Της Δήμητρας Ευθυμιάδου
Η διάταξη Λοβέρδου για ελέγχους για τον εντοπισμό ατόμων με λοιμώδη νοσήματα είχε εφαρμοσθεί στην πράξη με τις οροθετικές εκδιδόμενες που συλλαμβάνονταν επειδή είχαν Aids και παρ αυτά εκδίδονταν κανονικά. Μια υπόθεση που είχε προκαλέσει σάλο καθώς είχαν δημοσιοποιηθεί οι φωτογραφίες των γυναικών που είχαν συλληφθεί.
Η υφυπουργός Υγείας Φωτεινή Σκοπούλη κατήργησε τη διάταξη αυτή προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Ανδρέα Λοβέρδου ο οποίος επισημαίνει ότι η απόφαση είναι έκνομη καθώς η κ.Σκοπούλη δε διαθέτει τη σχετική αρμοδιότητα. Όπως λέει: “Το πρώτο θέμα που τίθεται, είναι αν η Υφυπουργός είχε τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα να καταργεί υγειονομικές διατάξεις, αφού η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στον Υπουργό Υγείας.
Η κυβέρνηση οφείλει να ενημερώσει αν έχει μεταφερθεί η συγκεκριμένη αρμοδιότητα στην Υφυπουργό, διότι, αν δεν έχει εκχωρηθεί, η απόφαση είναι καταφανώς έκνομη. Το ουσιαστικό πρόβλημα όμως δεν είναι αυτό. Το κεφαλαιώδες πολιτικό θέμα που εγείρει η συγκεκριμένη απόφαση είναι ο αφοπλισμός του Υπουργείου Υγείας από το θεσμικό του οπλοστάσιο στη μάχη για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιορισμού των συνεπειών της παράνομης μετανάστευσης και των συναφών θεμάτων.
Καταγγέλλω τη συγκεκριμένη μεθόδευση που στερεί από τα όργανα της ελληνικής πολιτείας τη δυνατότητα να ενεργοποιούνται εκεί που οι πολίτες έχουν ανάγκη. Αξίζει να σημειωθεί πως με την κατάργηση της υγειονομικής διάταξης άτομα που παραβίασαν άρθρα της όπως την απασχόληση αλλοδαπών φορέων λοιμωδών νοσημάτων και καταδικάστηκαν αθωώνονται”.
Διαβάστε όλη τη διάταξη που καταργήθηκε:
Υγειονομική Διάταξη Λοιμώδη νοσήματα και έλεγχος
1. Λοιμώδη νοσήματα επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία θεωρούνται τα νοσήματα που ορίζονται είτε ρητώς από το ΚΕΕΛΠΝΟ, είτε με παραπομπή σε ισχύουσες ρυθμίσεις Διεθνών Κανονισμών Υγείας που αποδέχεται η χώρα μας (όπως ο Διεθνής Υγειονομικός Κανονισμός-InternationalHealthRegulations), καθώς και τα λοιμώδη νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό. 2. Τα νοσήματα που μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία είναι ιδίως: α) Λοιμώδη μεταδοτικά νοσήματα που απαιτούν για τον περιορισμό της μετάδοσής τους απομόνωση ή περιορισμό (καραντίνα) όπως αυτή αποφασίζεται με ειδική εντολή του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μετά από γνώμη του ΚΕΕΛΠΝΟ. Τα νοσήματα αυτά είναι: Πανδημική γρίπη, SARS, Ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί, Χολέρα, Διφθερίτιδα, Ενεργός πνευμονική φυματίωση, Πανώλη, Ευλογιά, Κίτρινος πυρετός. β) Μεταδοτικά νοσήματα που αποτελούν ιατρικό επείγον σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας WHO, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και το Αμερικάνικο Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CDC). Τα νοσήματα αυτά είναι ιδίως: Ενεργός πνευμονικη φυματίωση, Ελονοσία, Πολιομυελίτιδα από φυσικό τύπο ιού (wildtype), Πρωτογόνος, δευτερογόνος σύφιλη, Ενεργός λέπρα, Αφροδίσιο λεμφοκοκκίωμα (lymphogranuloma Venereum), Βουβωνικό κοκκίωμα (granuloma inguinale /Donovanosis), Μαλακό έλκος (chancroid), Ιογενείς αιμορραγικοί πυρετοί και γονόρροια. Στον κατάλογο όλων των ανωτέρω νοσημάτων μπορεί να προστίθενται ή να αφαιρούνται νοσήματα από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μετά από εισήγηση του ΚΕΕΛΠΝΟ. Για τα νοσήματα της παραγράφου 2 β καθιερώνεται έλεγχος των μεταναστών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα και των αιτούντων άσυλο. 3. Ειδικότερα επιβάλλεται καταρχήν υποχρέωση υγειονομικής εξέτασης και κατά περίπτωση νοσηλείας και θεραπευτικής αγωγής – ακόμη και άμεσα επιβλεπόμενη θεραπεία όπου υπάρχει ένδειξη- των προσώπων που πάσχουν από τα νοσήματα των δύο προηγουμένων παραγράφων. Επίσης επί ενδείξεων απομόνωσης επιβάλλεται περιορισμός-καραντίνα σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 β του παρόντος. Για τα θέματα αυτά εφαρμόζονται ιδίως οι αντίστοιχες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και του Αμερικάνικου Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CDC). Η εμβολιαστική κάλυψη καθορίζεται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών σε συνεργασία με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) Ενδεικτικά αναφέρεται εμβολιασμός κατά της Πολιομυελίτιδας, Φυματίωσης ή και εμβολιασμός κατά της Πανδημικής Γρίπης. Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται όλες οι διεθνείς διατάξεις για την προστασία περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατομικών ελευθεριών με βάση το Ελληνικό Σύνταγμα, την ΕΣΔΑ και τις διεθνείς συμβάσεις και πρωτόκολλα περί προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει υπογράψει η χώρα. 4. Ειδικά για το HIV, HBV,HCV θα υπάρχει ειδικός έλεγχος για τα άτομα που κάνουν χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών καθώς και για τα εκδιδόμενα άτομα που στερούνται του προβλεπόμενου βιβλιαρίου υγείας. Σε περίπτωση που τα εκδιδόμενα άτομα είναι θύματα trafficking ειδοποιούνται άμεσα οι υπηρεσίες trafficking του ΚΕΕΛΠΝΟ και της αστυνομίας. 5. Το ΚΕΕΛΠΝΟ αποτελεί την αρμόδια αρχή που παρέχει τεχνογνωσία και καθορίζει τη διαδικασία ελέγχου που αφορά την εξέταση των μεταναστών από το αρμόδιο για τον σκοπό αυτό ιατρικό προσωπικό, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και του Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ. Το ΚΕΕΛΠΝΟ αποτελεί το φορέα που επιπλέον επιλέγει το κατάλληλο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό για την εξέταση των μεταναστών. 6. Εκπονούνται ολοκληρωμένα προγράμματα που αφορούν τους πληθυσμούς μεταναστών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα με χρήση κριτηρίων αυξημένου κινδύνου για τη μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων επικίνδυνων για τη Δημόσια Υγεία μετά από πρόταση του ΚΕΕΛΠΝΟ. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου για τις ασθένειες των παραγράφων 2 α, 2β και 4 εντάσσονται ιδίως οι προερχόμενοι από χώρα που ενδημούν τέτοια νοσήματα ή όσοι είναι εκδιδόμενα πρόσωπα που στερούνται βιβλιαρίου υγείας, πιθανά θύματα trafficking ή είναι χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών, ή διαβιούν σε οικίες ή άλλους χώρους όπου δεν πληρούνται οι στοιχειώδεις όροι υγιεινής (συμπεριλαμβανομένων και των αστέγων). 7. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) ενημερώνει άμεσα σε περίπτωση επιδημιών από τα νοσήματα της παρ. 2 α τις αρμόδιες Υπηρεσίες στα σημεία εισόδου στη χώρα, για τις χώρες που ενδημούν λοιμώδη νοσήματα και παρέχει κάθε αναγκαία πληροφορία για τις ομάδες υψηλού κινδύνου ως προς τα νοσήματα αυτά και κάθε σχετικό θέμα. 8. Οι αρμόδιες κρατικές αρχές μετά από γνώμη του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. παρέχουν νοσηλευτική περίθαλψη και θεραπεία, σε κατάλληλους χώρους για τον προληπτικό έλεγχο, διαλογή και αντιμετώπιση των περιστατικών υψηλής μολυσματικότητας, τους οποίους οφείλουν να διατηρούν. Ο Υπουργός Υγείας ορίζει τα αντίστοιχα νοσηλευτικά ιδρύματα που θα παράξουν αυτή τη νοσηλευτική περίθαλψη και θεραπεία. 9. Οι αρμόδιες Κρατικές Αρχές παροχής υπηρεσιών Υγείας παρέχουν τις απαραίτητες υπηρεσίας υγείας, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.. 10. Απαγορεύεται η απασχόληση μεταναστών χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα που πάσχουν από λοιμώδη νοσήματα που μεταδίδονται με τη διατροφική αλυσίδα σε όλα τα στάδια παραγωγής και διάθεσης πάσης φύσεως προϊόντων διατροφής. 11. Οι αστυνομικές αρχές παρέχουν κάθε νόμιμη συνδρομή στις περιπτώσεις απομόνωσης, περιορισμού-καραντίνας, νοσηλείας και θεραπευτικής αγωγής που μετά γνώμη του ΚΕΕΛΠΝΟ κρίνεται επιβεβλημένη σε περίπτωση διάγνωσης νοσήματος υψηλής μολυσματικότητας λόγω κινδύνου της δημόσιας Υγείας. 12. Οι αρμοδιότητες των λοιπών κυβερνητικών οργάνων και Υπηρεσιών για την εφαρμογή των προαναφερόμενων διατάξεων δεν θίγονται. 13. Οι μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα που ελέγχονται για τα παραπάνω αναφερόμενα νοσήματα και εφόσον δεν νοσούν από αυτά ή έχουν θεραπευθεί εφοδιάζονται με ειδικό πιστοποιητικό υγείας, το οποίο εκδίδεται σύμφωνα με όσα ορίζονται από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ). και περιλαμβάνει: α) υπηκοότητα, β) επώνυμο, όνομα, πατρώνυμο, γ) ακριβή ημερομηνία και χρόνος γέννησης, δ) φωτογραφία, ε) αποτυπώματα, στ) διεύθυνση κατοικίας, ή τόπο διαμονής. Ειδικά το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί τρεις μήνες από την έναρξη της ισχύος της παρούσας. Άρθρο 2 Εργασία 1. Ως εργασία ή απασχόληση για τους σκοπούς της παρούσας διάταξης νοείται οποιοδήποτε καθεστώς εργασιακής σχέσης, εξαρτημένης ή μη, ή σύμβασης έργου, είτε είχε δηλωθεί είτε όχι με μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Σε περίπτωση εργασιακού trafficking ενημερώνονται άμεσα οι υπηρεσίες anti-trafficking του ΚΕΕΛΠΝΟ και της αστυνομίας. 2. Απαγορεύεται οι εργοδότες ή κύριοι έργου ατόμων κατά την ανωτέρω παράγραφο να απασχολούν εργαζομένους που δεν είναι εφοδιασμένοι με το πιστοποιητικό υγείας της παραγράφου 13 του άρθρου 1 όπου αυτό απαιτείται, εφαρμοζομένων και των διατάξεων των άρθρων 79, 80 και 85 του Ν. 4052/2012 (ΦΕΚ Α΄41). 3. Οι εργοδότες όπως περιγράφονται στην παράγραφο 1 είναι υποχρεωμένοι να μεριμνούν ώστε οι εργαζόμενοι σ’ αυτούς μετανάστες, να τυγχάνουν άμεσα κατάλληλης ιατρικής αξιολόγησης και φροντίδας επί εμφανίσεως οιασδήποτε συμπτωματολογίας νόσου, με παραπομπή σε αρμόδιες Υγειονομικές Υπηρεσίες. 4. Ο υπεύθυνος του ιατρείου πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ο θεράπων γιατρός, Ιατρός του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και κάθε άλλος υγειονομικός που περιέρχεται στην αντίληψή του παράβαση των παραγράφων 2 και 3 για νοσήματα του άρθρου 1, ενημερώνει αμελλητί την αρμόδια αστυνομική αρχή ή τον αρμόδιο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) και τον υπεύθυνο της Δ/νσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας και τη Δ/νση Δημόσιας Υγιεινής του ΥΥΚΑ. Ειδικότερα οι εργαζόμενοι φορείς Δημόσιας υγείας ενημερώνουν την αρμόδια αστυνομική αρχή ή τον αρμόδιο εισαγγελέα Πλημμελειοδικών. 5. Αρμόδια όργανα για τον έλεγχο των διατάξεων του παρόντος είναι η Ελληνική Αστυνομία, η Δημοτική Αστυνομία, η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφερειακής Ενότητας, η Γεν. Δ/νση Εσωτερικής Λειτουργίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και κάθε άλλη αρμόδια αρχή, όπως το Σώμα Επιθεωρητών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ), το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ), το ΣΔΟΕ και το ΚΕΕΛΠΝΟ σε συνεργασία ή και αυτόνομα. Ο έλεγχος της απασχόλησης ατόμων μέσα στις ιδιοκτησίες των εργοδοτών ή κυρίων του έργου, ορίζεται σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία. Άρθρο 3 Χώροι διαβίωσης Η κατοικία πρέπει να συμβάλει στην ασφάλεια των ενοίκων και στη σωματική και ψυχική υγεία των ενοίκων. Ως εκ τούτου, επιβάλλεται: α. Οι κύριοι ή οι νομείς ή μισθωτές ή εκμισθωτές, κατά περίπτωση, κτιρίων και λοιπών χώρων διαμονής που λειτουργούν υπό συνθήκες που μπορεί να προκαλείται κίνδυνος για τη δημόσια υγεία υποχρεούνται να ενεργήσουν για την άμεση αποβολή των διαμενόντων εφόσον προς τούτο έχουν ενημερωθεί από τις αρμόδιες αρχές, ανεξάρτητα αν οι χώροι αυτοί έχουν παραχωρηθεί με οποιονδήποτε τρόπο ή έχουν καταληφθεί παράνομα. Σε αντίθετη περίπτωση είναι συνυπεύθυνοι για παραβάσεις της παρούσας διάταξης. β. Οι κύριοι ή οι νομείς των κτιρίων και λοιπών χώρων διαμονής που έχουν καταληφθεί χωρίς τη συναίνεσή τους από τρίτους υπό συνθήκες που μπορεί να προκαλείται κίνδυνος για τη δημόσια υγεία υποχρεούνται να ενεργήσουν με δικαστικά μέσα ή με τη συνδρομή των οργάνων της Ελληνικής Αστυνομίας για την άμεση αποβολή των ως άνω τρίτων. Σε αντίθετη περίπτωση είναι συνυπεύθυνοι για παραβάσεις της παρούσας διάταξης. γ. Χώροι που χρησιμοποιούνται για τη διαμονή ατόμων, προσωρινοί ή μη, πρέπει να διαθέτουν υγιεινή ύδρευση και αποχέτευση, επαρκή φωτισμό (φυσικό και τεχνητό) και αερισμό, αποχωρητήριο με λεκάνη από υλικό ανθεκτικό, λείο και αδιαπότιστο, η οποία θα συνδέεται με
υδραυλικό σύστημα καθαρισμού (καζανάκι) και λουτήρα – ντουζιέρα για την ατομική καθαριότητα. Επιπλέον, θα διαθέτει νιπτήρα με υγιεινή ύδρευση και αποχέτευση. Σε κάθε άτομο θα αντιστοιχεί κρεβάτι με καθαρά στρώματα και κλινοσκεπάσματα. Σε κάθε άτομο πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον 4 m2 επιφάνειας χωρίς να υπολογίζονται οι χώροι κοινής χρήσης (μπάνιο, κουζίνα). Οι τοίχοι του οικήματος θα πρέπει να είναι καθαροί και στεγανοί, προκειμένου να αποκλείεται η δημιουργία υγρασίας. Επίσης, το δάπεδο θα πρέπει να είναι από υλικό που θα αποκλείει τη συγκέντρωση υγρασίας, λείο κι αδιαπότιστο. δ. Οι πόρτες και τα παράθυρα του οικήματος πρέπει να διασφαλίζουν την ασφάλεια των εσωτερικών χώρων από εξωτερικούς κινδύνους, υγειονομικής ή μη φύσεως (παράσιτα, έντομα, τρωκτικά, ζώα, κακόβουλες ενέργειες κ.ά.) ε. Εάν ο χώρος διαθέτει κουζίνα, πρέπει να υπάρχει επαρκής ύδρευση και αποχέτευση, καθώς επίσης και να πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις για τον ασφαλή χειρισμό, αποθήκευση και το μαγείρεμα των τροφίμων. στ. Η μέριμνα για την καταλληλότητα και τη συντήρηση όλων των ανωτέρω αναφορικά με το οίκημα, καθώς επίσης και η καθαριότητα των χώρων και η αποκομιδή και εναπόθεση των απορριμμάτων στους κάδους των Δήμων, βαρύνει τον ιδιοκτήτη ή τον νομέα. ζ. Απαγορεύεται η διαμονή ατόμων σε κτίσματα τα οποία προορίζονται κι έχουν αδειοδοτηθεί αρμοδίως για άλλες χρήσεις, όπως υπόγειες αποθήκες, γκαράζ κ.ά., εκτός κι εάν οι χώροι αυτοί πληρούν τις προϋποθέσεις για το χαρακτηρισμό τους ως οίκημα προς διαμονή ατόμων, εφόσον αυτό πιστοποιηθεί από την αρμόδια Υγειονομική Υπηρεσία. Άρθρο 4 Κυρώσεις – Τελικές διατάξεις Οι παραβάτες των διατάξεων της παρούσας τιμωρούνται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 43 παρ. 8 και 9 Ν. 4025/2011. Αρμόδια όργανα για την εφαρμογή της παρούσας είναι οι υγειονομικές υπηρεσίες δήμων και περιφερειών, το ΚΕΕΛΠΝΟ και το ΣΕΥΥΠ. Οι ως άνω υπηρεσίες μπορεί να λειτουργούν σε συνεργασία ή και αυτόνομα. Οι αστυνομικές αρχές παρέχουν κάθε νόμιμη συνδρομή.