Η σύσκεψη πρόκειται να πραγματοποιηθεί στα Γραφεία του ΙΣΑ αύριο 21 Μάιου και ώρα 2:30 μ.μ.
Να θυμίσουμε ότι στις αρχές Μαίου η Ένωση Γενικής Ιατρικής πρότεινε στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας τα παρακάτω σχετικά με το gatekeeping:
Το σχέδιο νόμου εισάγει σύστημα παραπομπής από τον οικογενειακό ιατρό προς την εξειδικευμένη περιπατητική φροντίδα και προς τη νοσοκομειακή φροντίδα. Στις προθέσεις του υπουργείου είναι «ένα αυστηρό σύστημα παραπομπών μεν, αλλά όχι το αυστηρό gate keeping, που εφαρμόζεται στην κακή του εκδοχή στο φιλελεύθερο, αγγλικό σύστημα υγείας». «Ο πολίτης μέσα από την εγγραφή του θα εξασφαλίζει ταχύτερους χρόνους πρόσβασης». Θα ισχύει το «Όχι αποκλειστικά. Αλλά κατά προτεραιότητα».
Το σύστημα παραπομπής κρίνεται απαραίτητο για τη ρύθμιση των άναρχων ροών ασθενών που χαρακτηρίζουν το κατακερματισμένο σύστημα υγείας της χώρας και που αντιστρατεύονται τη συνέχεια στη φροντίδα, την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα της φροντίδας!
Πρέπει να γίνει κατανοητό πως η σύγχρονη, ελεύθερη «τύποις» πρόσβαση στην εξειδικευμένη φροντίδα, έχει δυσάρεστα αποτελέσματα. Ασθενείς αποφασίζουν από μόνοι τους πως χρειάζονται να καταφύγουν σε εξειδικευμένη φροντίδα, χωρίς τις περισσότερες φορές αυτό να είναι απαραίτητο και δημιουργούν έμφραγμα στις προσβάσεις σε αυτήν. Αυτοί που πραγματικά χρειάζονται την εξειδικευμένη φροντίδα δυσκολεύονται στην πρόσβαση και έχουν σημαντικό κόστος χρόνου ή χρήματος- καθυστερούν ή χρειάζεται να πληρώσουν οι ίδιοι πάνω ή κάτω από το τραπέζι για να μην περιμένουν.
Καλλιεργείται τεχνηέντως, κύρια από συλλόγους ιατρών (άλλωστε οι ιατροί εξειδικεύσεων συνιστούν την πλειοψηφία των μελών τους…), η ιδέα πως σε χώρες της προηγμένης Ευρώπης, πήγανε σε συστήματα βασισμένα σε ΟΙ και με συστήματα παραπομπής προς την εξειδικευμένη φροντίδα, γιατί δεν είχανε ειδικούς γιατρούς…
Οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα κράτη μέλη της περιλαμβάνουν τη χρήση κινήτρων που να ενθαρρύνουν τους ασθενείς να εγγραφούν σε Γενικούς/ Οικογενειακούς Ιατρούς και τη χρήση συστήματος παραπομπής για τον καθορισμό ενός αποδοτικού μονοπατιού φροντίδας: από τον Γενικό/ Οικογενειακό Ιατρό στην εξειδικευμένη εξωνοσοκομειακή φροντίδα, στο νοσοκομείο, στο ΤΕΠ, ενθαρρύνοντας παράλληλα την ελάττωση της καταφυγής σε αχρείαστη φροντίδα και υπηρεσίες επειγόντων.
Η λειτουργία – ρόλος “gatekeeper” του ΟΙ χρησιμοποιείται διεθνώς στην προσπάθεια επίτευξης συντονισμού της φροντίδας των ασθενών στα διάφορα επίπεδα του συστήματος υγείας. Η πρόσβαση στον ειδικό εξωνοσοκομειακά, στο νοσοκομείο ή στο ΤΕΠ (εκτός από τα πραγματικά επείγοντα) είναι δυνατή μόνο μετά από παραπομπή από τον ΟΙ. Συναντώνται διαβαθμίσεις στην αυστηρότητα του gatekeeping στην Ευρώπη, ελάχιστες όμως χώρες έχουν πλήρη απουσία του, όπως στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με δεδομένα του 2012:
• 1. Απουσία gatekeeping σε Austria, Belgium, Cyprus, Germany, Luxembourg, Switzerland, Turkey Οι ασθενείς έχουν άμεση πρόσβαση στους περισσότερους γιατρούς.
• 2. Απουσία gatekeeping, παρουσία κινήτρων για τον ασθενή σε Czech Republic, Denmark, Finland, France, Iceland, Ireland, Malta, Slovakia. Άμεση πρόσβαση στους περισσότερους ιατρούς είναι δυνατή με ιδία δαπάνη.
• 3. Παρουσία μερικού gatekeeping σε Hungary, Latvia, Poland, Sweden. Οι ασθενείς χρειάζονται παραπομπή για κάποιους από τους ειδικούς
• 4. Παρουσία πλήρους gatekeeping σε Bulgaria, Estonia, Italy, Lithuania, Netherlands, Norway, Portugal, Romania, Slovenia, Spain, United Kingdom. Απαιτείται παραπομπή για την πρόσβαση στους περισσότερους ειδικούς.
Χαρακτηριστικά ο Wienke Boerma, Διευθυντής του φημισμένου Netherlands Institute for Health Services Research (NIVEL) κατά τη διάρκεια του Health in Action, Ηigh Level Conference, στην Αθήνα είχε εκφράσει εμφατικά την απορία του, για την αντίθεση πολλών στο gatekeeping. “Στην Ελλάδα πολλοί άνθρωποι λαμβάνουν φροντίδα που δεν χρειάζονται (βλέπε μαγνητικές, αξονικές, αντιβιοτικά, επεμβάσεις κλπ), ενώ ταυτόχρονα δεν λαμβάνουν φροντίδα που είναι απαραίτητη. Το gatekeeping- με το Γενικό Γιατρό να λειτουργεί ως σύμβουλος υγείας “tom-tom of care…”- είναι απαραίτητο για να βοηθήσει τους ανθρώπους να λάβουν τη φροντίδα που έχουν ανάγκη. Ρωτήστε αυτούς που εναντιώνονται στο gatekeeping πως θα διασφαλίσουν πως οι άνθρωποι θα λάβουν τη φροντίδα που έχουν ανάγκη;»
Την αναγκαιότητα συστήματος παραπομπής έρχονται να υποστηρίξουν δεδομένα από μελέτες που δείχνουν πως:
1. Οι ακατάλληλες παραπομπές σε ειδικούς οδηγούν σε αυξημένη χρήση διαγνωστικών δοκιμασιών και σε περισσότερα ψευδώς θετικά αποτελέσματα από τις κατάλληλες παραπομπές
2. Οι ακατάλληλες παραπομπές σε ειδικούς οδηγούν σε φτωχότερα αποτελέσματα από τις κατάλληλες
3. Οι κοινωνικά ευνοημένοι έχουν υψηλότερα ποσοστά επισκέψεων σε ειδικούς από τους κοινωνικά κατώτερους
Αυτό που χρειάζεται στο σύστημα υγείας της χώρας μας δεν είναι η ελεύθερη πρόσβαση στην εξειδικευμένη φροντίδα, αλλά η διασύνδεση, λειτουργική και οργανωτική, της ΠΦΥ με την εξειδικευμένη φροντίδα. Η πλήρης απουσία επικοινωνίας- διασύνδεσης μεταξύ των επιπέδων φροντίδας αποτελεί διαχρονικά ένα από τα κύρια ελλείμματα του συστήματος.
Ένας από τους κύριους ρόλους της ΠΦΥ είναι να διασφαλίζει πως η εξειδικευμένη φροντίδα είναι περισσότερο κατάλληλη και συνεπώς αποτελεσματική.
• Ο άριστος συνδυασμός ΠΦΥ και εξειδικευμένης φροντίδας ποικίλει ανάλογα με τα επιμέρους χαρακτηριστικά του ασθενούς, τη νόσο ακόμα και για τον κάθε ασθενή στην πορεία του χρόνου.
• Μια ομάδα, οργανωμένη γύρω από τις ανάγκες του ασθενούς με κοινό στόχο τη βελτίωση των αποτελεσμάτων και την αποδοτικότητα για τον ασθενή τους.
• Συστηματικές προσπάθειες για κοινά πρωτόκολλα, καθορισμό των ενδείξεων παραπομπής και την ανάπτυξη προσωπικών σχέσεων.
• Πρόσβαση στο ίδιο σύστημα κλινικής πληροφορίας, δεδομένα αποτελεσμάτων συλλέγονται και κοινοποιούνται.
• Συστήματα που αποζημιώνουν με «πακέτο» το γιατρό της ΠΦΥ και τους ειδικούς γιατρούς ως ομάδα για έναν δεδομένο ασθενή αυξάνουν τη πιθανότητα αυτοί να συνεργαστούν.