της Μαρίας Τσιλιμιγκάκη
Όσον αφορά τα ποσοστά πληθυσμού άνω των 65 ετών, τα υψηλότερα καταγράφονται στην Ιταλία (21,4%) και ακολουθεί η Ελλάδα με ποσοστό 20,5%, το οποίο σύμφωνα με τη Eurostat αναμένεται να αυξηθεί στο 31% έως το 2080.
Ενώ όσον αφορά στους ηλικιωμένους άνω των 80 ετών στην Ελλάδα, από 6% του πληθυσμού το 2014 προβλέπεται πως θα αυξηθεί στο 13,5% το 2080.
Το προσδόκιμο ζωής των γυναικών άνω των 65 ετών στην Ελλάδα είναι κατά μέσο όρο 21,6 χρόνια, ενώ για τους άνδρες 18,7 χρόνια. Τα αντίστοιχα ποσοστά στην «ΕΕ των 28» είναι 21,3 χρόνια και 17,9 χρόνια.
Εξάλλου, το 2014, το 23,1% των ατόμων άνω των 65 ετών στην Ελλάδα και το 18,2% στην ΕΕ, ζούσαν στο όριο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Ακόμα υψηλότερα είναι το ποσοστά των ατόμων κάτω των 65 ετών που κινδυνεύουν να ζήσουν στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, τόσο στην Ελλάδα (38,9%), όσο και στην ΕΕ (26%).
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη χρήση του διαδικτύου από άτομα ηλικίας μεταξύ 65 και 74 ετών, η Ελλάδα (14%) και η Κύπρος (16%) καταγράφουν τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ (42%), μετά τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία (10%). Το 30% των ηλικιωμένων που «σερφάρουν» στο διαδίκτυο στην Ελλάδα, είναι μέλη κάποιου κοινωνικού δικτύου, έναντι 23% στην ΕΕ.
Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της Ε.Γ.Γ.Ε., Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, καθηγητής Χειρουργικής του
Πανεπιστημίου Αθηνών, υπολογίζεται ότι στη χώρα μας τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, αν και αποτελούν περίπου το 19,3% του πληθυσμού, καταναλώνουν δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό των κρατικών πόρων για την Υγεία.
Η Τρίτη Ηλικία σε αριθμούς:
-Στην Ελλάδα οι υπερήλικες αποτελούν το 19% του γενικού πληθυσμού.
-Κάθε 5 χρόνια προστίθενται στην προχωρημένη ηλικία πάνω από 100.000 άτομα.
-Από τους ηλικιωμένους ασθενείς που νοσηλεύονται σε γενικά νοσοκομεία το 40% είναι χειρουργικοί ασθενείς.
-Τα άτομα άνω των 70 ετών, ενώ αποτελούν το 10% του πληθυσμού, απασχολούν το 50% των νοσοκομειακών κλινών και ειδικότερα το 25% των κλινών για οξέα περιστατικά.
-Οι υπερήλικες καλύπτουν το 25% των συνολικών ημερών νοσηλείας στα νοσοκομεία.
-Το 70% των υπερηλίκων έχουν περισσότερες της μιας συνοδούς νόσους.
-Πολυφαρμακία: Το 25% των υπερηλίκων παίρνουν περισσότερα από 5 φάρμακα.
-Από άνοια πάσχουν 150.000-200.000 ασθενείς στη χώρα μας και λόγω της φύσης της νόσου συμπάσχει και ανάλογος αριθμός οικογενειών. Ο αντίστοιχος αριθμός για την Ευρώπη ανέρχεται σε 10.000.000 ενώ παγκοσμίως καταγράφονται 44.000.000 ασθενείς.
-Η κολπική μαρμαρυγή (μια συνήθης μορφή καρδιακής αρρυθμίας όπου ο ρυθμός συστολής της καρδιάς είναι ταχύς, ανώμαλος και αποδιοργανωμένος) παρατηρείται σε ποσοστό 5% στα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και σε 10% στους υπερήλικες άνω των 80 ετών και αποτελεί το κύριο αίτιο θρομβοεμβολικών αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Στην Ελλάδα καταγράφονται πάνω από 30.000 αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια κάθε χρόνο και με θνητότητα γύρω στο 30% τον πρώτο χρόνο.
-Οι περισσότερες μορφές καρκίνου διαγιγνώσκονται σε ηλικιωμένα άτομα: Το 50% των κακοήθων όγκων στις ΗΠΑ αφορά σε άτομα άνω των 65 ετών (NCI).
-Το 60% των θανάτων από καρκίνο αφορά σε υπερήλικες.
-Μεταξύ 1968 και 1990: μειώθηκαν κατά 25% οι θάνατοι από νεοπλασίες σε άτομα κάτω των 55 ετών (χημειοθεραπείες, λεμφώματα, λευχαιμίες, καρκίνος όρχεως), αλλά αυξήθηκε κατά 18% η θνητότητα από καρκίνο στους υπερήλικες ασθενείς.
-Η ετήσια επίπτωση των κακοήθων νεοπλασμάτων αυξάνει με ταχύτατο ρυθμό σε ηλικίες άνω των 65 ετών.
-Το 52% όλων των καρκίνων στις γυναίκες και το 59% στους άνδρες διαγιγνώσκεται σε άτομα άνω των 65 ετών.
-Πάνω από το 66% των θανάτων από καρκίνο συμβαίνει σε ασθενείς ηλικίας άνω των 65 ετών. Οι καρκίνοι είναι υπεύθυνοι σαν πρώτη αιτία θανάτου στο φάσμα ηλικίας μεταξύ 65 και 74 ετών και η δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα 75 χρόνια.
Έτσι προκύπτουν ηθικά και δεοντολογικά προβλήματα για την ιατρική περίθαλψη των ηλικιωμένων. Παρά τη σήμερα επικρατούσα άποψη ότι οι προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο στα άτομα τρίτης ηλικίας στοιχίζουν δυσανάλογα στο Σύστημα Υγείας σε σχέση με το πιθανό όφελος, αυτό δεν ισχύει, διότι η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου σημαίνει: λιγότερες βαριές χειρουργικές επεμβάσεις, λιγότερες χημειοθεραπείες και ακτινοθεραπείες, λιγότερες ημέρες νοσηλείας και τελικά προσφέρει μεγάλες πιθανότητες ίασης ή μακρότερης επιβίωσης με ικανοποιητική ποιότητα ζωής.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία αγωνίζεται πάνω από τρεις δεκαετίες για τη θεσμοθέτηση της ειδικότητας της Γηριατρικής και στη χώρα μας που είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη στην οποία δεν είναι αναγνωρισμένη η Γηριατρική ως ιατρική ειδικότητα ή εξειδίκευση.
«Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας των Ηλικιωμένων θέλουμε να ευαισθητοποιήσουμε την Πολιτεία και όλους τους αρμόδιους φορείς, αλλά και την κοινωνία μας γενικότερα, για την κατανόηση και αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων των υπερηλίκων. Ωστόσο, η παρούσα οικονομική κρίση δυσχεραίνει την ανάληψη πρωτοβουλιών που θα συμβάλουν στην εν γένει καλύτερη αντιμετώπιση των πολύπλευρων αναγκών της ευαίσθητης αυτής κοινωνικής και ηλικιακής ομάδας.
Θα πρέπει όλοι μαζί, κράτος, φορείς, κοινωνία, ΜΚΟ, να ενώσουμε τις δυνάμεις μας δημιουργικά ούτως ώστε οι ηλικιωμένοι να έχουν τη φροντίδα και τη στοργή που τους αξίζει. Στόχος όλων μας πρέπει να είναι η υγιής και ενεργή γήρανση και η αξιοπρεπής διαβίωση των ατόμων της Τρίτης Ηλικίας μέσα σε ένα φιλικό και στοργικό ευρύτερο περιβάλλον. Η ευχή μας για τους ηλικιωμένους πρέπει να είναι χρόνια πολλά, μα πάνω απ’ όλα χρόνια καλά!
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας των Ηλικιωμένων, η Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία διοργανώνει δύο εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης του κοινού
α) την Πέμπτη 1η Οκτωβρίου και ώρα 09.30 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά με τη συνεργασία του Δήμου Πειραιά και του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά και
β) τη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου και ώρα 18.30 στο Δημαρχείο Αμαρουσίου με τη συνεργασία του Δήμου Αμαρουσίου και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. Η είσοδος είναι ελεύθερη«.