Νέους δρόμους στις μεταμοσχεύσεις αναμένεται να ανοίξει η ψηφιοποίηση των πολύπλοκων διαδικασιών της δωρεάς και λήψης οργάνων, στην οποία προχωρά το Υπουργείο Υγείας.
Πρόκειται για ένα νέο πρόγραμμα δημιουργίας και ανάπτυξης του Πληροφοριακού Συστήματος Μεταμοσχεύσεων (ΠΣΜ) από τον Ελληνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), με τη συνεργασία του Υπουργείου Υγείας.
Το νέο ηλεκτρονικό σύστημα αναμένεται να αναβαθμίσει σημαντικά τη διαδικασία των μεταμοσχεύσεων στη χώρας μας και να συμβάλλει στη μεγαλύτερη διαφάνεια και εμπιστοσύνη των πολιτών.
Επίσης, θα υλοποιηθεί η συγκέντρωση πολύτιμων δεδομένων και η διαλειτουργικότητα με τα υπόλοιπα ψηφιακά συστήματα της Υγείας. Όλα τα παραπάνω θα συμβάλλουν στην ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη του ρόλου των μεταμοσχεύσεων, που ούτως ή άλλως βρίσκεται σε ανοδική τροχιά κατά τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
Αναλυτικότερα, το νέο πληροφοριακό σύστημα αναμένεται να συμβάλλει στον καλύτερο προγραμματισμό, την παρακολούθηση και την ιχνηλάτηση όλων των σταδίων της μεταμοσχευτικής διαδικασίας, παραχωρώντας πρόσβαση μόνο στους εμπλεκόμενους επαγγελματίες υγείας.
Ταυτόχρονα διασφαλίζεται η διαφάνεια των διαδικασιών δωρεάς-συλλογής-μεταμόσχευσης, διευκολύνεται η λήψη αποφάσεων βασισμένων σε αμιγώς ιατρικά στοιχεία και βελτιώνεται η ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας, όπως αναφέρεται στην σχετική απόφαση υλοποίησης του προγράμματος από το Υπουργείο Υγείας.
Δείτε επίσης: Λαϊκό: Ράντζο στη Μονάδα Μεταμοσχεύσεων, προκάλεσε την παρέμβαση του Άδωνι Γεωργιάδη
Μεταμοσχεύσεις: Δημιουργία ηλεκτρονικών μητρώων
Η δημιουργία και χρηματοδότηση του προγράμματος ανακοινώθηκε τη Δευτέρα (16/4). Μέσω αυτής, ο ΕΟΜ καλείται να υποβάλει τις προτάσεις του στο «ΤΠΑ Υγείας» για την υλοποίηση του συστήματος, με δημόσια δαπάνη που χρηματοδοτείται από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ), με το ποσό των 2 εκατ. ευρώ.
Στην πλήρη ανάπτυξή του το νέο πληροφοριακό σύστημα θα υποστηρίζει και θα καλύπτει όλες τις σχετικές διαδικασίες με τη μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων (δωρεά, αφαίρεση, μεταμόσχευση), προς όφελος των ασθενών, των παρόχων υγειονομικής φροντίδας και του υπουργείου Υγείας στη χάραξη πολιτικής.
Το εν λόγω σύστημα θα χρησιμεύσει, επίσης, και ως κεντρικός κόμβος για τη δημιουργία και διατήρηση μητρώων ληπτών, δοτών, δυνητικών δοτών, μητρώο νεφροπαθών κλπ.
Σύμφωνα με τις προδιαγραφές που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό, το σύστημα θα εξασφαλίζει διαλειτουργικότητα με τα πληροφοριακά συστήματα άλλων φορέων της Δημόσιας Διοίκησης (π.χ. νοσοκομεία, ΗΔΙΚΑ), ώστε να επιτρέπει την απρόσκοπτη ανταλλαγή δεδομένων.
Παράλληλα, θα διαθέτει ένα ισχυρό υποσύστημα υποβολής εκθέσεων και στατιστικών δεδομένων, το οποίο θα παρέχει στους εμπλεκόμενους φορείς ολοκληρωμένες πληροφορίες, αποτελέσματα και δείκτες σχετικά με τα δεδομένα μεταμοσχεύσεων, διευκολύνοντας τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και την κατανομή πόρων.
Αύξηση των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα
Οι μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας βρίσκονται σε τροχιά αύξησης και ανάπτυξης, μετά από πολλά χρόνια στασιμότητας με εξαιρετικά χαμηλές επιδόσεις στον τομέα αυτό. Η δωρεά και ως εκ τούτου η μεταμοσχευτική διαδικασία συμπαγών οργάνων παρουσιάζει ανοδική πορεία, με διπλασιασμό των δοτών οργάνων σε μία τριετία, αλλά και ρεκόρ 15ετίας.
Αύξηση στις μεταμοσχεύσεις από θανόντες δότες
Επίσημα στοιχεία του ΕΟΜ για το έτος 2023, αναφέρουν πως 87 οικογένειες συναίνεσαν με τη δωρεά οργάνων των δικών τους ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους, δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή σε περισσότερους από 200 ασθενείς, που βρίσκονταν σε λίστες αναμονής.
Με τα παραπάνω μοσχεύματα διενεργήθηκαν:
- 138 μεταμοσχεύσεις νεφρού στα Νοσοκομεία: «Λαϊκό», «Ιπποκράτειο», «Ευαγγελισμός», Πανεπιστημιακό Πατρών και Πανεπιστημιακό Ιωαννίνων,
- 40 μεταμοσχεύσεις ήπατος στα Νοσοκομεία: «Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης», «Λαϊκό»
- 14 μεταμοσχεύσεων καρδιάς στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο
- 12 μεταμοσχεύσεων πνευμόνων, επίσης, στο ΩΚΚ
Σημαντικές επιδόσεις επιτυγχάνει το νέο πρόγραμμα μεταμοσχεύσεων πνευμόνων του ΩΚΚ, που ξεκίνησε το 2020.
Ρεκόρ σε μεταμοσχεύσεις από ζώντες δότες
Τα στοιχεία του 2023 υποδεικνύουν ρεκόρ ζώντων δοτών και μεταμοσχεύσεων νεφρού και μάλιστα χωρίς επιπλοκές και προβλήματα.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του ΕΟΜ, 101 ζώντες δότες προχώρησαν στην ύψιστη πράξη ανθρωπισμού, αλληλεγγύης και προσφοράς σε ασθενείς του οικογενειακού τους περιβάλλοντός τους που υποβάλλονταν σε αιμοκάθαρση.
Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταμοσχεύσεων καταγράφονται στη Μονάδα Μεταμοσχεύσεων νεφρού του ΓΝΑ «Λαϊκό» (73 μεταμοσχεύσεις), ενώ οι υπόλοιπες πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία σε άλλες Μονάδες Μεταμοσχεύσεων Νεφρού (ΜΜΝ).
Σταθερή αύξηση και στις μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών
Σταθερή άνοδο παρουσιάζουν την τελευταία 10ετία και οι μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών για ασθενείς με αιματολογικά νοσήματα.
Συγκεκριμένα, το 2023 πραγματοποιήθηκαν 141 μεταμοσχεύσεις αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων (Α.Α.Κ.) σε ασθενείς στη χώρα μας, μεταξύ των οποίων 31 παιδιά.
Σήμερα το 30% των μοσχευμάτων προέρχονται από έλληνες εθελοντές δότες, ενώ μοσχεύματα από τη χώρα μας έδωσαν ζωή σε περισσότερους από 80 συμβατούς λήπτες σε χώρες του εξωτερικού.