Οδηγίες για τις παραμέτρους που πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν, ώστε να καθοριστεί με ποια σειρά θα εμβολιαστούμε εναντίον της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός Covid-19, εξέδωσε το Ευρωπαϊκό ΚΕΕΛΠΝΟ.
Όπως αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Ασθενειών (ECDC), υπάρχουν ακόμα κενά στις γνώσεις για τα εμβόλια που θα διατεθούν, αλλά και για τον ίδιο τον κορωνοϊό. Ωστόσο τα κράτη πρέπει να προετοιμαστούν με όσα στοιχεία έχουν στα χέρια τους και στην πορεία να βελτιώνουν τις στρατηγικές τους.
Διαβάστε ακόμα Εμβόλιο COVID-19: Δείτε το πλάνο προετοιμασίας για πετυχημένη εφαρμογή και διανομή στην Ευρώπη
Το ECDC εκτιμά ότι στα πρώτα στάδια μετά την έγκριση ενός εμβολίου, η διάθεσή του θα είναι περιορισμένη. Γι’ αυτό τον λόγο συνιστά να τεθούν προτεραιότητες ως προς το ποιοι θα εμβολιασθούν πρώτοι και ποιοι αργότερα. Το ECDC εκτιμά ότι τη διαθεσιμότητα του εμβολίου θα επηρεάσουν:
- Τα μοτίβα της έκθεσης στον νέο κορωνοϊό
- Η επίπτωση του κορωνοϊού
- Η γεωγραφική κατανομή του ιού ανά τον κόσμο
Αναλόγως με τα δεδομένα, λοιπόν, πρέπει να προσαρμόζεται και η διάθεση του εμβολίου. Ωστόσο γνώμονας πρέπει να είναι ο εμβολιασμός όσων έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη.
Οι στρατηγικές εμβολιασμού
Με βάση αυτά τα δεδομένα, τα προγράμματα εμβολιασμού θα μπορούσαν:
- Να εστιάζονται σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες. Παραδείγματος χάριν, στους ασθενείς υψηλού κινδύνου για σοβαρή λοίμωξη COVID-19, στις ευπαθείς ομάδες, στους εργαζομένους στην Υγεία
- Να γίνουν με βάση την ηλικία. Θα μπορούσε, λ.χ., να γίνει πρώτα εμβολιασμός από μία ηλικία και πάνω
- Να στοχεύουν πληθυσμιακές ομάδες με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης και διασποράς του κορωνοϊού. Τέτοιες ομάδες είναι λ.χ. συγκεκριμένοι επαγγελματίες, οι νεότεροι ενήλικες
- Να θέσουν ως προτεραιότητα γεωγραφικές περιοχές με υψηλή συχνότητα της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός
- Να χρησιμοποιήσουν το εμβόλιο για να ελέγξουν τοπικές επιδημίες με αυξημένη συρροή κρουσμάτων
- Να είναι εξ αρχής εκτεταμένα και να αφορούν όλο τον πληθυσμό
Οι προϋποθέσεις της επιτυχίας
Σύμφωνα με το ECDC, προκειμένου να οργανωθεί ένα μαθηματικό μοντέλο, με βάση το οποίο θα διαμορφωθεί το πρόγραμμα εμβολιασμού, είναι απαραίτητο να γνωρίζουν οι κυβερνήσεις εκ των προτέρων:
- Τους πρωταρχικούς στόχους του εμβολιασμού. Είναι η προστασία συγκεκριμένων ομάδων; Η μείωση της κυκλοφορίας του ιού στον πληθυσμό; Ο περιορισμός της γεωγραφικής επέκτασης των συρροών κρουσμάτων; Η εξάλειψη της νόσου;
- Ορισμένους παράγοντες που σχετίζονται με τη νόσο. Παραδείγματος χάριν, τα ποσοστά μετάδοσης, τη θνησιμότητα και τον κίνδυνο νοσηλείας ανά ηλικία.
- Ορισμένους επιδημιολογικούς παράγοντες. Παραδείγματος χάριν, τη γεωγραφική κατανομή της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός ή την εξάπλωση του ιού στις δομές Υγείας.
- Ορισμένους παράγοντες που σχετίζονται με τον εμβολιασμό. Τέτοιοι παράγοντες είναι, λ.χ., η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε διάφορες υποομάδες, η διάρκεια της προστασίας, ο αριθμός των απαιτούμενων δόσεων.
- Παράγοντες και χαρακτηριστικά του πληθυσμού. Παραδείγματος χάριν, ο αριθμός των ατόμων σε μία συγκεκριμένη ομάδα ηλικίας ή σε μία ομάδα-στόχο.
- Παράγοντες που σχετίζονται με τη διαθεσιμότητα του εμβολίου
Τα σημαντικότερα στοιχεία της έκθεσης του ECDC συνόψισαν οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Μαλανδράκης, Ιωάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ)