Ποια είναι η καλύτερη άσκηση για την καρδιά;
Γράφει ο Αντώνιος Δ. Βραχάτης
Επεμβατικός Καρδιολόγος – τέως Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ.Γεννηματάς»
Αφορά υγιείς και πάσχοντες και προκύπτει από τις εξής δράσεις:
Μειώνει την αρτηριακή πίεση
Αυξάνει την ‘καλή’ HDL χοληστερίνη
Βοηθά στην απώλεια βάρους που αυξάνει ακόμη περισσότερο την HDL χοληστερίνη
Μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη
Βοηθά στην ανάπτυξη παράπλευρης κυκλοφορίας
Έχει αντιαρρυθμική δράση (από την τροποποίηση του αυτόνομου νευρικού συστήματος υπέρ του βραδυκαρδικού παρασυμπαθητικού).
Έχει αντιθρομβωτική δράση
Βελτιώνει την φυσική και την ψυχική κατάσταση του οργανισμού
Όλες οι παραπάνω δράσεις είναι ευνοϊκές είτε γιατί ελέγχουν προδιαθεσικούς παράγοντες για στεφανιαία νόσο όπως η υπέρταση, η χοληστερίνη και ο σακχαρώδης διαβήτης είτε γιατί μειώνουν τον κίνδυνο για θρομβώσεις και αρρυθμίες. Αν έχει ήδη εκδηλωθεί η νόσος βοηθούν στην αναχαίτιση της και στην εμφάνιση λιγότερων συμπτωμάτων. Στους πάσχοντες από καρδιακή ανεπάρκεια η ήπια άσκηση (φυσιολογικό βάδισμα σε ίσιωμα 10-30 λεπτά σταδιακά) συντελεί στην καλύτερη ανοχή της πάθησης και βελτιώνει τη λειτουργική κατάσταση των ασθενών.
Το βάδισμα ≥ 3 φορές την εβδομάδα για 20-45 λεπτά, ήπιο ή γρηγορότερο, ανάλογα με τη λειτουργική κατάσταση της καρδιάς, είναι ο ευκολότερος και αποδοτικότερος τρόπος. Σε παλαιότερες εποχές η ανάπαυση μέχρις ακινησίας ήταν θεραπευτικοί όροι για παθήσεις όπως το έμφραγμα και η καρδιακή ανεπάρκεια. Σήμερα οι αντιλήψεις μας έχουν τροποποιηθεί ριζικά και εκτός από την περίοδο της οξείας φάσης, δεν απαγορεύεται η δραστηριότητα και η ήπια άσκηση σε καμία πρακτικά καρδιακή πάθηση ή μετά από κάποια καρδιακή επέμβαση.
Πάντως η άσκηση δεν είναι πανάκεια, δεν πρέπει να εγκαταστήσουμε με αυτή ψυχαναγκαστική σχέση και κυρίως δεν πρέπει να ξεπερνά το μέτρο. Τις προηγούμενες δεκαετίες κάποιοι καρδιοπαθείς υπήρξαν θύματα της υστερίας του jogging
Το κολύμπι είναι ένας θαυμάσιος εναλλακτικός τρόπος άσκησης. Μέσα στο νερό όμως, ορισμένες σχετικά απλές εκδηλώσεις καρδιακής νόσου όπως μία ζάλη, ένα παροδικό λιποθυμικό επεισόδιο, ένα έμετος ή ακόμη και μία κράμπα μπορεί να έχουν κατάληξη τον πνιγμό. Είναι πιθανότερο να έχουμε ένα παρόμοιο σύμπτωμα αν λαμβάνουμε υποτασικά ή αντιαρρυθμικά φάρμακα ή μπούμε στο νερό φαγωμένοι.
Γενικά ο καρδιοπαθής δεν πρέπει να ανοίγεται σε μεγάλο βάθος (στα άπατα) , πρέπει να αποφεύγει οπωσδήποτε τις καταδύσεις και στην περίπτωση που είναι το νερό ψυχρό να μπαίνει σταδιακά αφήνοντας αρκετά περιθώρια προσαρμογής στον οργανισμό. Πολύ ψυχρά νερά είναι δυνατό να προκαλέσουν σπασμό (σφίξιμο, σύσπαση) σε μία στεφανιαία αρτηρία. Είναι καλό να αποφεύγεται το μοναχικό κολύμπι για να υπάρχουν άνθρωποι που θα προστρέξουν σε άμεση βοήθεια αν χρειαστεί.
Φυσικά πάντα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι πρέπει να αποφύγουμε την έκθεση σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και την ταλαιπωρία από μία δύσκολη πρόσβαση στην παραλία. Με τις απαραίτητες προφυλάξεις το κολύμπι δεν απαγορεύεται για τους καρδιοπαθείς. Το ήπιο κολύμπι ξεκουράζει την καρδιά, αφού το σώμα που επιπλέει στο νερό είναι απαλλαγμένο από μέρος της βαρύτητας, λόγω της άνωσης. Επί πλέον αποφεύγονται κακώσεις μυών και αρθρώσεων.
Στη θάλασσα. Αποφεύγουμε τα βαθειά νερά και τη μοναχικότητα. Φροντίζουμε για την αποφυγή ταλαιπωρίας πριν, και μετά τη παραλία.
Αντώνιος Δ. Βραχάτης
Επεμβατικός Καρδιολόγος – τέως Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ.Γεννηματάς»