Η παραπάνω φράση ανήκει στον David T. Sweanor JD, αναπλ. Καθηγητή Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και πρόεδρο του Κέντρου Νομοθεσίας Υγείας, Πολιτικής και Δεοντολογίας.
Ήταν βασικός ομιλητής στην 3η Επιστημονική Διάσκεψη Κορυφής για τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα (3rd Scientific Summit on Tobacco Harm Reduction: Novel Products, Research & Products), στο οποίο συμμετείχαν εξέχοντες επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι επιστήμονες αντάλλαξαν απόψεις για το πως ο συνδυασμός τεχνολογίας, μέσω των εναλλακτικών προϊόντων καπνίσματος και νέων πρακτικών Δημόσιας Υγείας, μπορεί να καταφέρει ένα οριστικό “χτύπημα” στην παγκόσμια επιδημία που προκαλείται από το τσιγάρο.
Η παγκόσμια κυριαρχία των τσιγάρων
Σε μια ομιλία που προκάλεσε αίσθηση, ο καθηγητής Sweanor αναφέρθηκε εκτενώς στη διαχρονική βλάβη που προκαλεί στη Δημόσια Υγεία η καπνιστική συνήθεια. Αν και γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες, όπως είπε, ότι τα τσιγάρα επιφέρουν τον θάνατο σκοτώνοντας σχεδόν τα 2/3 των μακροχρόνιων καπνιστών, οι διαχρονικά εφαρμοσμένες πολιτικές που εστιάζουν αποκλειστικά σε μέτρα για τη “διακοπή του καπνίσματος”, αποτελούν ένα “δώρο” για τις εταιρείες των τσιγάρων, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παρά τις συνεχιζόμενες παγκόσμιες προσπάθειες οι καπνιστές να κόψουν το κάπνισμα, φαίνεται πώς κάτι τέτοιο δεν επιτυγχάνεται, με αποτέλεσμα η καπνοβιομηχανία να εξακολουθεί να βγάζει απίστευτα κέρδη από την πώληση τσιγάρων συμπλήρωσε ο David T. Sweanor.
Η επιστήμη σε συνδυασμό με την τεχνολογία και την ανατροπή των κανόνων που ισχύουν μέχρι σήμερα και δεν έχουν αποδώσει, είναι ο τρόπος με τον οποίο μπορούμε να “ξεφορτωθούμε” πολύ γρήγορα την πανδημία του καπνίσματος, κατέληξε ο ομιλητής επισημαίνοντας πως “επιτρέψαμε να παραμείνει στην αγορά για πολύ καιρό, ένα ιδιαίτερα θανάσιμο προϊόν”.
“Ο καπνιστής καπνίζει για τη νικοτίνη, αλλά πεθαίνει από τον καπνό του τσιγάρου”
Έχει διαπιστωθεί επιστημονικά ότι οι άνθρωποι καπνίζουν για τη νικοτίνη, αλλά πεθαίνουν από τις επιπτώσεις του καπνού. Με τη γνώση αυτή, δημιουργήθηκαν με τη βοήθεια της τεχνολογίας νέοι τρόποι για τα άτομα που αναζητούν τη νικοτίνη. Μπορούν πλέον να λαμβάνουν νικοτίνη μέσω άλλων λιγότερο επικίνδυνων προϊόντων, σύμφωνα με τον καθηγητή Sweanor.
Συγκεκριμένα τόνισε: “Όσοι επιθυμούν να συνεχίζουν να καπνίζουν, υπάρχει πλέον η δυνατότητα να κάνουν χρήση λιγότερο επικίνδυνων προϊόντων, τα οποία δεν περιλαμβάνουν τη διαδικασία της καύσης του καπνού όπως στο κανονικό τσιγάρο, η οποία φαίνεται πώς ευθύνεται για την παραγωγή του μεγάλου όγκου τοξικών ουσιών.. Η τεχνολογία υπάρχει και υπάρχουν και παραδείγματα χωρών – όπως η Νορβηγία, η Ισλανδία και η Ιαπωνία – όπου έχει επιτευχθεί η μετάβαση σε νέα καπνικά προϊόντα για την πρόσληψη της νικοτίνης.”
“ Έχουμε πλέον τη δυνατότητα να κάνουμε την αλλαγή”, υπογράμμισε ο ειδικός.
Με καλές πρακτικές Δημόσιας Υγείας μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο
Η διαπίστωση ότι τα εναλλακτικά προϊόντα, όπως το ηλεκτρονικό τσιγάρο και προϊόντα θέρμανσης καπνού μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις από το κάπνισμα, από μόνη της δεν αρκεί. Καλή πρακτική Δημόσιας Υγείας είναι -σύμφωνα με τον καθηγητή Sweanor – να εντοπίζουμε τον κίνδυνο, αλλά και να επιδιώκουμε να βρίσκουμε τρόπους να τον μειώσουμε. Η πολιτική για την αντιμετώπιση του προβλήματος, έχει αρκετά όπλα στη “φαρέτρα” της, σύμφωνα με τον ομιλητή.
Αναφέρθηκε, λοιπόν στη συνέχεια, στα μέτρα που θα πρέπει να λάβουν οι κυβερνήσεις κατά των επικίνδυνων προϊόντων καπνού και υπέρ της προώθησης των εναλλακτικών τρόπων καπνίσματος.
Αυτά είναι:
- Φορολογία: Όσο μεγαλύτερη είναι η διαφορά στη φορολογία ανάμεσα στα παραδοσιακά και τα σύγχρονα προϊόντα, τόσο μεγαλώνει η πιθανότητα οι άνθρωποι να μετακινηθούν προς τα εναλλακτικά προϊόντα χαμηλού κινδύνου
- Πρόσβαση: Διαφορετικά σημεία πρόσβασης, ώστε τα προϊόντα χαμηλού κινδύνου να “φτάνουν” ευκολότερα στον χρήστη
- Πληροφόρηση: Οι πληροφορίες σχετικά με τα εναλλακτικά προϊόντα να είναι σαφείς, ώστε να αναστραφεί η τρέχουσα παραπληροφόρηση σχετικά με κινδύνους.
- Μετασχηματισμός της βιομηχανίας: Η ίδια η βιομηχανία πρέπει να έχει το κίνητρο να μετακινηθεί σε λιγότερο βλαπτικά προϊόντα και να ανοίξει τον ανταγωνισμό με νέες ιδέες και τεχνολογία.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο David T. Sweanor τόνισε: “ Έχουμε αυτήν την καταπληκτική ευκαιρία: έχουμε ό,τι χρειάζεται, κατανοούμε την επιστήμη και την αγορά, ξέρουμε πως θα ανταποκριθούν οι καταναλωτές. Έχουμε τη δυνατότητα να μετατρέψουμε την βιομηχανία του καπνού σε κάτι τελείως διαφορετικό, σε σύντομο χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να κάνουμε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στη Δημόσια Υγεία που έχουν γίνει ποτέ”.
Ο David T. Sweanor JD, αναπλ. Καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και πρόεδρος του Κέντρου Νομοθεσίας Υγείας, Πολιτικής και Δεοντολογίας.
Ο David T. Sweanor στο iatropedia.gr
Ο καθηγητής David T. Sweanor, μίλησε στο iatropedia.gr στο περιθώριο του Συνεδρίου.
ΕΡ: Κύριε Καθηγητά, γιατί δεν λειτουργούν οι τρέχουσες πολιτικές που εφαρμόζονται σε πολλά κράτη για τον έλεγχο των προϊόντων καπνού;
D.S: Οι πολιτικές που διαμορφώνονται στις διάφορες χώρες, έχουν μεταξύ τους μεγάλες διαφοροποιήσεις και αποκλίσεις κι είναι πολλά τα μέτρα που λαμβάνονται στην κατεύθυνση της μείωσης της χρήσης των τσιγάρων. Κάποια από αυτά πετυχαίνουν με αξιοθαύμαστο τρόπο τον στόχο τους, ενώ άλλα αποδεικνύονται αναποτελεσματικά. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεσματικών προσπαθειών κι αυτό φαίνεται από τη διαρκή και ταχύτατη μείωση του ποσοστού των καπνιστών.
Πρέπει τα μέτρα που εφαρμόζονται με σκοπό να πείσουν τους ανθρώπους να παραιτηθούν από το κάπνισμα, να προωθούν ταυτόχρονα και τη μετάβαση σε λύσεις που στηρίζονται στη μείωση βλάβης. Δηλαδή, να λαμβάνονται μέτρα που διευκολύνουν τη μετάβαση σε πολύ λιγότερο επικίνδυνες εναλλακτικές λύσεις. Αντί γι’ αυτό, όμως, βλέπουμε σε χώρες όπως είναι η Αυστραλία και η Ινδία, να υπάρχουν απαγορεύσεις για τη χρήση των εναλλακτικών προϊόντων μείωσης της βλάβης, με σκοπό την προστασία της αγοράς των παραδοσιακών και θανατηφόρων προϊόντων καπνού. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κανονιστικές ρυθμίσεις που υπάρχουν έχουν βάλει σημαντικό “φρένο” στα ποσοστά μείωσης των πωλήσεων των τσιγάρων.
Μπορούμε να διδαχθούμε πολλά από το παράδειγμα χωρών, όπως είναι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σουηδία, η Ιαπωνία και η Νορβηγία, όπου το κάπνισμα έχει μειωθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα, μέσω της διαθεσιμότητας εναλλακτικών λύσεων χαμηλής επικινδυνότητας, όπως είναι τα προϊόντα καπνίσματος χωρίς καύση του καπνού.
ΕΡ: Πολλοί μιλούν για “ανατροπή” στη βιομηχανία των καπνικών προϊόντων τα τελευταία χρόνια. Μπορούν τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος να αποτελούν μέρος της λύσης, για την αντιμετώπιση των κινδύνων που απορρέουν από το κάπνισμα;
D.S: Οι εναλλακτικοί τρόποι καπνίσματος είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε, καθώς η εισπνοή των προϊόντων καύσης των παραδοσιακών τσιγάρων, αποτελεί την αιτία 20.000 θανάτων ημερησίως που σχετίζονται με το κάπνισμα, σε παγκόσμια κλίμακα. Η πρόοδος της τεχνολογίας δίνει στον κόσμο μια εξαιρετική ευκαιρία να μειώσει δραματικά το κάπνισμα. Ήδη πολλές αγορές παγκοσμίως έχουν αντικαταστήσει σημαντικό τμήμα της αγοράς τσιγάρων, με τις εναλλακτικές λύσεις καπνίσματος, που προτείνουν τα προϊόντα θέρμανσης καπνού. Αυτή η διαδικασία μπορεί να επιταχυνθεί παγκοσμίως, αν τα κράτη προχωρήσουν σε ανάλογες ρυθμίσεις και φορολογία.
Αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι η καταστροφή της Δημόσιας Υγείας. Υπάρχουν, όμως, τεχνολογικές λύσεις που με τη σειρά τους, δημιουργούν και επιχειρηματικές ευκαιρίες. Μπορεί να αποδειχθεί τελικά ότι έχουμε μπροστά μας μια αυτοχρηματοδοτούμενη επανάσταση ιστορικής σημασίας για τη Δημόσια Υγεία,. Οι άνθρωποι που καπνίζουν τσιγάρα έχουν ήδη ισχυρό κίνητρο να μειώσουν τους κινδύνους από το κάπνισμα και πρέπει να τους δώσουμε τη δυνατότητα να το κάνουν.
ΕΡ: Υπάρχει ένας μύθος σχετικά με τη νικοτίνη και τον καπνό. Μπορείτε να εξηγήσετε από πού απορρέουν οι κίνδυνοι από τα τσιγάρα;
D.S: Πράγματι, υπάρχει τεράστια σύγχυση γύρω από τη νικοτίνη. Αυτό που πρέπει να ξέρουν οι καταναλωτές, αλλά και οι ιθύνοντες που θεσπίζουν τους νόμους, είναι ότι ενώ οι άνθρωποι καπνίζουν για τη νικοτίνη, πεθαίνουν από τα παράγωγα της καύσης των τσιγάρων. Είναι η επαναλαμβανόμενη εισπνοή των προϊόντων καύσης, που καθιστά το κάπνισμα κύριο αίτιο θανάτου. Φανταστείτε ότι θα είχαμε τις ίδιες ασθένειες, εάν οι άνθρωποι κάπνιζαν αντί για τσιγάρα, παρασκευασμένα φύλλα τσαγιού.
Με τον ίδιο τρόπο που μειώνουμε τις ασθένειες όταν αντικαθιστούμε στο σπίτι μας το τζάκι για τη θέρμανση, ή το μαγείρεμα, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κι αυτήν την τραγωδία που προκαλείται από την εισπνοή του καπνού των τσιγάρων. Μπορούμε να συνδυάσουμε τώρα τις αρχές της Δημόσιας Υγείας με τα δικαιώματα των καταναλωτών, μέσω νέων ρυθμιστικών διατάξεων. Μπορούμε να κάνουμε και με τα τσιγάρα, αυτό που έχουμε κάνει σε μια άλλη μεγάλη λίστα θανατηφόρων παθογόνων, προϊόντων και υπηρεσιών: να τα τοποθετήσουμε για πάντα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας μας.