Καρδιά: Η νέα εποχή στην κατάλυση αρρυθμιών

Η πιο συχνή αρρυθμία είναι η κολπική μαρμαρυγή, η οποία αφορά στο 3-4% του πληθυσμού. Η κολπική μαρμαρυγή χαρακτηρίζεται από τον χαώδη πλήρως άρρυθμο καρδιακό παλμό και πλέον ανιχνεύεται εύκολα μέσω των σύγχρονων έξυπνων τεχνολογιών (έξυπνα ρολόγια – smart watches).

Γράφει ο Δρ. Δημήτριος Τσιαχρής

Πρακτικά δεν αποτελεί μια απλή αρρυθμία αλλά πρόκειται περί νόσου με αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή ανεπάρκεια. Η αλλαγή του τρόπου ζωής, η αντιπηκτική αγωγή και η επεμβατική της αντιμετώπιση (κατάλυση – ablation) στοχεύουν με τρόπο αποτελεσματικό στην αλλαγή της φυσικής της ιστορίας και στην επακόλουθη ευζωία και μακροζωία.

Συχνή όμως είναι και η εμφάνιση ρυθμικών υπερκοιλιακών ταχυκαρδιών επανεισόδου οι οποίες επίσης αποτελούν αρρυθμίες αφού υποκαθιστούν τον φυσιολογικό φλεβοκομβικό ρυθμό.

Ποια είναι τα κλινικά χαρακτηριστικά αυτών των ρυθμικών ταχυκαρδιών;

Το βασικό στοιχείο που χαρακτηρίζει τις ταχυκαρδίες επανεισόδου είναι η απότομη έναρξη και αντίστοιχα η απότομη διακοπή τους σαν το πάτημα ενός κουμπιού. Ξαφνικά η καρδιακή συχνότητα ανέρχεται σε πολύ υψηλούς παλμούς (από 150 έως και περισσότερο από 200), ο καρδιακός παλμός δεν είναι χαώδης όπως στην μαρμαρυγή αλλά σταθερός και μπορεί να επέλθει ακόμα και ζάλη ή λιποθυμία.

Συχνά αυτές οι αρρυθμίες – ταχυκαρδίες δεν καταγράφονται αφού έχουν σταματήσει μέχρι την πρόσβαση σε κάποιο γιατρό και η διάγνωσή τους στηρίζεται στα κλινικά αυτά χαρακτηριστικά.

Ποιους αφορούν αυτές οι ταχυκαρδίες;

Οι υπερκοιλιακές ταχυκαρδίες επανεισόδου εμφανίζονται συχνά και από την εφηβική ηλικία, συχνά στην άσκηση και σε γυναίκες περισσότερο παρά σε άνδρες. Η συχνότητα εμφάνισής τους και η διάρκειά τους επιδεινώνεται με το πέρασμα του χρόνου ειδικότερα μετά την εμμηνόπαυση.

Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ το υπόστρωμα της ταχυκαρδίας επανεισόδου υπάρχει με τη γέννησή μας, μπορεί να εμφανιστεί για πρώτη φορά ακόμα και μετά τα 65 έτη.

Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης;

Οι υπερκοιλιακές ταχυκαρδίες επανεισόδου επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής των ασθενών, όχι όμως και την πρόγνωσή τους. Συμβουλεύουμε τους ασθενείς να αποφεύγουν την κολύμβηση στα βαθιά, να διακόπτουν την οδήγηση επί επεισοδίου αλλά και τους εκπαιδεύουμε να τερματίζουν μόνοι τους τα επεισόδια με χειρισμούς τύπου Valsalva (σφίξιμο σε εκπνοή ή και σε βαθύ κάθισμα).

Όταν τα επεισόδια είναι έντονα συμπτωματικά και επηρεάζουν την καθημερινότητα του ανθρώπου (αποφυγή ταξιδιών, άθλησης, συχνές επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών) προτείνουμε την άμεση επεμβατική αντιμετώπιση με την κατάλυση.

Ποιες είναι οι εξελίξεις στην κατάλυση των υπερκοιλιακών αρρυθμιών;

Στο Εργαστήριο Ηλεκτροφυσιολογίας και Βηματοδότησης του Πρότυπου Κέντρου Καρδιάς και Αγγείων του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών πραγματοποιούμε τις καταλύσεις (ablation) αυτές με τα πλέον σύγχρονα συστήματα ηλεκτροανατομικής χαρτογράφησης που απεικονίζουν σε τρισδιάστατη μορφή την περιοχή ενδιαφέροντος με ακρίβεια χιλιοστού.

Με τις καινοτόμες αυτές τεχνολογίες έχουμε προσεγγίσει ποσοστά επιτυχίας κοντά στο απόλυτο (99%), ενώ παράλληλα αποφεύγουμε οριστικά την μόνη πιθανή επιπλοκή που αφορά στην εμφύτευση βηματοδότη (1 στα 1000 από 1% με τη συμβατική μέθοδο).

Η χρήση ακτινοβολίας περιορίζεται στο ελάχιστο, ενώ είναι εφικτή η διενέργεια κατάλυσης με πλήρη αποφυγή ακτινοβολίας, γεγονός απαραίτητο σε έγκυες γυναίκες και νέους ανθρώπους.

Ποια είναι η περίοδος αποκατάστασης;

Η επέμβαση κατάλυσης είναι ανώδυνη, ο ασθενής κινητοποιείται την ίδια ημέρα και επανέρχεται στην εργασία του την επομένη. Είναι εντυπωσιακό ότι επαγγελματίες αθλητές έχουν αγωνιστεί εντός 72 ώρες μετά το ablation, ενώ  δεδομένη είναι και η βελτίωση της απόδοσής τους μετά την οριστική ίαση της ταχυκαρδίας επανεισόδου.

Ο Δημήτριος Τσιαχρής είναι καρδιολόγος-επεμβατικός ηλεκτροφυσιολόγος, διευθυντής του Εργαστηρίου Βηματοδότησης και Ηλεκτροφυσιολογίας στο Πρότυπο Κέντρο Καρδιάς και Αγγείων του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών

Φωτογραφία: iStock