Μεσαιωνικό φίλτρο εναντίον πολυανθεκτικού «σούπερ-ιού»

Ο σταφυλόκοκκος MRSA έχει εξελιχθεί σε μια πραγματική μάστιγα χάρη στην ικανότητα που ανέπτυξε να ανθίσταται σε αντιβιοτικά που κάποτε τον σκότωναν. Γι’ αυτόν τον «δράκο» των σύγχρονων καιρών, ερευνητές του University of Nottingham βρήκαν σε ένα μεσαιωνικό ιατρικό βιβλίο ένα φίλτρο για μολύνσεις των ματιών το οποίο πιστεύουν ότι μπορεί να προκαλέσει στα ίσια τον φοβερό σταφυλόκοκκο σε μια θανάσιμη μάχη.

Τα συστατικά του είναι απλά: σκόρδο, κρεμμύδι ή πράσο, κρασί και… χολή αγελάδας. Θυμίζει λίγο… μεσαιωνικό ανέκδοτο, όμως σε εργαστηριακές δοκιμές in vivo το αρχαίο φίλτρο απέδειξε ότι είναι σε θέση να εξοντώσει το ανθεκτικό στην μεθικιλλίνη σταφυλόκοκκο MRSA (Μethicillin-resistant Staphylococcus aureus) σε ποσοστό 90% αφήνοντας έκπληκτους τους ειδικούς.

Ακολουθώντας τις αυστηρές οδηγίες του χειρογράφου, οι ερευνητές έβρασαν τα συστατικά σε χάλκινο σκεύος, στράγγισαν το μίγμα και το άφησαν για εννέα ημέρες πριν το χρησιμοποιήσουν σε τεχνητά «τραύματα» μολυσμένα με χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο καλλιεργημένο σε κολλαγόνο. Οι δοκιμές με μεμονωμένα συστατικά του φίλτρου δεν έκαναν τίποτα. Ο συνδυασμός τους όμως κυριολεκτικά «τσάκισε» τον σταφυλόκοκκο, αφήνοντας ζωντανό ένα κύτταρο στα 1.000 –και τους επιστήμονες με το στόμα ανοικτό.

Το ξεχασμένο φίλτρο ανακαλύφθηκε στην Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Bald’s Leechbook, ένα από τα πρώτα ιατρικά βιβλία που γράφτηκαν στον Μεσαίωνα. Σύμφωνα με την Δρ. Κριστίνα Λη, ειδικευμένη στους Βίκινγκ και μέλος του Ινστιτούτου Μεσαιωνικών Ερευνών στο Πανεπιστήμιο του Νότινχαμ, τα μεσαιωνικά χειρόγραφα αγγλο-σαξονικών εμπειρικών συνταγών για διάφορες μολύνσεις μπορεί να κρύβουν πολλά χρήσιμα μυστικά τα οποία ίσως αποκαλύψουν νέους τρόπους αντιμετώπισης σοβαρών βακτηριακών λοιμώξεων που συνεχίσουν να προκαλούν ασθένειες και θανάτους.

Αλέξανδρος Θεολόγου