Μάθε τι να κάνεις για να μην κολλήσεις Έμπολα!

23.10.2014 | 06:00

Τον τελευταίο καιρό υπάρχει παγκόσμια ανησυχία για την επιδημία του αιμορραγικού πυρετού Έμπολα. Η ανησυχία είναι κατανοητή, αλλά ο φόβος που υπάρχει σε ορισμένες χώρες προσεγγίζει την υστερία. Στην Ελλάδα παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο με ανθρώπους να ρωτάνε εναγωνίως τους γιατρούς τι θα πρέπει να κάνουν για να μην κολλήσουν τον ιό ή να φοβούνται ότι ο πυρετός που εμφανίζουν μπορεί να είναι σύμπτωμα του Έμπολα.

Της Χριστίνας Ι. Μπουντούρη

Γενικού – Οικογενειακού Ιατρού

Ας δούμε τα πράγματα λίγο ψύχραιμα και ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τις γνώσεις που έχει η επιστημονική κοινότητα σχετικά με τον ιό.

Καταρχήν στις 20 Οκτωβρίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε το επίσημο τέλος της επιδημίας του ιού Έμπολα στη Νιγηρία, καθώς μετά από 42 ημέρες δεν καταγράφηκε νέο κρούσμα. Αυτή είναι μία σημαντική επιτυχία που δείχνει ότι ο ιός μπορεί να ελεγχθεί και να σταματήσει η εξάπλωσή του.

Οι άνθρωποι μπορούν να μολυνθούν με τον ιό Έμπολα αν έρθουν σε επαφή με αίμα, σωματικά υγρά (ούρα, σάλιο, ιδρώτας, κόπρανα, εμετός, μητρικό γάλα και σπέρμα) ή όργανα ενός μολυσμένου ατόμου. Ο ιός μπορεί να εισέλθει στο σώμα μέσω πληγής του δέρματος ή μέσω ακάλυπτων βλεννογόνων, για παράδειγμα μάτια, μύτη, στόμα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μολυνθεί από την παροχή φροντίδας σε μολυσμένα άτομα, είτε από την άμεση επαφή με το σώμα του ασθενούς είτε από τον καθαρισμό των υγρών του σώματος (κόπρανα, ούρα ή εμετό).

Καθώς ο ιός επιβιώνει για αρκετές ημέρες έξω από το σώμα π.χ. στο δέρμα οι παραδοσιακές αφρικανικές τελετές ταφής έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξάπλωσή του, γιατί είναι σύνηθες για τους πενθούντες να αγγίζουν το σώμα του νεκρού.

Στη συνέχεια αρκούσε να βάλει κάποιος τα χέρια του χωρίς να τα έχει πλύνει στο στόμα, στη μύτη ή στα μάτια για να μολυνθεί και ο ίδιος.

Έτσι τα άτομα που κινδυνεύουν περισσότερο είναι οι επαγγελματίες υγείας (γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό) και το οικογενειακό και στενό περιβάλλον που παρέχει φροντίδα σε ένα μολυσμένο άτομο. Αυτές οι κατηγορίες ανθρώπων έχουν περισσότερες πιθανότητες να έρθουν σε επαφή με μολυσμένο αίμα ή σωματικά υγρά.

Άλλοι τρόποι που μπορεί κάποιος να κολλήσει είναι αγγίζοντας το λερωμένα ρούχα ενός μολυσμένου ατόμου και στη συνέχεια αγγίξει το στόμα του, έχοντας σεξουαλική επαφή με ένα μολυσμένο άτομο χωρίς χρήση προφυλακτικού (ο ιός βρίσκεται στο σπέρμα έως και τρεις μήνες μετά την ανάρρωση) ή τρυπηθεί με μολυσμένες από τον ιό βελόνες.

Οποιαδήποτε επιφάνεια π.χ. χερούλια πόρτας, κάθισμα κτλ. έχει έρθει σε επαφή με αίμα, εμετό ή κόπρανα μολυσμένου ατόμου (όπου αυτό βέβαια είναι πιο πιθανό να έχει συμβεί στο σπίτι του ασθενή ή στο νοσοκομείο) μπορεί στη συνέχεια αγγίζοντάς την να κολλήσει κάποιος άλλος.

Αλλά αν το δέρμα είναι άθικτο (χωρίς ανοιχτή πληγή), δεν αγγίξετε τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα και πλένετε συχνά τα χέρια σας δεν έχετε κανένα λόγο να πανικοβάλλεστε.

Το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή αντισηπτικό είναι απαραίτητο μέτρο υγιεινής.

Ο ιός δε μεταδίδεται με τον αέρα, το νερό ή την τροφή και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα κουνούπια ή άλλα έντομα μπορούν να τον μεταδώσουν. Μόνο θηλαστικά (π.χ. άνθρωποι, νυχτερίδες, μαϊμούδες και πίθηκοι) έχουν δείξει ότι μολύνονται και μεταδίδουν τον Έμπολα.

Κάποιος που δεν έχει συμπτώματα δεν μεταδίδει τον ιό. Από τη στιγμή όμως που εμφανίζει τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να τον μεταδώσει στους άλλους.