“Εγκλήματα πολέμου” οι βομβαρδισμοί νοσοκομείων – Το σύνθημα #NotATarget του ΠΟΥ

  • Γιάννα Σουλάκη
Ουκρανία
Οι πολλαπλές και αδιάκριτες επιθέσεις της Ρωσίας σε περιοχές αμάχων και τα μεθοδευμένα χτυπήματα σε υγειονομικές υποδομές και νοσοκομεία στην Ουκρανία συνιστούν εγκλήματα πολέμου, σημειώνουν διεθνείς οργανισμοί, αλλά και η Διεθνής Αμνηστία.

Ουκρανοί αξιωματούχοι κατηγόρησαν τη Ρωσία το Σάββατο (12/3) ότι βομβάρδισε και κατέστρεψε με τη χρήση βαρέως πυροβολικού ένα αντικαρκινικό νοσοκομείο και πολλά παρακείμενα κτίρια (κατοικίες) στο Μικολάεφ.

Ο επικεφαλής του ιατρικού προσωπικού, Μαξίμ Μποσνοσένκο, δήλωσε πως κατά την ώρα της επίθεσης στο νοσοκομείο βρίσκονταν  εκατοντάδες ασθενείς και από τύχη κανείς δεν έχασε τη ζωή του. Από την επίθεση προκλήθηκαν τραυματισμοί και ζημιές στο κτίριο και καταστράφηκαν όλα τα παράθυρα.

Την Τετάρτη, επίσης, οι Ουκρανοί ανακοίνωσαν πως οι Ρώσοι βομβάρδισαν σε αεροπορική επιδρομή ένα μαιευτήριο στην Μαριούπολη. Επίθεση στην οποία σκοτώθηκαν τρεις άνθρωποι -ανάμεσά τους και ένα παιδί- και σημειώθηκαν 17 τραυματισμοί ασθενών και ιατρονοσηλευτικού προσωπικού. Συγκλονιστικές ήταν οι σκηνές με τις έγκυες να απομακρύνονται τραυματισμένες με φορεία μετά τον βομβαρδισμό.

Σε τηλεοπτικό διάγγελμα του ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έκανε λόγο για “θηριωδία” και τόνισε ότι οι ισχυρισμοί της Ρωσίας πως το νοσοκομείο δεν είχε ασθενείς δεν είναι αληθείς. Από τον στόχο των ρωσικών στρατευμάτων, επίσης, δεν ξέφυγε και ψυχιατρικό νοσοκομείο στο Χάρκοβο.

Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι φωνές διαμαρτυρίας και οι κατηγορίες για τη Ρωσία, πως διαπράττει εγκλήματα πολέμου βομβαρδίζοντας νοσοκομεία, κατοικημένες περιοχές και άμαχο πληθυσμό στην Ουκρανία.

ΠΟΥ: #NotATarget τα Νοσοκομεία στην Ουκρανία

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) του ΟΗΕ, μέχρι την Πέμπτη (10/3) στην Ουκρανία οι Ρώσοι στρατιωτικοί προχώρησαν σε 26 επιθέσεις, οι 23 εκ των οποίων ήταν σε νοσοκομεία και οι 5 σε ασθενοφόρα.

Στις παραπάνω συμπεριλαμβάνεται και η βομβιστική επίθεση στο μαιευτήριο της Μαριούπολης, που προκάλεσε 12 θανάτους και 34 τραυματισμούς, σύμφωνα με τη βοηθό γ.γ. του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο.

“Δεν χρειάζεται να πούμε ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, τα νοσοκομεία και άλλες ιατρικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει ποτέ να αποτελούν στόχο, ακόμη και κατά τη διάρκεια κρίσεων και συγκρούσεων”, δήλωσε ο Περιφερειακός Διευθυντής του ΠΟΥ Ευρώπης, Xάνς Κλούγκε.

“Οι εγκαταστάσεις υγείας, το προσωπικό και οι ασθενείς δεν αποτελούν στόχο #NotATarget» σημειώνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε tweet.

Τι συμβαίνει, όταν η αρχή της “Ιατρικής Ουδετερότητας” εγκαταλείπεται σε περιόδους σύγκρουσης;

Η ιερή δέσμευση για τη διατήρηση της ανθρωπιάς εν μέσω πολεμικών συγκρούσεων

Από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά οι διεθνείς νόμοι έχουν εξελιχθεί για να ορίσουν και να περιορίσουν τις θηριωδίες που διαπράττονται στις ένοπλες συρράξεις και που είναι γνωστές ως “εγκλήματα πολέμου”.

Πρόκειται για πράξεις σκόπιμης βαρβαρότητας κατά στρατιωτών και αμάχων, η ζωή των οποίων στο πεδίο της μάχης δεν διαθέτει καμία θετική αξία. Είναι οι στιγμές που η αλληλεγγύη καταρρέει και ο άνθρωπος χρησιμοποιείται κατεξοχήν ως μέσο για την επίτευξη ενός σκοπού.

Ειδικότερα, το έργο των υγειονομικών μονάδων και των εργαζομένων στον τομέα της υγείας κατά την περίοδο μιας σύγκρουσης, διέπεται από ένα σύνολο ιατρικών και ηθικών αρχών. Και από τη δέσμευση να σωθούν όσο το δυνατόν περισσότερες ανθρώπινες ζωές και να μειωθεί ο πόνος. Η ηθική ευθύνη ενός υγειονομικού σε καιρό πολέμου είναι ίδια με αυτή σε περίοδο ειρήνης.

Οι κανόνες και οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί, έχουν αποκλειστικό σκοπό τη διατήρηση της ανθρωπιάς στις ένοπλες συγκρούσεις. Όταν οι κανόνες αυτοί παραβιάζονται με τη στόχευση αμάχων και δημόσιων κτιρίων -συμπεριλαμβανομένων των υγειονομικών εγκαταστάσεων- τότε πλέον οι πράξεις αυτές χαρακτηρίζονται “εγκλήματα πολέμου”.

Εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία: Ξεκίνησε η συλλογή στοιχείων

Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει ήδη ξεκινήσει τη συλλογή στοιχείων για τις επιθέσεις σε περιοχές αμάχων και νοσοκομεία.

Αντίστοιχη υπηρεσία της Διεθνούς Αμνηστίας ανέλυσε ψηφιακά στοιχεία (φωτογραφίες, βίντεο και δορυφορικές εικόνες) από τρεις επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της ρωσικής εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου.

Το πιο θανατηφόρο χτύπημα που επιβεβαιώθηκε, ήταν το πρωί της ίδιας ημέρας, όταν ένας βαλλιστικός πύραυλος έπεσε κοντά σε κτίριο νοσοκομείου στο Βουλεντάρ, στην περιοχή του Ντόνετσκ, σκοτώνοντας τέσσερις ανθρώπους και τραυματίζοντας άλλους 10. Σύμφωνα με ερευνητές της Διεθνούς Αμνηστίας, έξι υγειονομικοί περιλαμβάνονταν μεταξύ των τραυματιών.

Πως ορίζονται τα “εγκλήματα πολέμου” από τη Συνθήκη της Γενεύης

Η απαγόρευση των εγκλημάτων πολέμου ξεκίνησε με τη Συνθήκη της Γενεύης το 1864, ενώ άλλες παρόμοιες συμφωνίες προστέθηκαν το 1949, το 1977 και το 2005. Τα πρωτόκολλα αυτά περιλαμβάνουν κανόνες για την ανθρώπινη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου και την προστασία των αμάχων.

Τα εγκλήματα πολέμου περιλαμβάνουν , δολοφονίες, βασανιστήρια, ακρωτηριασμούς, λεηλασίες, σκληρή και απάνθρωπη μεταχείριση, κράτηση ομήρων, τυφλές επιθέσεις σε πολίτες, και δημόσια κτίρια (νοσοκομεία, εκκλησίες, σχολεία, μουσεία, επιστημονικές εγκαταστάσεις και ιστορικά μνημεία).

Η Ρωσία αρνείται ότι διαπράττει εγκλήματα πολέμου, όμως, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο έχει ξεκινήσει ήδη έρευνα.

Ωστόσο, ό,τι κι αν αποδειχθεί μια σύγχρονη δίκη της Νυρεμβέργης, όπως εκτιμούν πολιτικοί και πολεμικοί αναλυτές, μάλλον δεν θα γίνει. Είναι απίθανο, όπως λένε, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν – ή οποιοσδήποτε υψηλόβαθμος Ρώσος αξιωματούχος – να δικαστεί για εγκλήματα πολέμου.

Αυτοί που συνήθως διώκονται ποινικά, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, είναι οι στρατιωτικοί διοικητές και οι στρατιώτες και όχι οι πολιτικοί ηγέτες, καθώς ο Πούτιν ή οποιοσδήποτε άλλος Ρώσος αξιωματούχος, θα πρέπει να παρουσιαστεί αυτοπροσώπως ενώπιον του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, αφού το δικαστήριο δεν δικάζει ερήμην. Εάν δεν υπάρξει ριζική αλλαγή στη ρωσική κυβέρνηση, ο Πούτιν δεν θα εμφανιστεί ποτέ ενώπιον του δικαστηρίου, τονίζει σχετική έκθεση του Northeastern University, της Βοστώνης.