Κώδικας για το Δικαίωμα στη Λήθη: “Καταργεί τις ανισότητες για 400 χιλιάδες επιζώντες από καρκίνο”

Είκοσι (20) εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη υπολογίζεται ότι έχουν επιζήσει μετά τη διάγνωση του καρκίνου.

Οι σημαντικές εξελίξεις στο επιστημονικό πεδίο έχουν συμβάλει, μάλιστα, στην αύξηση της επιβίωσης των ογκολογικών ασθενών κατά 50% σε σύγκριση με το 2010, σύμφωνα με την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ).

Κι όμως, όλοι αυτοί οι πρώην ασθενείς, που χαρακτηρίζονται ως “επιζώντες”, δεν κατόρθωναν μέχρι σήμερα να αποκτήσουν ξανά ίδια δικαιώματα και ευκαιρίες με τους “υγιείς”, ενώ αντιμετώπιζαν επιπλέον οικονομικές διακρίσεις στην προσπάθειά τους να προχωρήσουν τη ζωή τους, π.χ. να λάβουν δάνεια για την απόκτηση στέγης, ή για κάποια επαγγελματική επένδυση.

Από τις 26 Μαρτίου 2024, ωστόσο, όλα τα παραπάνω έχουν αλλάξει στη χώρα μας.

Ο κώδικας δεοντολογίας για το Δικαίωμα στη Λήθη, ή αλλιώς “right to be forgotten” (RTBF),  παρουσιάστηκε τη Δευτέρα (15.04.24) στα Γραφεία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών, παρόντος του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη.

Ο υπουργός δήλωσε πως είναι μια αυτονόητη κίνηση ανθρωπιάς για τους επιζώντες από καρκίνο, οι οποίοι είναι περίπου 400.000 στην Ελλάδα.

“400.000 συμπολίτες μας που έχουν επιζήσει από τον καρκίνο, βλέπουν πια τα δικαιώματά τους να εξισώνονται με των υπόλοιπων πολιτών. Πλέον δηλαδή θα μπορούν να προχωρούν στις αποφάσεις τους για δάνεια και ασφαλίσεις ζωής, απελευθερωμένοι από τα δεσμά του σχετικού ιατρικού τους ιστορικού”, ανέφερε ο υπουργός.

Ελλάδα: η 9η χώρα στην ΕΕ που εφαρμόζει το Δικαίωμα στη Λήθη

Ο κώδικας δεοντολογίας για το Δικαίωμα στη Λήθη, της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, ουσιαστικά αποτελεί “αυτορύθμιση” της ασφαλιστικής αγοράς, ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται να γίνει και νόμος του κράτους, ανέφερε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), Γιώργος Καπετανάκης, ο οποίος μίλησε στο iatropedia.gr στο περιθώριο της παρουσίασης του κώδικα δεοντολογίας.

“Αυτή τη στιγμή, αυτό που έγινε είναι η ανακοίνωση της υπογραφής του κώδικα δεοντολογίας, με τον οποίο οι ασφαλιστικές εταιρείες αυτοδεσμεύονται ότι θα τηρούν τις ρυθμίσεις για τη μείωση των διακρίσεων κατά των πρώην ασθενών στην Ελλάδα. Το επόμενο βήμα σε εύλογο χρονικό διάστημα από σήμερα -το οποίο θα έρθει γιατί δεν υπάρχει καμία διαφωνία- θα είναι να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα το κατοχυρώσει κιόλας”, επισήμανε ο ίδιος.

• Δείτε αναλυτικά τι προβλέπει ο κώδικας δεοντολογίας για το Δικαίωμα στη Λήθη στην Ελλάδα

Ο κ. Καπετανάκης αναφέρει πως η Ελλάδα είναι η 9η χώρα στην ΕΕ που εφαρμόζει το Δικαίωμα στη Λήθη, κάτι που αποτελεί -όπως λέει- πολύ σημαντικό βήμα για τους πρώην ασθενείς που έδωσαν τη μάχη και ξεπέρασαν τον καρκίνο.

“Το δικαίωμα στη λήθη είναι μια ρύθμιση, η οποία έχει ξεκινήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το 2016. Πρακτικά εμείς με αυτήν την κίνηση που κάνουμε, ερχόμαστε στην ίδια κατηγορία με τις άλλες χώρες της ΕΕ κι είναι πολύ σημαντικό. Δεν είναι κάτι που γίνεται εύκολα, ούτε γίνεται μόνο του, όσο κι αν ακούγεται εύκολο. Υπάρχουν σοβαρές αντιστάσεις πολλές φορές. Αλλά εδώ υπάρχει μια σημαντική συνεργασία και με την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών και με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και μάλιστα υπήρχε και η πολιτική βούληση και καταφέραμε να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα”, σημείωσε.

Δείτε επίσης: Δικαίωμα στη Λήθη για επιζώντες από καρκίνο: Τι προβλέπει ο κώδικας δεοντολογίας στης ασφαλιστικής αγοράς

Τι προβλέπει το Δικαίωμα στη Λήθη για την Ελλάδα

Ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας που εφαρμόζει η Ελλάδα, ως 9η χώρα στην ΕΕ που καταργεί τις διακρίσεις για τους επιζήσαντες από καρκίνο, προβλέπει τα εξής:

• Όποιος είχε νοσήσει από καρκίνο όταν ήταν ανήλικος, 5 χρόνια μετά από τη νόσησή του και εφόσον δεν έχει παρουσιάσει υποτροπή, μπορεί να έχει τα ίδια δικαιώματα με κάποιον που δεν έχει νοσήσει. Δηλαδή, να πάρει δάνειο ως ενήλικας χωρίς να ληφθεί υπόψιν το ιατρικό του ιστορικό.
• Όποιος ενήλικας, είχε νοσήσει από καρκίνο και έχουν μεσολαβήσει 10 χρόνια χωρίς υποτροπή και χωρίς να λάβει θεραπεία για νεοπλασία, θα έχει δικαίωμα πρόσβασης στη λήψη δανείου χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το ιστορικό του. Το δάνειο μπορεί να είναι καταναλωτικό, στεγαστικό για την αγορά σπιτιού, ή για κάποια άλλη επένδυση.

Οι πρώην ασθενείς θα έχουν το δικαίωμα της λήψης δανείου και της ασφάλισης ζωής, έως του ποσού των 300 χιλιάδων ευρώ.

Σε ποιες χώρες εφαρμόζεται

Το Δικαίωμα στη Λήθη αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου, έχει ξεκινήσει από το 2016 και αναγνωρίζεται σε αρκετές χώρες της Ε.Ε., όπως στη Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, την Πορτογαλία, τη Ρουμανία και την Κύπρο.

“Ξεκίνησε από το 2016 από τη Γαλλία και μετά ακολούθησαν και άλλες χώρες. Σήμερα εφαρμόζεται σε 8 χώρες στην ΕΕ και υπάρχει αίτημα από όλη την ογκολογική κοινότητα να επεκταθεί παντού και στο μέλλον να είναι υποχρέωση των χωρών. Στο εξωτερικό υπάρχουν χώρες που έχουν την ίδια πρόβλεψη με εμάς, π.χ. η Κύπρος, η οποία από τον Σεπτέμβριο του ’22 δημιούργησε τον κώδικα δεοντολογίας και τον Νοέμβριο του ’23 το έκανε νομοθετική ρύθμιση”, αναφέρει ο κ. Καπετανάκης.

Η συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας αναμένεται να αποκαταστήσει σημαντικές ανισότητες, όπως τονίζει ο πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ και κυρίως στους σημερινούς νεαρούς ενήλικες που έχουν ξεπεράσει τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας.

“Αυτό σημαίνει ότι κάποια νέα παιδιά που είχαν νοσήσει κάποτε από καρκίνο δεν μπορούσαν να πάρουν ποτέ ένα δάνειο για μια κατοικία ή για μια επιχείρηση, ή για κάποιο άλλο λόγο που έχει σκοπό τη βελτίωση της ζωής τους. Τώρα, όμως, με το Δικαίωμα στη Λήθη δίνεται υπό προϋποθέσεις πρόσβασης σε χρηματοδοτικές υπηρεσίες σε ανθρώπους που είχαν νοσήσει από παιδικό καρκίνο και έχουν θεραπευτεί. Πλέον μπορούν να έχουν πρόσβαση σε δάνεια, τα οποία συνδυάζονται με ασφαλίσεις ζωής”, σημειώνει.

Το να μπορεί ο επιζών από τον καρκίνο να κάνει στο μέλλον ακόμη και ασφάλεια ζωής και υγείας είναι ζητούμενο, προσθέτει ο κ. Γιώργος Καπετανάκης, κάτι που ενδέχεται να υλοποιηθεί όταν λειτουργήσει ο Ευρωπαϊκός Χώρος Δεδομένων για την Υγεία, “όπου θα υπάρχει πρόσβαση σε δεδομένα και θα μπορεί να υπάρχει εκτίμηση των κινδύνων. Τότε θα πάμε και σε αυτό σιγά – σιγά”, σημειώνει και καταλήγει πως οι πρώτες χώρες που εφάρμοσαν το Δικαίωμα στη Λήθη, προχωρούν σε διαρκείς βελτιώσεις:

“Κάποιες άλλες χώρες, όπως η Γαλλία που το ξεκίνησαν από το ’16, σήμερα έχουν μειώσει τα χρόνια από 10 στα 8 και στα 6 για τους ενήλικες, ενώ τα 5 έτη παραμένουν για τα παιδιά. Και περίπου στα ίδια ύψη ποσού δανείου με εμάς”, καταλήγει ο πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ.