Κατάθλιψη – Ελλάδα: Στη δεύτερη θέση παγκοσμίως – Η Περιφέρεια Αττικής αναλαμβάνει δράση
Πρόσφατη μελέτη του Global Burden of Disease, IHME, κατατάσσει την Ελλάδα στην δεύτερη θέση των χωρών παγκοσμίως με τα υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης. Η τάση μάλιστα, παραμένει αυξητική.
Όπως τόνισαν οι ειδικοί που παρέστησαν στην εκδήλωση της Περιφέρειας Αττικής, με αφορμή την πρωτοβουλία «Ψυχή μου» που περιλαμβάνει σειρά δράσεων για την ψυχική υγεία των πολιτών, η κατάθλιψη είναι μία σοβαρή πολυπαραγοντική ψυχική διαταραχή που πλήττει το 5,7% του πληθυσμού στην Ελλάδα και είναι η κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως.
«Σπάμε τα ταμπού, μιλάμε ανοιχτά, διώχνουμε τη κατάθλιψη, κοιτάμε ξανά τη ζωή με ελπίδα», ήταν το μήνυμα που μετέφερε με την ομιλία του στο κοινό, ο Περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς, δίνοντας παράλληλα έμφαση στην αντιμετώπιση και την ευαισθητοποίηση έναντι του φαινομένου της κατάθλιψης.
Το πρόγραμμα υλοποιείται με τη συνδρομή του «Περιφερειακού Παρατηρητηρίου Κοινωνικής Ένταξης Περιφέρειας Αττικής – Social Network Αττική» και τους πόρους του ΕΚΤ+ του Προγράμματος «ΑΤΤΙΚΗ» 2021 – 2027.
Ο κ. Χαρδαλιάς, τόνισε τη σημασία της ευαισθητοποίησης γύρω από το φαινόμενο της κατάθλιψης, που σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αποτελεί τη συχνότερη ψυχική διαταραχή παγκοσμίως.
«Δεν πρόκειται να μείνουμε παρατηρητές και ουραγοί σε οποιοδήποτε πρόβλημα, θα είμαστε στα πάντα πρωταγωνιστές και αρωγοί· ιδίως όσον αφορά τα ζητήματα που άπτονται της ψυχικής υγείας. Βγαίνουμε από τον μοναχικό κόσμο της κατάθλιψης. Μιλάμε. Ζητάμε βοήθεια. Διώχνουμε τη θλίψη, το φόβο, την απογοήτευση. Αφήνουμε πίσω μας τη σκοτεινή περίοδο της κατάθλιψης και κοιτάμε ξανά τη ζωή με ελπίδα. Στέλνουμε το μήνυμα προς τους συμπολίτες μας που βρίσκονται εγκλωβισμένοι στα τείχη που υψώνει γύρω τους η κατάθλιψη πως δεν είστε μόνοι. Η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί – πάντα με την κατάλληλη υποστήριξη και φροντίδα», τόνισε συγκεκριμένα ο Περιφερειάρχης.
Κατάθλιψη: Πάνω από 7 στους 10 με κατάθλιψη δεν λαμβάνουν βοήθεια
Σύμφωνα με τον Αντιπεριφερειάρχη Υγείας Δρ. Θάνο Ασκητή, η κατάθλιψη καταστρέφει τον άνθρωπο και μακροχρόνια τον οδηγεί στην άνοια.
Οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο, με ποσοστό 6%, ενώ η αυτοκτονία παραμένει η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου στις ηλικίες 15-29 ετών. Ωστόσο, παρά την ύπαρξη αποτελεσματικών θεραπειών, πάνω από το 75% των ανθρώπων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος δεν λαμβάνουν βοήθεια, όπως είπε.
Ο Νίκος Χαρδαλιάς, υπογράμμισε, επίσης, την αυξητική τάση που καταγράφει η κατάθλιψη και στην Ελλάδα τελευταία χρόνια, κάτι που οφείλεται μεταξύ άλλων στην οικονομική και εν συνεχεία υγειονομική κρίση που βίωσε η χώρα, όπως είπε:
«Οι πρωτόγνωρες καταστάσεις που ζήσαμε την περίοδο της πανδημίας, σε έναν κόσμο αβεβαιότητας και περιορισμών, αντιμέτωποι με κρίση όχι μόνο υγειονομική, αλλά και κοινωνικοοικονομική, κλόνισαν την ψυχική υγεία πολλών συμπολιτών μας. Θέλουμε να σταθούμε αρωγοί και πολύτιμοι βοηθοί σε όσους αντιμετωπίζουν τέτοιας μορφής δυσκολίες» σημείωσε.
Το παρόν έδωσε στη συνέντευξη Τύπου και ο δημοσιογράφος Σταμάτης Μαλέλης, συγγραφέας του βιβλίου – σταθμός για την κατάθλιψη «Το τέρας κι εγώ», ο οποίος επικεντρώθηκε στη σημασία δημοσιογραφικής κάλυψης των θεμάτων ψυχικής υγείας, καταθέτοντας παράλληλα το προσωπικό του βίωμα.
Όπως είπε: «Εδώ και περίπου 12 χρόνια, έχοντας περάσει κι εγώ από το τούνελ της κατάθλιψης, έθεσα ως προτεραιότητα στη ζωή μου την ευαισθητοποίηση, για το πώς μπορεί κανείς να νικήσει την κατάθλιψη, αυτό το «τέρας», όπως το αποκαλούσα. Μαζί με συναδέλφους δημοσιογράφους, συνεργάτες και εξειδικευμένους επιστήμονες, έχουμε αφιερωθεί στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση γύρω από το πρόβλημα αυτό».
Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης με τρεις άξονες
Η πρωτοβουλία της Περιφέρειας Αττικής για την ψυχική υγεία είναι μια πολυεπίπεδη προσπάθεια που στοχεύει στην ενημέρωση, την επιμόρφωση και την άμεση υποστήριξη των πολιτών.
Οι βασικοί άξονες του σχεδίου είναι τρεις:
1. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού
Η Περιφέρεια Αττικής ξεκινά μια μεγάλη επικοινωνιακή καμπάνια για την εξάλειψη του κοινωνικού στίγματος γύρω από την κατάθλιψη, με:
• Παραγωγή έξι στοχευμένων ενημερωτικών βίντεο, σύντομης διάρκειας, στα οποία παρουσιάζονται οι τρόποι με τους οποίους εκδηλώνεται η κατάθλιψη ανάλογα με την ηλικία και το φύλο, καθώς και οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο σε αυτήν.
Τα βίντεο επικεντρώνονται σε πέντε κρίσιμες θεματικές, όπως:
- Η γυναικεία κατάθλιψη
- Η κατάθλιψη στους άνδρες
- Η κατάθλιψη στους εφήβους.
- Ο ρόλος του bullying και των βίαιων συμπεριφορών στα σχολεία.
- Οι επιπτώσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους εφήβους.
• Προβολή ιστοριών ανθρώπων που έχουν βιώσει την κατάθλιψη, μοιράζοντας την εμπειρία τους και στέλνοντας ένα μήνυμα ελπίδας και ενθάρρυνσης.
• Καμπάνια προβολής σε παραδοσιακά και ψηφιακά μέσα, με στόχο να ενθαρρύνει τους πολίτες να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους, να ζητήσουν βοήθεια και να αναγνωρίσουν ότι η κατάθλιψη είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί.
2. Επιμόρφωση στελεχών κοινωνικών δομών
Πρόκειται για ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα τρίμηνης διάρκειας, θεωρητικής και πρακτικής κατάρτισης, θα υλοποιηθεί για τα στελέχη των κοινωνικών δομών της Περιφέρειας και των Δήμων, καθώς και άλλων συγχρηματοδοτούμενων δομών, όπως:
• Κέντρα κοινότητας
• Δομές αστέγων
• Ξενώνες κακοποιημένων γυναικών
• Μονάδες παιδικής προστασίας και στέγες υποστηριζόμενης διαβίωσης
Το πρόγραμμα θα διεξάγεται εξ αποστάσεως, μέσω ειδικής πλατφόρμας, και θα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα θεματικών ενοτήτων, με στόχο την ενίσχυση της ικανότητας των στελεχών να παρέχουν υποστήριξη σε άτομα που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη.
3. Διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων σε επτά Δήμους
Η δράση περιλαμβάνει τη διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων σε συνεργασία με τους Δήμους Αθήνας, Μεγαρέων, Λαυρίου, Περιστερίου, Αγίας Παρασκευής, Γλυφάδας και Πειραιά.
Οι Δήμοι επιλέχθηκαν με βάση κριτήρια όπως η μέση πληθυσμιακή συγκέντρωση, τα ποσοστά ανεργίας, ο αριθμός ωφελούμενων ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και ο αριθμός ωφελούμενων δομών ψυχικής στήριξης. Στις ημερίδες που θα ακολουθήσουν, ειδικοί επιστήμονες θα μιλήσουν για την κατάθλιψη και τους τρόπους διαχείρισής της, ενώ άνθρωποι που την έχουν βιώσει θα μοιραστούν τις προσωπικές τους ιστορίες, ενισχύοντας την ανοιχτή συζήτηση και την κατανόηση γύρω από τη διαταραχή.
«Σπάμε τα ταμπού, καταπολεμούμε το στίγμα»
Με την πρωτοβουλία αυτή, κατέληξε ο Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Χαρδαλιάς, «επιχειρούμε να δώσουμε απαντήσεις και λύσεις. Εστιάζουμε στην πρόληψη, τη στήριξη και την ενδυνάμωση. Στόχος μας είναι να καταρρίψουμε τα στερεότυπα, να αντιμετωπίσουμε το κοινωνικό στίγμα και να δώσουμε στους συμπολίτες μας τα εργαλεία που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν την κατάθλιψη και να ξαναδούν τη ζωή με αισιοδοξία».
Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Υγείας Δρ. Θάνος Ασκητής, πρόσθεσε:
«Η Περιφέρεια Αττικής λοιπόν, ενώνει τις δυνάμεις της για την ευαισθητοποίηση και την πρόληψη της ψυχικής υγείας με σειρά από ομιλίες και δράσεις για την πρώιμη παρέμβαση. Η ψυχική υγεία ανήκει σε όλους μας και πρέπει να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση σε φροντίδα για όλους, ανεξαρτήτως κοινωνικής ή οικονομικής κατάστασης. Είμαστε αφοσιωμένοι στη στήριξη των χρόνιων ψυχικά πασχόντων και την καταπολέμηση του στίγματος που αφορά τις ψυχικές διαταραχές».
Τέλος, ο Σταμάτης Μαλέλης, δήλωσε ιδιαίτερα ικανοποιημένος που η Περιφέρεια Αττικής και ο Νίκος Χαρδαλιάς ανέλαβαν αυτή την εξαιρετική πρωτοβουλία, όπως είπε: «Μια πρωτοβουλία που σπάει τα ταμπού και ανοίγει τον δρόμο για την απενοχοποίηση του στίγματος. Δείχνει τον δρόμο και σε άλλους φορείς, για το τί πρέπει να κάνουν. Είναι ζωτικής σημασίας να ξεπεράσουμε το στίγμα και να αναζητήσουμε τη βοήθεια που χρειαζόμαστε».
Στην εκδήλωση παρούσα ήταν και η ομότιμη καθηγήτρια Ψυχιατρικής του ΕΚΠΑ και εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο ΔΣ του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τα Ναρκωτικά και την Τοξικομανία, Μένη Μαλλιώρη.
Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος Νίκη Λυμπεράκη.