Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να είναι ο δυνατός πονοκέφαλος, η ατονία, η καταβολή, η τάση για λιποθυμία, η πτώση της αρτηριακής πίεσης, η ναυτία, οι εμετοί και η ταχυπαλμία. Από την άλλη πλευρά, η θερμοπληξία εκδηλώνεται με αυξημένη θερμοκρασία του σώματος, σπασμούς, εμετούς, διάρροια, διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος και απουσία εφίδρωσης. Ενώ μπορεί και να επέλθει έμφραγμα του μυοκαρδίου, κώμα και θάνατος.
Ως πρώτες βοήθειες μέχρι τη διακομιδή τους σε νοσοκομείο, οι ασθενείς θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να ελαττωθεί η θερμοκρασία του σώματος. Αυτό μπορεί να γίνει ως εξής:
-Μεταφορά σε σκιερό μέρος ιδανικά εσωτερικό με κλιματισμό,
-πλήρης έκδυση από τα ρούχα,
-τοποθέτηση παγοκύστεων ή κρύων επιθεμάτων στον αυχένα, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα,
– εμβάπτιση σε μπανιέρα με κρύο νερό.
Για να αποφευχθεί η θερμοπληξία και τα υπόλοιπα σοβαρά προβλήματα υγείας που προαναφέραμε, τα μέτρα πρόληψης είναι τα εξής:
-Αποφυγή έκθεσης στο ηλιακό φως. Αναζήτηση σκιερών και δροσερών σημείων.
-Προτίμηση στα ανοικτόχρωμα και ελαφρά ρούχα με ανοικτό λαιμό, κάλυψη κεφαλής (χρησιμοποίηση καπέλου, ομπρέλας).
-Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας, ιδιαίτερα σε μέρη που συνυπάρχουν υψηλή θερμοκρασία με
υγρασία, καθώς και κάτω από τον ήλιο.
-Ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή, όπως είναι η πρόσληψη άφθονων υγρών κατά προτίμηση νερού και φυσικών χυμών.
-Αποφυγή των οινοπνευματωδών ποτών.
-Ολιγοθερμιδική δίαιτα, που θα περιλαμβάνει κυρίως λαχανικά και φρούτα πάσης φύσεως, με περιορισμό των λιπαρών.
-Συχνά λουτρά με ντους.
-Τα βρέφη και τα παιδιά να ντύνονται όσο γίνεται πιο ελαφρά.
Ειδικά για τα βρέφη, είναι προτιμότερο τα χέρια και τα πόδια τους να είναι ελεύθερα και να μην τυλίγονται σε πάνες. Όταν έχει ζέστη να προσφέρονται συχνά εκτός από το γάλα (μητρικό ή άλλο) και υγρά όπως νερό.
Περισσότερη προσοχή να δοθεί στις καλούμενες ομάδες υψηλού κινδύνου, που είναι:
-Όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών.
-Όλα τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, όπως καρδιοπάθειες, νεφροπάθειες, πνευμονοπάθειες, ηπατοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη.
-Όλα τα άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους,
όπως τα διουρητικά, τα αντιχολινεργικά, τα ψυχοφάρμακα, τα ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων).
-Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.
Οι χώροι εργασίας πρέπει να διαθέτουν κλιματιστικά μηχανήματα ή απλούς ανεμιστήρες, κατά προτίμηση οροφής Το ίδιο ισχύει και για τα ιδρύματα, που περιθάλπουν νεογνά, βρέφη, παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με ειδικές ανάγκες.
Ενώ και τα μέσα μαζικής μεταφοράς πρέπει να φροντίζουν για την καλή λειτουργία του κλιματισμού τους, για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δίδεται όταν οι υψηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται και με φαινόμενα αυξημένων επιπέδων ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Συγκεκριμένα:
Οι αρμόδιες υπηρεσίες θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο, εφόσον κριθεί αναγκαίο, εκτάκτων μεταβολών στα ωράρια λειτουργίας των διαφόρων υπηρεσιών του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με έμφαση στον περιορισμό της μετακίνησης μεγάλου αριθμού ατόμων κατά τις θερμότερες ώρες.