Η Όμικρον επελαύνει. Τα τελευταία κρούσματα που έχουν ταυτοποιηθεί με γονιδιακό έλεγχο, ανήκουν στην παραλλαγή Όμικρον σε ποσοστό πάνω από το 60% και πιθανότατα θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο τις επόμενες μέρες, όπως λένε οι επιστήμονες. Η αυξημένη ζήτηση για διαγνωστικές εξετάσεις PCR έχει προκαλέσει δυσλειτουργίες στα διαγνωστικά κέντρα και μεγάλη ταλαιπωρία στους πολίτες.
Παράλληλα δεν είναι λίγοι όσοι διαμαρτύρονται για τα μεγάλα ποσά που απαιτούνται ώστε να υποβληθούν σε μοριακό διαγνωστικό έλεγχο, πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για ολόκληρες οικογένειες.
Απάντηση στο θέμα έδωσε ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης: «Όσοι οραματίζονται μαζικά δωρεάν PCR σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα αγνοούν ότι δεν υπάρχουν οι αντίστοιχες δομές να τα υποστηρίξουν, άρα είτε απλά λαϊκίζουν είτε, ακόμη χειρότερα, στοχεύουν στην προώθηση συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων», δήλωσε συγκεκριμένα.
Έτσι, υπό το βάρος της πίεσης για χιλιάδες διαγνωστικές εξετάσεις σε σύντομο χρόνο, η κυβέρνηση προχώρησε σε τροποποίηση της πρόσφατης οδηγίας για τη διάγνωση “κρούσματος” μόνο με θετικό PCR τεστ, διευκρινίζοντας ότι ο κανόνας αυτός θα αφορά από δω και πέρα μόνο ανεμβολίαστους πολίτες.
“Δεν χρειάζεται PCR μετά από ένα θετικό rapid. Και επειδή αυτή τη στιγμή υπάρχουν πάρα πολλά κρούσματα και πολύ μεγάλη ταλαιπωρία, είναι καλύτερα ίσως με το rapid test να μείνουμε στο σπίτι και να μην πάμε για PCR. Είναι πολύς ο κόσμος, πολύ μεγάλη αναμονή, πολύ μεγάλη η ταλαιπωρία και είναι σημαντικό να είμαστε καλύτερα στο σπίτι”, ανέφερε κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης για την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού στη χώρα, η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα.
Περισσότερες διευκρινίσεις έδωσε η Καθηγήτρια Παιδιατρικής και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Βάνα Παπαευαγγέλου:
“Μόνο οι ανεμβολίαστοι, που νοσούν για πρώτη φορά, και επιθυμούν να εκδώσουν πιστοποιητικό νόσησης, είναι απαραίτητο να επιβεβαιώσουν το θετικό rapid με ένα PCR. Γεγονός που δεν έχει κανένα νόημα να γίνεται σε ανθρώπους που είναι πλήρως εμβολιασμένοι. Δεν χρειάζεται να πηγαίνουν να επιβεβαιώνουν το θετικό rapid με PCR”, εξήγησε η ίδια.
Το φαινόμενο του διαγνωστικού “παραθύρου” ανάμεσα στα rapid και PCR
Την ίδια στιγμή, δεν είναι λίγοι οι πολίτες που διαπιστώνουν διαφοροποιήσεις στα εργαστηριακά διαγνωστικά τεστ, ως προς τη εγκυρότητα της διάγνωσης της νόσου που προκαλεί η νέα παραλλαγή Όμικρον. Πολύ συχνά, συναντάται το φαινόμενο αρνητικά rapid test να αποδεικνύονται ψευδή όταν ακολουθούνται από ένα μοριακό έλεγχο (PCR), ο οποίος διαπιστώνει τελικά “θετικότητα” στη νόσο Covid.
Στη συζήτηση αυτή που έχει ανοίξει, με αφορμή και σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για την πιθανότητα τα rapid test να έχουν μικρότερη ευαισθησία απέναντι στον νέο ιό Όμικρον, ο επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης τόνισε πως οι έλληνες επιστήμονες παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις, χωρίς να έχουν κάποιο χειροπιαστό αποτέλεσμα στα χέρια τους.
“Τα rapid test που έχουν λάβει έγκριση από το Health Security Working Group της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θεωρούνται εξαιρετικά αξιόπιστα”, ανέφερε ο κ. Μαγιορκίνης και απέδωσε το φαινόμενο της ανακολουθίας ανάμεσα στα αποτελέσματα των rapid test και των πιο αξιόπιστων -ούτως ή άλλως- μοριακών (PCR) στο φαινόμενο του “διαγνωστικού παραθύρου”.
Συγκεκριμένα, όπως εξήγησε ο Καθηγητής η χρονική διαφορά μεταξύ θετικοποίησης της PCR και του rapid, δηλαδή, του χρόνου που είναι θετική η PCR αλλά αρνητικό το rapid στην αρχή της νόσου, είναι από μερικές ώρες μέχρι μια ημέρα.
Ωστόσο, όπως διευκρίνισε: “Σε αυτό το χρονικό διάστημα η πιθανότητα μετάδοσης είναι μικρότερη, καθότι το φορτίο είναι χαμηλό. Το γεγονός ότι για να εκτελεστεί η PCR χρειάζεται αρκετές ώρες μέχρι ημέρες, ανάλογα με το φορτίο που υφίσταται το σύστημα, στην ουσία δεν βοηθάει για να ανακοπεί η μετάδοση γιατί μέχρι να βγει το αποτέλεσμα της PCR θα έχει θετικοποιηθεί και το rapid”.
Οι ασυμπτωματικοί θα θετικοποιηθούν με PCR στην αποδρομή της νόσου
Όσοι έχουν αρνητικό rapid ή self test σύμφωνα με τον Γκίκα Μγιορκίνη και επιμονή σοβαρών συμπτωμάτων σημαίνει πως κάποιοι από αυτούς έχουν χαμηλό ιικό φορτίο και χαμηλή πιθανότητα μετάδοσης της νόσου σε άλλους.
Επίσης, όπως πρόσθεσε, υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων που θα περάσουν τη νόσο τελείως ασυμπτωματικά και θα διαγνωστούν στην αποδρομή της νόσου, δηλαδή στην τελική φάση που είναι θετική η PCR σε πολύ χαμηλό φορτίο και αρνητικό το rapid.
“Και σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται για μεταδοτικούς φορείς, καθότι η PCR μπορεί να βγαίνει θετική ακόμα και 30 ημέρες μετά από την αρχική λοίμωξη, χωρίς ωστόσο αυτά τα άτομα να μεταδίδουν”, ανέφερε ο ίδιος.
Συμπερασματικά, λοιπόν, η PCR, όπως είπε ο Γκίκας Μαγιορκίνης, “είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο, που θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, ενώ η χρηστικότητά της για την ανακοπή της επιδημίας, λόγω της μεγάλης καθυστέρησης από τη λήψη του δείγματος μέχρι το αποτέλεσμα, είναι σχετικά περιορισμένη”.
Κατά γενικό κανόνα, τα άτομα που βγαίνουν θετικά από την PCR, αλλά αρνητικά από αξιόπιστα rapid test, έχουν πολύ μικρή πιθανότητα να μεταδίδουν σε αυτό το χρονικό διάστημα, κατέληξε.