Κατάχρηση αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία στους 6 από τους 10 ασθενείς

Οι επιστήμονες έκρουσαν για μια ακόμη φορά τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς όπως είπαν, η μικροβιακή ανοχή έως το 2050 θα επιφέρει πάνω από 70.000 θανάτους στην Ελλάδα και τόνισαν την επιτακτική ανάγκη για την αντιμετώπιση του προβλήματος της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών, το οποίο έχει συμβάλλει στην επικίνδυνη για τη δημόσια υγείας έξαρση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.

Στο Συνέδριο με τίτλο Μικροβιακή Αντοχή και Προεκτάσεις στη Δημόσια Υγεία «Μήπως δανειζόμαστε από τα παιδιά μας μεγάλο υγειονομικό κεφάλαιο;», η κα. Ελένη Γιαμαρέλλου, ομότιμη Καθηγήτρια Παθολογίας ΕΚΠΑ-Λοιμωξιολόγος, Διευθύντρια Α’ Παθολογική-Λοιμωξιολογική Κλινική Νοσοκομείου «ΥΓΕΙΑ», Πρόεδρος ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Χημειοθεραπείας και Ακαδημαϊκός Academia Europaea, είπε ότι η μεγάλη υπερκατανάλωση αντιβιοτικών στην Ελλάδα γίνεται στα νοσοκομεία, σημειώνοντας ότι στο 55% των ασθενών χορηγούνται ενώ δεν θα έπρεπε.

Την ίδια στιγμή η νοσοκομειακή χορήγηση αντιβιοτικών, όπως είπε, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 30%. Δηλαδή, όπως είπε, η κατάχρηση αντιβιοτικών στα ελληνικά νοσοκομεία βρίσκεται πάνω από το 67% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.  

Σύμφωνα με στοιχεία της τελευταίας επίσημης έρευνας του ΚΕΕΛΠΝΟ 1 στους 2 ενήλικες (άνω των 18 ετών) είχε πάρει αντιβιοτικά τον τελευταίο χρόνο και 7 στα 10 παιδιά (κάτω των 18 ετών). Επίσης, 1 στους 4 παίρνει αντιβιοτικά χωρίς συνταγή γιατρού:

• το 15,6% το αγοράζει από το φαρμακείο
• το 36% το έχει στο σπίτι από προηγούμενη χρήση
• το 90,7% για απλό σινάχι, 76,8% για πονόλαιμο, 66,9% για πυρετό, 90,8% για διάρροια,  δηλαδή, 100% για ιώσεις

Μέχρι το 2050 πάνω από 70.000 θανάτους θα χάσουν τη ζωή τους από πολυανθεκτικά μικρόβια

«Η λήψη μέτρων με σκοπό τον περιορισμό του φαινομένου είναι επιβεβλημένη» επεσήμανε μεταξύ άλλων ο κ. Σεραφείμ Ζήκας, φαρμακοποιός, Β’ Αντιπρόεδρος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου. «Η χώρα μας κατέχει την παγκόσμια πρωτιά στα ποσοστά κατανάλωσης των αντιβιοτικών φαρμάκων, με αποτέλεσμα να συγκαταλέγεται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στις υψηλότερες βαθμίδες βακτηριακής αντοχής, η οποία υπολογίζεται ότι μέχρι το 2050 θα επιφέρει πάνω από 70.000 θανάτους».

Ο κ. Αλκιβιάδης Βατόπουλος, Κοσμήτωρ, Καθηγητής Μικροβιολογίας, τονίζοντας ότι «η μικροβιακή αντοχή αποτελεί ένα βιολογικό φαινόμενο με πολιτικές, οικονομικές και διοικητικές διαστάσεις που για την αντιμετώπιση του, απαιτείται η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων και κυρίως απαιτείται πολιτική βούληση».

«Δεν μπορούμε πλέον να μένουμε σε διαπιστώσεις πρέπει να περάσουμε στις δράσεις», τόνισε ο Παναγιώτης Γαργαλιάνος – Κακολύρης Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος και Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και συμπλήρωσε: «Δράσεις που προϋποθέτουν συνεργασίες μεταξύ της Πολιτείας, της Επιστημονικής Κοινότητας και όλων των εμπλεκόμενων φορέων, στο πλαίσιο ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης. Είμαστε στις πρώτες θέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με συνέπεια να υπάρχει ανάπτυξη της μικροβιακής αντοχής, γεγονός που οδηγεί σε αυξημένη θνητότητα και υψηλό κόστος υπηρεσιών υγείας».

Με τίτλο «Μικροβιακή αντοχή: περί τίνος πρόκειται;» η Παναγιώτα Γιακκούπη, Επίκουρη Καθηγήτρια Μικροβιολογίας Δημόσιας Υγείας, κατά την ομιλία της ανέλυσε τη σημασία της απόφασης της ευρωπαϊκής επιτροπής αναφορικά με την ύπαρξη δικτύου επιδημιολογικής επιτήρησης για πλειάδα λοιμώξεων της κοινότητας, τονίζοντας ότι η κατανάλωση των αντιβιοτικών και η μικροβιακή αντοχή δεν αφορά μόνο την ανθρώπινη υγεία αλλά και των ζώων και του περιβάλλοντος.

«Η μικροβιακή αντοχή εξαρτάται μεταξύ άλλων από την ποιότητα των υπηρεσιών υγείας. Από χώρα σε χώρα διαφέρει και ταυτίζεται με τα χαρακτηριστικά (ιδιαιτερότητες) κάθε περιοχής» εξήγησε κατά την ομιλία του ο κ. Αθανάσιος Τσακρής, Καθηγητής Μικροβιολογίας, Διευθυντής, Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών, ΕΚΠΑ: «Το 2017, η κατανάλωση αντιβιοτικών εκτός των νοσοκομείων ήταν 21,8 καθορισμένη ημερήσια δόση (DDD) ανά 1000 κατοίκους ανά ημέρα, κυμαινόμενη από 10,1 στις Κάτω Χώρες έως 33,6 στην Κύπρο. Κατά την περίοδο 2013-2017: παρατηρήθηκε πτωτική τάση για τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο».

Στις πολιτικές για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής αναφέρθηκε η Φλώρα Κοντοπίδου Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, Υπεύθυνη Γραφείου Νοσοκομειακών Λοιμώξεων και Μικροβιακής Αντοχής, ΕΟΔΥ, η οποία τόνισε στα απαραίτητα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν, όπως στην ορθή χρήση μικροβιακών παραγόντων στους ανθρώπους και στα ζώα και στο σχεδιασμό οικονομικών μελετών σχετικά με βιώσιμες επενδύσεις λαμβάνοντας υπ’ όψη τις ανάγκες των χωρών, αυξάνοντας την έρευνα σε νέα φάρμακα, διαγνωστικά εργαλεία, εμβόλια και άλλες παρεμβάσεις, συνδυάζοντας παράλληλα αυτές τις παρεμβάσεις με ορθολογική χρήση & προσιτή αγοραστική αξία.

 Η χώρα χάνει περίπου 1,83 δισ. το χρόνο λόγω της αντοχής στα μικρόβια

Οι οικονομικές επιπτώσεις της μικροβιακής αντοχής ήταν το θέμα της ομιλίας του Κώστα Αθανασάκη Οικονομολόγου Υγείας, οποίος τόνισε ότι η μικροβιακή αντοχή έχει κόστος ανά ημέρα νοσηλείας στα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία (συμπεριλαμβανομένων των μισθών του προσωπικού) περί τα 450 Ευρώ ανά ημέρα και στην εντατική περί τα 1.800 ευρώ, με μέσο όρο νοσηλείας τις δέκα ημέρες. Η χώρα χάνει περίπου 1,83 δισ. το χρόνο λόγω της αντοχής (φάρμακα, νοσηλεία, έλλειμμα παραγωγικότητας κ.α). Η αντοχή είναι στην πρώτη δεκάδα των παθήσεων για το κόστος στο σύστημα υγείας, όπως η καρδιακή νόσος, τα νεοπλάσματα, ο διαβήτης.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Γιάννης Κυριόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής, ΕΣΔΥ είπε ότι «το τέλος των «θαυμαστών φαρμάκων» είναι επί θύρας, εφόσον  δεν έχουν κυκλοφορήσει την τελευταία δεκαετία ούτε πρόκειται να κυκλοφορήσουν τουλάχιστον για μια δεκαετία νεότερα αντιβιοτικά δραστικά στα ανθεκτικά μικρόβια».

Το Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), διοργάνωσε η Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Οικονομίας και Πολιτικής της Υγείας (ΕΕΕΟΠΥ) και το Ινστιτούτο Οικονομικών της Υγείας, με την επιστημονική υποστήριξη της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Φαρμακοοικονομίας (ΕΕΕΦ) και τη συνεργασία του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική υποστήριξη των: Pfizer, ELPEN, MSD, AbbVie και DEMO ΑΒΕΕ