Σύμφωνα με τη μελέτη, ο εγκέφαλος μπορεί να ανιχνεύσει τη βασική γλωσσική δομή μιας σύντομης πρότασης μέσα σε περίπου 150 χιλιοστά του δευτερολέπτου, περίπου στον χρόνο δηλαδή που μας παίρνει να ανοιγοκλείσουμε τα μάτια μας, αναφέρουν οι ερευνητές.
«Τα πειράματά μας αποκαλύπτουν ότι το σύστημα γλωσσικής κατανόησης του εγκεφάλου μπορεί να είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται τη γλώσσα όπως και τις οπτικές σκηνές, η ουσία των οποίων μπορεί να συλληφθεί ταχύτατα με μία μόνο ματιά», ανέφερε σχετικά η επικεφαλής ερευνήτρια Liina Pylkkanen, καθηγήτρια στο Τμήμα Γλωσσολογίας και στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Ουσιαστικά, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, ο εγκέφαλος συλλαμβάνει και επεξεργάζεται το κείμενο ή τις εικόνες πολύ πιο γρήγορα από οτιδήποτε ακούει.
«Η ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου να επεξεργάζεται τη γλώσσα μπορεί να είναι πολύ πιο γρήγορη από ό,τι νομίζουμε», σημειώνει η Pylkkanen. «Στο χρονικό διάστημα που χρειάζεται για να ακούσουμε μια συλλαβή, ο εγκέφαλος μπορεί στην πραγματικότητα να ανιχνεύσει τη δομή μιας σύντομης πρότασης», προσθέτει.
Η επικράτηση των emails, των μηνυμάτων στα τηλέφωνα και των social media έχει αυξήσει σημαντικά τις πληροφορίες που προσλαμβάνουμε μέσω κειμένου, ενώ ο εγκέφαλός μας καλείται να επεξεργαστεί έναν καταιγισμό γρήγορης και κατακερματισμένης πληροφορίας. Τηλέφωνα και διαδικτυακές πλατφόρμες αναβοσβήνουν συνεχώς από ειδοποιήσεις για διαφόρων ειδών μηνύματα.
«Η αλλαγή αυτή κατέστησε σαφές ότι ο εγκέφαλός μας όχι μόνο έχει την ικανότητα να επεξεργάζεται ενστικτωδώς τα γρήγορα μηνύματα, αλλά μπορεί επίσης να λαμβάνει και στιγμιαίες αποφάσεις με βάση αυτά, όπως το αν θα κρατήσει ή θα διαγράψει ένα email ή πώς θα ανταποκριθεί σε μια σύντομη ενημέρωση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», εξηγεί η Pylkkanen.
Πόσο καλά όμως κατανοούμε πραγματικά αυτά τα γρήγορα μηνύματα και πώς τα διαχειρίζεται ο εγκέφαλός μας;
«Το γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας μπορεί, τουλάχιστον κατά κάποιο τρόπο, να αντιληφθεί το νόημα αυτών των γρήγορων μηνυμάτων με μία μόνο ματιά μπορεί να αποκαλύψει κάτι θεμελιώδες σχετικά με τις δυνατότητες επεξεργασίας του γλωσσικού συστήματος», τονίζει.
Σε μια σειρά πειραμάτων, οι ερευνητές μέτρησαν την εγκεφαλική δραστηριότητα ενώ οι συμμετέχοντες διάβαζαν σύνολα λέξεων που ήταν είτε πραγματικά τμήματα προτάσεων («οι νοσοκόμες καθαρίζουν τις πληγές») είτε απλές λίστες ουσιαστικών («καρδιά πνεύμονες συκώτια»).
Οι μελέτες, που δημοσιεύθηκαν στις 23 Οκτωβρίου στο περιοδικό Science Advances και στο Journal of Neuroscience, έδειξαν ότι η περιοχή του εγκεφάλου που χρησιμοποιείται για την κατανόηση της γλώσσας, ο αριστερός κροταφικός φλοιός, μπορεί να διακρίνει μεταξύ απλών προτάσεων τριών λέξεων και μη δομημένων καταλόγων λέξεων μέσα σε μόλις 130 χιλιοστά του δευτερολέπτου αφού τις δει.
«Αυτή η ταχύτητα υποδηλώνει ότι η κατανόηση προτάσεων με μια ματιά μπορεί να μοιάζει με την ταχεία αντίληψη μιας οπτικής σκηνής και όχι με την πιο αργή, βήμα προς βήμα διαδικασία που συνδέουμε με τον προφορικό λόγο», λέει η Pylkkanen. «Στο χρονικό διάστημα που χρειάζεται κάποιος για να ακούσει μια συλλαβή, ο εγκέφαλος μπορεί στην πραγματικότητα να ανιχνεύσει τη δομή μιας πρότασης τριών λέξεων», εξηγεί.
Ο αριστερός κροταφικός φλοιός ήταν σε θέση να αναγνωρίζει γρήγορα τα αποσπάσματα προτάσεων ακόμη και όταν περιείχαν κάποιο γραμματικό λάθος όπως «οι νοσοκόμες καθαρίζει τις πληγές» ή όταν δεν έδειχναν να βγάζουν νόημα, σημείωσαν οι ερευνητές.
«Αυτό δείχνει ότι τα σήματα αντανακλούν την ανίχνευση της βασικής δομής της φράσης, αλλά όχι απαραίτητα άλλες πτυχές της γραμματικής ή του νοήματος», ανέφερε η επικεφαλής ερευνήτρια Jacqueline Fallon, διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο.
Σχετική έρευνα έδειξε επίσης ότι ο εγκέφαλος μπορεί επίσης να διορθώσει γρήγορα μικρά λάθη στη δομή της φράσης, αλλάζοντας π.χ. τη σειρά δύο γειτονικών λέξεων που είναι τοποθετημένες λάθος όπως στο παράδειγμα «όλες είναι οι γάτες ωραίες».
Ένα τέτοιο λάθος προκάλεσε πτώση στην ταχεία απόκριση του εγκεφάλου, αλλά ο εγκέφαλος φαίνεται να «διορθώνει» αυτού του είδους τα λάθη μέσα σε 400 χιλιοστά του δευτερολέπτου και να επεξεργάζεται το κομμάτι σαν να ήταν γραμματικά σωστό, ανέφερε ο μεταπτυχιακός φοιτητής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης Nigel Flower.
«Αυτό υποδηλώνει ότι ο εγκέφαλος όχι μόνο αναγνωρίζει γρήγορα τη δομή της φράσης αλλά και διορθώνει αυτόματα τα μικρά λάθη», ανέφερε ο Flower σε δελτίο τύπου του NYU. «Αυτό εξηγεί γιατί οι αναγνώστες συχνά χάνουν μικρά λάθη – ο εγκέφαλός τους τα έχει ήδη διορθώσει εσωτερικά», συμπλήρωσε.
Φωτογραφία: iStock
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Αλλαγή ώρας: Πώς επηρεάζει την υγεία, ποιοι τη θέλουν και ποιοι όχι