Ο περιβόητος αντικαπνιστικός νόμος που …πάει κι έρχεται από εποχής Αβραμόπουλου -παρά τις προσπάθειες -δεν κατέστη δυνατό να εφαρμοσθεί πλήρως.
Ούτε τα αισιόδοξα μηνύματα που δείχνουν ότι οι Έλληνες μειώνουν το κάπνισμα σχετίζονται τελικά με τα μέτρα της απαγόρευσης του καπνίσματος. Διότι το «κόψιμο» του τσιγάρου σχετίζεται περισσότερο με την οικονομική κρίση και την έλλειψη ρευστού, παρά με την ίδια την απαγόρευση.
Ούτε τα τσουχτερά πρόστιμα κατόρθωσαν να αλλάξουν άποψη στους ιδιοκτήτες των κέντρων διασκέδασης ώστε να βάλουν φρένο στους πελάτες τους.
Άλλωστε οι έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν ήταν από περιορισμένοι έως ανύπαρκτοι. Γεγονός που οφείλεται φυσικά στην έλλειψη προσωπικού τόσο στο Σώμα Επιθεωρητών Υγείας (ΣΕΥΥΠ) όσο και γενικότερα στα αρμόδια όργανα.
Είναι ενδεικτικό ότι το ποσό που εισπράχθηκε από τα πρόστιμα δεν έφθασε καλά καλά το 1 εκατ. ευρώ όταν στόχος ήταν να μπουν στα ταμεία κοντά στα 40 εκατ. ευρώ.
Άλλωστε και ο ίδιος ο πρώην υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος παραδέχτηκε πως απεδείχθη αναποτελεσματική η όλη προσπάθεια, καθώς οι πάντες καπνίζουν παντού.
Πιθανώς η Ελλάδα εν μέσω δραματικής οικονομικής κρίσης να μην ήταν έτοιμη να κόψει το κάπνισμα
και ιδιαίτερα οι επιχειρηματίες ιδιοκτήτες των καταστημάτων καθώς θα έβλεπαν την ήδη μειωμένη τους κίνηση να καταρρέει.
Το θετικό είναι βέβαια ότι οι Έλληνες επιθυμούν να κόψουν το κάπνισμα κυρίως όμως εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων.
Και το γεγονός αυτό φαίνεται και από έρευνα που πραγματοποίησε η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία.
Το 45% των καπνιστών δηλώνει πως σκοπεύει να κόψει το κάπνισμα στους επόμενους 6 μήνες. Αλλά τα στοιχεία από την έρευνα επισημαίνουν πως οι καπνιστές δε γνωρίζουν ότι μπορούν να κόψουν το τσιγάρο με ιατρική βοήθεια, γρήγορα και αποτελεσματικά.
Ειδικότερα σύμφωνα με την έρευνα στην οποία συμμετείχαν 800 καπνιστές από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα και το Ηράκλειο Κρήτης, το 45% των καπνιστών δήλωσε αποφασισμένο να κόψει το κάπνισμα το επόμενο εξάμηνο.
Παράλληλα, διπλασιάστηκε το ποσοστό των καπνιστών που επιχείρησαν να κόψουν το τσιγάρο τα τελευταία δύο χρόνια. Το 61% αυτών, είναι στο ηλικιακό γκρουπ 30-40 ετών, γεγονός που αποδεικνύει ότι πλέον και οι νέοι έχουν συνειδητοποιήσει τη μέγιστη σημασία της διακοπής του καπνίσματος για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους. Ως ο κυριότερος λόγος για τη διακοπή του καπνίσματος καταγράφεται η υγεία, με ποσοστό 66%, ενώ ακολουθεί, με αυξητική τάση, ο οικονομικός παράγοντας (20%).
Συνολικά το 60% των καπνιστών δήλωσε ότι έχει κάνει τουλάχιστον μια προσπάθεια να κόψει το κάπνισμα χωρίς επιτυχία. Αυτό είναι απόλυτα αναμενόμενο τη στιγμή που η εξάρτηση από τη νικοτίνη είναι ισχυρότατη, ισχυρότερη κι από αυτήν κάποιων ναρκωτικών, όπως η κοκαΐνη. Έτσι η διακοπή του καπνίσματος είναι ιδιαίτερα δύσκολη, όταν γίνεται με ατομική και μόνο προσπάθεια (αναφερόμενα ποσοστά επιτυχίας 3-5%). Επιπλέον, ακόμη και οι λίγοι που τα καταφέρνουν και δηλώνουν αποφασισμένοι να παραμείνουν μακριά από το τσιγάρο, συχνά υποτροπιάζουν.
Τα ποσοστά αυτά είναι ιδιαίτερα χαμηλά ακόμη κι όταν υπάρχει ιατρικός λόγος που επιβάλλει τη διακοπή καπνίσματος, όπως στους εμφραγματίες (14%). Τα παραπάνω στοιχεία φαίνεται να αγνοούνται από τους καπνιστές, καθώς το 57% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι μπορεί να κόψει το κάπνισμα μόνο με τη δύναμη της θέλησης του.
Τα ποσοστά επιτυχίας για τη διακοπή του τσιγάρου πολλαπλασιάζονται στα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος και αγγίζουν το 65%. Παρόλο που ένα μεγάλο ποσοστό (54%) καπνιστών δήλωσε ότι γνωρίζει τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος, λιγότεροι από τους μισούς γνώριζαν την πραγματικότητα.
Δηλαδή ότι τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος λειτουργούν στα περισσότερα δημόσια νοσοκομεία της χώρας και απαρτίζονται από ομάδα γιατρών ειδικών στη διακοπή καπνίσματος (μεγάλη μερίδα νομίζει ότι είναι ιδιωτικά κέντρα που πληρώνεις για εναλλακτικές μεθόδους). Ακόμη κι αυτοί που είχαν καλύτερη εικόνα για τα ιατρεία, δεν ήξεραν πώς μπορούν να κλείσουν ραντεβού (71%), δηλαδή ότι πρέπει να καλέσεις το 1535 (γραμμή ΙΑΣΙΣ), όπως γίνεται για όλα τα ραντεβού στα νοσοκομεία. Επίσης, μόλις το 34% γνωρίζει ότι πλέον υπάρχει και ασφαλές φάρμακο ειδικό για τη διακοπή του καπνίσματος.