μία μορφή απάνθρωπης, σκληρής και εξευτελιστικής μεταχείρισης αγνοώντας τις πεποιθήσεις και τα δικαιώματα των ατόμων που αρνούνται τη λήψη τροφής. Και καταλήγει:
Η διαδικασία όμως μπορεί να πάρει και τη μορφή κυριολεκτικού βασανιστηρίου όταν γίνει κάτω από αντίξοες συνθήκες, δίχως λεπτούς χειρισμούς και χρήση κατάλληλου εξοπλισμού (π.χ. αναισθητικό). Η αναγκαστική σίτιση, όταν δεν υπάρχει η συγκατάθεση του ατόμου, γενικά δεν είναι αποδεκτή πρακτική από την ιατρική κοινότητα.
Γιατί αρνείται η ΕΙΝΑΠ
Ομόφωνη απόφαση ΔΣ ΕΙΝΑΠ (Ένωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας – Πειραιά) εναντίον της υποχρεωτικής σίτισης στον Νίκο Ρωμανό.
Οπως αναφέρει η ΕΙΝΑΠ η οποία έχει τονίσει κατ’επανάληψη σε παρόμοιες περιπτώσεις το δικαίωμα στη ζωή είναι κορυφαίο ατομικό δικαίωμα και κανένας γιατρός δε δικαιούται, σύμφωνα με τον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας να ενεργεί αντίθετα στη βούληση του ασθενούς.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΣΙΤΙΣΗ
Η ΕΙΝΑΠ εκφράζοντας το ιατρικό λειτούργημα δηλώνει ότι:
Το δικαίωμα στη ζωή είναι κορυφαίο ατομικό δικαίωμα και κανένας γιατρός δε δικαιούται, σύμφωνα με τον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας να ενεργεί αντίθετα στη βούληση του ασθενούς.
Η πολιτεία έχει ένα πρόβλημα με την απεργία πείνας κρατουμένων. Η απεργία πείνας έχει πάντα τα αίτιά της.
Είναι ανεπίτρεπτο να χρησιμοποιούνται οι γιατροί, με ψευτοδιλήμματα και έμμεσες ή άμεσες απειλές για ευθύνες, να δώσουν αδιέξοδο στα αδιέξοδα που προκαλεί η απεργία πείνας.
Πολιτικά προβλήματα που προκαλούνται από τέτοιες απεργίες δεν μπορεί να λύνονται από τους γιατρούς.
Οι γιατροί δεν παρεμβαίνουν κατασταλτικά σε ανθρώπους που αρνούνται τις ιατρικές υπηρεσίες!
Αλλωστε, σύμφωνα με τη σχετική διακήρυξη των Παγκόσμιων Ιατρικών Συνεδρίων (Μάλτα 1991, και αναθεωρήσεις Ισπανία 1992 και Ν. Αφρική 2006 WMV), σαφέστατα η βίαια αναγκαστική σίτιση θεωρείται αδικαιολόγητη και αντιδεοντολογική.
Το δ.σ. της ΕΙΝΑΠ ζητά να ικανοποιηθούν τα αιτήματα του απεργού πείνας, Νίκου Ρωμανού, τα οποία κρίνονται λογικά και δίκαια, για να μη συνεχιστεί να τίθεται σε κίνδυνο η ζωή του, και απευθύνει έκκληση στους κ.κ. Σαμαρά και Αθανασίου.
Με την ευκαιρία υπενθυμίζουμε πως τα νοσοκομεία είναι χώροι περίθαλψης, θεωρούμε απαράδεκτη την προκλητική αστυνομοκρατία που υπάρχει σε κάθε νοσοκομείο, οταν νοσηλεύονται απεργοί πείνας.