Το πρόσφατο περιστατικό με τον 18χρονο φοιτητή από την Πάτρα που νοσηλεύεται με μηνιγγίτιδα στη ΜΕΘ του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Πάτρας στο Ρίο, επαναφέρει το θέμα της ανάγκης ανοσοποίησης του παιδιατρικού πληθυσμού αλλά και των νεαρών εφήβων, με το εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας.
Ο εμβολιασμός μάλιστα κατά του του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου Β -που είναι πιο σπάνιος αλλά και πιο θανατηφόρος- θεωρείται από τους γιατρούς επιβεβλημένος, όμως, δεν είναι ενταγμένος στο πρόγραμμα υποχρεωτικών εμβολιασμών και δεν καλύπτεται από το κράτος.
Αν και το κόστος για τους γονείς είναι σχεδόν απαγορευτικό, καθώς το εμβόλιο κοστολογείται στη λιανική από 80 έως 100 ευρώ ανά δόση και απαιτούνται από 2 έως 3 δόσεις ανάλογα με την ηλικία, το 40% του παιδικού πληθυσμού έχει καλυφθεί από ιδιωτική δαπάνη.
Αυτό υποστηρίζει μιλώντας στο iatropedia.gr η παιδίατρος και αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Άννα Παρδάλη.
“Στην Ελλάδα τα θανατηφόρα περιστατικά είναι λίγα και οι εκτιμήσεις λένε ότι το περίπου 40% του παιδικού πληθυσμού έχει καλυφθεί με ιδιωτική δαπάνη και πρωτοβουλία των γονιών κι έτσι έχει δημιουργηθεί ένα τείχος ανοσίας. Αυτό βελτιώνει ακόμα παραπάνω τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά και το κράτος κρίνει -γιατί έτσι χαράσσονται οι πολιτικές υγείας- ότι τα περιστατικά των θανάτων των παιδιών που θα νοσηλευτούν είναι λίγα και δεν μπορεί να το υποστηρίξει οικονομικά”, τονίζει η παιδίατρος και σημειώνει πως από την άλλη, οι ζωές των παιδιών δεν θα πρέπει να μετριούνται με αριθμούς:
“Φυσικά προτείνουμε και πιέζουμε κάθε φορά το κράτος τα συγκρίσιμα μεγέθη να μην είναι αυστηρώς οικονομικά, καθώς μιλάμε για την απώλεια της ζωής ενός παιδιού, κι είναι ακόμη πιο θλιβερό όχι μόνο για τους γονείς, αλλά για την κοινωνία ολόκληρη. Το κράτος, όμως, έχει τη δική του λογική”, σημειώνει.
Ο κίνδυνος από τη Μηνιγγίτιδα Β
Η ιογενής μηνιγγίτιδα, που είναι η περισσότερο συνηθισμένη και προκαλείται από εντεροϊό και ερπητοϊό, είναι πολύ κοινή και είναι μέτριας έντασης.
Η βακτηριακή ή μικροβιακή μηνιγγίτιδα, όμως, που προκαλείται από διάφορα μικρόβια (μηνιγγιτιδόκοκκο, πνευμονιόκοκκο, στρεπτόκοκκο και από αιμόφιλο ινφλουέντζας τύπου Β) θεωρείται από τα πιο επείγοντα ιατρικά περιστατικά, ενώ στην οξεία φάση της μπορεί να φέρει κεραυνοβόλα εξέλιξη συμπτωμάτων και να οδηγήσει στον θάνατο, μέσα σε λίγες ώρες.
Αν μάλιστα πρόκειται για μηνιγγιτιδόκοκκο, οι ηλικίες από 16 έως 25 ετών, όπως και τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής είναι αυτές με τη μεγαλύτερη έξαρση. Γιατί στις ηλικίες αυτές;
“Στις ηλικίες 16 έως 25 ετών υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό φορείας, δηλαδή ο ένας στους 10 εφήβους το έχει στο λαιμό του και εκδηλώνεται όταν εκτίθεται σε συνθήκες εξάντλησης. Τώρα ένα 18 χρονών παιδί και φοιτητής καταλαβαίνετε πως δεν κοιμάται καλά, δεν σιτίζεται καλά και ενδεχομένως επειδή είναι και σε εξεταστική περίοδο να έχει και στρες. Συγχρωτίζονται, επίσης, συχνά οι φοιτητές. Άρα μπορεί λοιπόν σε συνθήκες ανοσοκαταστολής να προκύψει νόσος”, τονίζει και εξηγεί η παιδίατρος πως αυτό δεν παρατηρείται σε μεγάλη συχνότητα στα παιδιά των άλλων ηλικιών.
“Δεν πεθαίνουν βέβαια όλα τα παιδιά αλλά μένουν αναπηρίες και όλη αυτή η ταλαιπωρία της Εντατικής και το στρες αφήνει πολλά προβλήματα”.
Συμπτώματα μηνιγγίτιδας: Ακαμψία αυχένα και φωτοφοβία
Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος ξεκινά με υψηλό πυρετό, κακουχία πολύ επηρρεασμένη γενική κατάσταση, εμέτους, φωτοφοβία, ενώ στην πορεία μπορεί να εμφανιστεί εξάνθημα.
Η κεφαλαλγία, η φωτοφοβία και ο υψηλός πυρετός -ίσως και οι έμετοι- είναι τα πρώιμα σύμπτώματα που πρέπει να ευαισθητοποιήσουν τον γονιό να επισκεφθεί άμεσα παιδίατρο ή νοσοκομείο.
Σε πιο προχωρημένη κατάσταση, λέει η γιατρός, “μπορεί το παιδί να αρχίσει να κάνει σηψαιμία -γιατί αυτή είναι η κατάληξη- και να έχει πολυοργανική προσβολή, η οποία σημαίνει “εκδηλώσεις από το καρδιαγγειακό, από το αναπνευστικό, τους νεφρούς από όλα τα συστήματα”.
Τα συμπτώματα εξελίσσονται ραγδαία, ενώ η γνωστή σε όλους ακαμψία του αυχένα δεν είναι σύμπτωμα αλλά κλινική διάγνωση, λέει η κα. Παρδάλη και εξηγεί:
“Μπορεί το παιδί που έχει πονοκέφαλο να πει ότι πονάει στη βάση του κεφαλιού και να διαπιστώνουμε στην εξέταση ότι δεν μπορεί να κάμψει το κεφάλι του προς το στήθος, πονάει. Αυτό είναι σημείο της εξέτασης”.
Στην Ελλάδα το εμβόλιο καλύπτεται από ορισμένα ταμεία
Σε χώρες, όπως είναι η Βρετανία όπου υπάρχει μεγαλύτερη επίπτωση της μηνιγγίτιδας Β οι αρμόδιες αρχές κρίνουν πως το κόστος-όφελος είναι τέτοιο που το εμβόλιο πρέπει να αποζημιώνεται. Το ίδιο ισχύει και σε πολλές ακόμη χώρες στις Ευρώπης.
Και στην Ελλάδα, υπάρχουν ελάχιστα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία έχουν συμπεριλάβει την παροχή αποζημίωσης του εμβολίου προς τους ασφαλισμένους τους, ενώ χορηγείται, επίσης, δωρεάν σε κάποιες πολύ λίγες ομάδες υψηλού κινδύνου. Όμως, αυτό αφορά πολύ μικρό αριθμό παιδιών.
“Η γνώμη μου ως παιδίατρος και ως αντιπρόεδρος της Ένωσης Παιδιάτρων Αττικής -μέσω της οποία έχουμε εκπονήσει με τους συναδέλφους παιδιάτρους και μια έρευνα – δημοσκόπηση- έχουμε διαπιστώσει πως οι γονείς είναι αρκετά δεκτικοί στο εμβόλιο και οι παιδίατροι θεωρούν ότι έχει ένδειξη να γίνεται. Παρ’ όλα αυτά τα κράτη και οι κρατικές δομές που χρηματοδοτούν τα συστήματα Υγείας κρίνουν με κριτήρια της οικονομίας της Υγείας και της επιδημιολογίας. Είναι μια πραγματικότητα δυστυχώς την οποία ακολουθούν όλα τα κράτη του κόσμου με δομημένα συστήματα υγείας. Τα οικονομικά της υγείας καθορίζουν τις αποφάσεις”, καταλήγει η κα. Παρδάλη.