Καλλυντικά, βρεφικά προϊόντα και καρκίνος: Το δέρμα «ρουφά» τα τοξικά PFAS όπου κι αν βρίσκονται

Νέα έρευνα «αποδεικνύει για πρώτη φορά» ότι οι τοξικές χημικές ουσίες PFAS απορροφώνται μέσω του ανθρώπινου δέρματος και, μάλιστα, σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ λένε ότι χρησιμοποίησαν εργαστηριακό ιστό που μιμείται το ανθρώπινο δέρμα για να διαπιστώσουν πόση ποσότητα ενώσεων PFAS μπορούσε να απορροφήσει. Και η μελέτη δείχνει ότι «η πρόσληψη μέσω του δέρματος θα μπορούσε να είναι μια σημαντική πηγή έκθεσης σε αυτές τις επιβλαβείς χημικές ουσίες», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Oddný Ragnarsdóttir.

Τα PFAS είναι μια κατηγορία περίπου 16.000 ενώσεων που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή προϊόντων ανθεκτικών στο νερό, τους λεκέδες και τη θερμότητα. Ονομάζονται «παντοτινά χημικά» επειδή δεν διασπώνται φυσικά και συσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό. Οι χημικές αυτές ουσίες συνδέονται με καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες, ηπατική νόσο, νόσο του θυρεοειδούς, πτώση του αριθμού των σπερματοζωαρίων και μια σειρά από άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας.

Οι άνθρωποι εκτίθενται συχνότερα σε αυτές μέσω του νερού και της διατροφής, αλλά οι ερευνητές τα τελευταία χρόνια εξετάζουν όλο και περισσότερο την έκθεση μέσω της εισπνοής και την απορρόφηση από το δέρμα. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς τα προϊόντα που περιέχουν PFAS και έρχονται σε επαφή με το δέρμα καλύπτουν ένα πολύ μεγάλο φάσμα: από τσιρότα, αδιάβροχα ρούχα, προϊόντα μακιγιάζ και προϊόντα προσωπικής περιποίησης μέχρι ταπετσαρίες επίπλων, βρεφικά προϊόντα και χορδές κιθάρας.

Οι ερευνητές εφάρμοσαν δείγματα από 17 διαφορετικές ενώσεις PFAS στο τρισδιάστατο μοντέλο ιστού και μπόρεσαν να μετρήσουν το ποσοστό των χημικών ουσιών που απορροφήθηκε.

Το δέρμα απορρόφησε «σημαντικές» ποσότητες από 15 PFAS. Μεταξύ αυτών, απορρόφησε σημαντική ποσότητα (το 13,5%) από την ουσία PFOA (υπερφθορο-οκτανοϊκό οξύ), μία από τις πλέον τοξικές και κοινές χημικές ουσίες της συγκεκριμένης κατηγορίας. Μάλιστα, όταν αυξήθηκε η δόση PFOA, το δέρμα απορρόφησε ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα.

Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ, κανένα επίπεδο έκθεσης στην συγκεκριμένη ουσία στο πόσιμο νερό δεν είναι ασφαλές.

Όμως, το υπερφθορο-οκτανοϊκό οξύ (PFOA) είναι μια σχετικά μεγαλύτερη ένωση και τα μικρότερα PFAS («μικρής αλυσίδας») που η βιομηχανία παράγει πιο συχνά και ισχυρίζεται ότι είναι ασφαλέστερα απορροφήθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα από το δέρμα – σε ποσοστό που άγγιζε ακόμη και το 60%.

«Αυτό είναι σημαντικό γιατί βλέπουμε μια στροφή στη βιομηχανία προς χημικά με μικρότερα μήκη αλυσίδας, επειδή πιστεύεται ότι είναι λιγότερο τοξικά – ωστόσο μπορεί να απορροφούμε περισσότερα από αυτά, επομένως πρέπει να μάθουμε περισσότερα για τους κινδύνους που ενέχουν», δήλωσε από τους συγγραφείς της μελέτης ο Stuart Harrad.

Κάποιοι επιστήμονες και εκπρόσωποι της βιομηχανίας έχουν υποστηρίξει κατά καιρούς ότι οι ουσίες PFAS που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας ή μακιγιάζ δεν απορροφώνται από το δέρμα επειδή τα μόριά τους είναι ιονισμένα και μπορούν να απωθούν το νερό.

«Η έρευνά μας δείχνει ότι αυτή η θεωρία δεν ισχύει πάντα», ανέφερε χαρακτηριστικά στην Guardian η Ragnarsdóttir.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Τσίχλα: Πότε είναι επικίνδυνη για την υγεία, τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει

Καρπούζι: Μην πετάξετε τη φλούδα! Τα 4 οφέλη που δεν ξέρατε ότι έχει

Συστατικό στις ελιές καταπολεμά διαβήτη και παχυσαρκία, λένε οι ειδικοί