Κορωνοϊός: Καμπανάκι για νέα παραλλαγή στις ΗΠΑ. Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την XΒB.1.5

  • Ρούλα Τσουλέα
κορωνοϊός
Η υποπαραλλαγή XBB.1.5 διπλασίασε τα κρούσματά της σε μία εβδομάδα και ξεπέρασε το 40% των νέων διαγνώσεων στις ΗΠΑ. Πότε πρωτοανιχνεύθηκε και γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες.

Συναγερμός έχει σημάνει στις ΗΠΑ, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης μίας νέας υποπαραλλαγή που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός και η οποία ελάχιστα (έως καθόλου) μας είχε απασχολήσει έως πρότινος. Η υποπαραλλαγή ονομάζεται ΧΒΒ.1.5 και είναι ένας ακόμα ιός της οικογένειας της Όμικρον.

Όπως ανακοίνωσαν χθες τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, η XBB.1.5 έδειξε ξαφνικά τα «δόντια» της. Μέσα σε μόλις μία εβδομάδα (την τελευταία του Δεκεμβρίου) βρέθηκε να αντιπροσωπεύει το 40,5% των κρουσμάτων στη χώρα. Την αμέσως προηγούμενη (αυτή πριν τα Χριστούγεννα) αντιπροσώπευε το 21,7%.

Οι ειδικοί λένε ότι η εν λόγω υποπαραλλαγή που δημιούργησε ο κορωνοϊός έχει ανεπτυγμένη ικανότητα διαφυγής από την ανοσία. Μπορεί επίσης να συνδέεται πολύ πιο αποτελεσματικά με τα κύτταρα, απ’ ό,τι οι προηγούμενες.

Το αποτέλεσμα είναι να υποσκελίζει πλέον τις «συγγενείς» της υποπαραλλαγές BQ.1 και BQ.1.1, οι οποίες επικρατούσαν το φθινόπωρο στις ΗΠΑ (σ.σ. οι δύο αυτές παραλλαγές προκαλούν και τα σχεδόν μισά κρούσματα στη χώρα μας).

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η πρόσφατη έξαρση της XBB.1.5 άγεται από ορισμένες πρόσθετες μεταλλάξεις που δημιούργησε η παραλλαγή Όμικρον ΒΑ.2 (ή Όμικρον 2) στην οποία ανήκει.

Οι ειδικοί παρακολουθούν εδώ και μήνες την οικογένεια των υποπαραλλαγών ΧΒΒ της Όμικρον 2. Αυτό που τους ανησυχεί είναι ότι οι συγκεκριμένες παραλλαγές που δημιούργησε ο κορωνοϊός περιέχουν πολλές  μεταλλάξεις, που μπορεί να μειώσουν δραστικά την αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της COVID-19. Μπορεί επίσης να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο επαναλοιμώξεων.

Από τον Αύγουστο

Η παραλλαγή ΧΒΒ, στην οποία ανήκει η ΧΒΒ.1.5, αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Αύγουστο στην Ινδία. Γρήγορα κυριάρχησε στη χώρα, καθώς και στη Σιγκαπούρη.

Έκτοτε εξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες. Οκτώ κρούσματα της ΧΒΒ είχαν εντοπιστεί αρχές Νοεμβρίου και στην Ελλάδα. Η ΧΒΒ όμως εξελίχθηκε περαιτέρω, δημιουργώντας τις νεότερες υποπαραλλαγές XBB.1 και XBB.1.5. Οι ΗΠΑ είναι η πρώτη χώρα όπου παρατηρούνται τόσα κρούσματα της XBB.1.5.

Η νέα οικογένεια δημιουργήθηκε μετά από ανασυνδυασμό των υποπαραλλαγών Όμικρον δεύτερης γενιάς. Εν τούτοις, ο Dr. Andrew Pekosz, καθηγητής Μοριακής Μικροβιολογίας & Ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς, δήλωσε στο CNBC ότι η XBB.1.5 διαφέρει από τα άλλα μέλη της οικογένειας των ΧΒΒ.

Όπως εξήγησε, φέρει μία πρόσθετη μετάλλαξη (λέγεται S486P) που της επιτρέπει να συνδέεται καλύτερα με τα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι ο κορωνοϊός πρέπει να προσκολληθεί στα κύτταρα για να εισβάλλει στο εσωτερικό τους. Η αυξημένη ικανότητα προσκολλήσεως της XBB.1.5 υποδηλώνει ότι μπορεί να μας μολύνει πιο εύκολα.

Μελέτες στο εργαστήριο, εξ άλλου, έχουν δείξει ότι διαφεύγει της ανοσίας, είτε αυτή δημιουργείται με εμβόλια είτε με νόσηση. Επιπλέον, ως φαίνεται θα είναι ανθεκτική κι στα μονοκλωνικά αντισώματα με τα οποία αντιμετωπίζεται η COVI-19. Ο συνδυασμός αυτών των ικανοτήτων περιγράφεται από τους επιστήμονες ως «ανησυχητικός».

Τα καλά νέα είναι ότι προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η νέα υποπαραλλαγή προκαλεί πιο σοβαρή COVID-19. Ωστόσο μόλις τον τελευταίο μήνα άρχισε να εξαπλώνεται ευρέως, οπότε τίποτε δεν είναι ακόμα σίγουρο.

Φωτογραφία: iStock