Kήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου: Τι είναι και πως αντιμετωπίζεται

Γράφει ο Νικόλαος Κ. Σχοινοχωρίτης

ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ – ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ε.Σ.Υ.

Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους και ουσιαστικά απορροφούν τους κραδασμούς της σπονδυλικής στήλης. Κάθε δίσκος είναι σκληρός από έξω (ονομάζεται ινώδης δακτύλιος) και εσωτερικά περιέχει ένα μαλακό πυρήνα, που ονομάζεται πηκτοειδής πυρήνας. Η κήλη του δίσκου δημιουργείται όταν ο σκληρός δακτύλιος σχιστεί και ο πυρήνας από το εσωτερικό του δίσκου γλιστρήσει μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και πιέσει κάποιο νεύρο.

Εκτός από την μηχανική πίεση, ο πηκτοειδής πυρήνας ερεθίζει με χημικούς τρόπους τα νεύρα, προκαλώντας φλεγμονή και πόνο. Οι περισσότερες κήλες δίσκου προκύπτουν ως αποτέλεσμα απότομου stress, λόγω ατυχήματος (άρση βάρους ή στροφή και κάμψη της μέσης) αλλά επίσης μπορεί να δημιουργηθούν σταδιακά με το πέρασμα των χρόνων.

Οι παράγοντες κινδύνου για μια κήλη δίσκου είναι :

1) Η ηλικία. Όσο μεγαλώνουμε οι δίσκοι μας αλλοιώνονται (κατ΄ αντιστοιχία της αλλοίωσης του δέρματος και της εμφάνισης ρυτίδων).

2) Ο τρόπος ζωής. Η έλλειψη άσκησης, το υπερβολικό βάρος καθώς και κάπνισμα, οδηγούν στην κακή λειτουργία των μεσοσπονδυλίων δίσκων.

3) Η κακή στάση. Η κακή στάση και η επαναλαμβανόμενη άρση βάρους ή οι στροφές της μέσης προκαλούν stress στους δίσκους.

Η προβολή είναι αποτέλεσμα της πίεσης στην περιφέρεια του μεσοσπονδύλιου δίσκου (ινώδης δακτύλιος) από το μαλακό κεντρικό τμήμα του δίσκου (πηκτώδης πυρήνας). Οι προβολές αναπτύσσονται σχεδόν πάντα στο οπίσθιο-έξω τμήμα του καναλιού του νωτιαίου μυελού.

Η ρήξη στον ινώδη δακτύλιο μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση φλεγμονωδών χημικών παραγόντων, οι οποίοι μπορούν με την σειρά τους να προκαλέσουν άμεσα ισχυρό πόνο, ακόμα και χωρίς να υπάρχει απευθείας πίεση στην ρίζα των νεύρων.

Αυτός είναι και ο λόγος της χρήσης αντιφλεγμονωδών ουσιών στην περίπτωση προβολής, εκβολής, πρόπτωσης, ή έκθλιψης του δίσκου.

Είναι ουσιαστικά μία περαιτέρω εξέλιξη μίας προϋπάρχουσας προβολής δίσκου, κατά την οποία ο εξωτερικός φλοιός του ινώδους δακτυλίου είναι ανέπαφος, αν και μπορεί να προβάλλει εντός του καναλιού όταν ο δίσκος είναι υπό πίεση.

Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις συνίστανται μεταξύ των άλλων, στην ανοικτή δισκεκτομή, στην μικροδισκεκτομή αλλά και την δισκοπλαστική

Μεταξύ των άλλων παρεμβάσεων δισκοπλαστικής προτείνεται και η ενδοδισκική έγχυση ζελατινώδους αιθανόλης, όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις:

1)Μικρές έως μεσαίου μεγέθους προβολές, μετά από επιβεβαίωση με MRI.

2)Πόνος αυχένα, ράχης, ή οσφύος δισκογενούς αιτιολογίας, ισχιακός ή μηριαίος πόνος, ο οποίος περιορίζει την φυσιολογική δραστηριότητα για πάνω από 6 εβδομάδες.

3)Νευρολογικά ευρήματα που δηλώνουν εμπλοκή τουλάχιστον ενός νεύρου.

4)Καμία βελτίωση μετά από συντηρητική αγωγή (αποχή από φυσιολογική δραστηριότητα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, χρήση αντιφλεγμονωδών – αναλγητικών – μυοχαλαρωτικών, φυσιοθεραπείας).

Η χορήγηση αιθανόλης σε μορφή γέλης, με παράγωγο κυτταρίνης και ακτινοσκιερό υλικό tungsten έχει περιγραφεί ότι προσφέρει σχεδόν άμεσο αίσθημα αποσυμπίεσης (στην περίπτωση που υπάρχει ανέπαφος ινώδης δακτύλιος) λόγω :

1) ενδοδισκικής μεταφοράς «υγρού» στο κέντρο του δίσκου (πηκτώδης πυρήνας) αλλά και 2)ταυτόχρονης εναπόθεσης«πρόθεσης» στην περιοχή της εφαρμογής.

Ο τρόπος δράσης του διαλύματος είναι φυσικοχημικός και μάλιστα απορροφητική επίδραση της αιθανόλης στο νερό που περιέχεται στον δίσκο, σε συνδυασμό με ένα φαινόμενο όσμωσης-αφυδάτωσης του δίσκου από την περιφέρειά του προς τον πυρήνα του.

Εφαρμογή του υλικού χωρίς να είναι απαραίτητη η νοσηλεία του ασθενούς , εφαρμογή του υλικού με ελάχιστα επεμβατική μέθοδο “minimal invasive”, ελαχιστοποιώντας και τον κίνδυνο λοίμωξης, εφαρμογή με τοπική αναισθησία

Χαρακτηριστικά η μορφή γέλης του διαλύματος του δίνει την δυνατότητα να ακολουθεί τις ρήξεις-ρωγμές του δίσκου, ενώ αποτρέπει την διάχυσή του, επίσης υπάρχει η δυνατότητα παρουσίας ακτινοσκιερού υλικού ακόμα και μετά από αρκετούς μήνες.

Δυνατότητα για έλεγχο σε πραγματικό χρόνο της εγχεόμενης ποσότητας υλικού μέσω ακτινοσκοπικού ελέγχου, χωρίς κάποια γνωστή παρενέργεια (εμπειρία > 5 χρόνια), ενώ δεν έχει αναφερθεί αλλεργική αντίδραση.

Ύφεση συμπτωμάτων σε 3 έως 5 εβδομάδες και επιστροφή στην εργασία σε 5 εβδομάδες ( αντί για 3 μήνες με μία επιτυχή κλασσική χειρουργική επέμβαση)

Καμία υποτροπή δεν έχει παρατηρηθεί (εμπειρία > 5 έτη).

Εφόσον οι ασθενείς επιλεγούν με βάση τις ενδείξεις, όπως αυτές καθορίσθηκαν στην αρχή, τότε τα αποτελέσματα είναι πολύ υποσχόμενα.

Νικόλαος Κ. Σχοινοχωρίτης

ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΟΣ – ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ε.Σ.Υ.

mail: nschoin@yahoo.gr