Πολλαπλά τα προβλήματα και οι παθογένειες της ΠΦΥ στα μάτια ενός γιατρού του ΠΕΔΥ

της Μαρίας Τσιλιμιγκάκη

Έναν απολογισμό της δημιουργίας της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας από το 2012 ως σήμερα με όλα τα λάθη που έγιναν, κάνει σε επιστολή του ένας γιατρός του ΠΕΔΥ, που έζησε από μέσα την μεταρρύθμιση και βιώνει σήμερα τις συνέπειές της.

Διαβάστε εδώ την επιστολή:

ΠΑΣΥΠΑ – ΠΕΔΥ.

Εξαθλιωμένος Ιατρός ΠΑΑ ΠΕΔΥ

Τα προβλήματα και τα παράπονα γύρω από τη λειτουργία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ΠΦΥ στη χώρα μας είναι χρόνια. Ήδη από τις πρώτες προσπάθειες μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος πρόβαλε η ανάγκη εξορθολογισμού των δαπανών και της κατανομής των πόρων για την ΠΦΥ, τόσο γεωγραφικά όσο και κοινωνικά. Από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας τα προγράμματα των κομμάτων εξουσίας σταθερά περιλαμβάνουν διαρθρωτικές αλλαγές στον ευαίσθητο και δαπανηρό αυτόν τομέα, με προτάσεις όπως η ίδρυση των κέντρων Υγείας αστικού τύπου, η 24ωρη λειτουργία τους κ.α.

Στη συνείδηση της κοινής γνώμης το πρόβλημα της ΠΦΥ και γενικά του συστήματος Υγείας και Ασφάλισης, ήταν και πράγματι είναι θέμα περιστατικών διαφθοράς (ευτυχώς μεμονομένων) και κακοδιοίκησης. Κατευθυνόμενη και υπερβολική συνταγογράφηση, άγρα πελατών και διοχέτευση τους σε ιδιωτικές ιατρικές και διαγνωστικές επιχειρήσεις (εν συντομία πλασματική ζήτηση) λόγω και της υπερπληθώρας ιατρών. Επιπλέον διογκώθηκε η εσφαλμένη νοοτροπία πως το ασφαλιστικό και το σύστημα Υγείας θα κάλυπταν ελλείμματα Κοινωνικής Πρόνοιας με τις γνωστές υπερβολές και στρεβλώσεις της απονομής επιδομάτων. Πριν φτάσει η «κρίση» είχε γίνει φανερό πως η ασφαλιστική ιατρική και η ΠΦΥ θα ήταν στο επίκεντρο των μεταρρυθμίσεων. Η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων προοιωνίζονταν την μελλοντική έξοδο από την αγορά υπηρεσιών Υγείας των φορέων ασφάλισης. Η πολιτική απόφαση για τη δημιουργία ευέλικτου και αποδοτικού Συστήματος ήταν επιτακτική και το είδαμε με τις αποφάσεις σειράς Υπουργών. Συμβάσεις ΕΟΠΥΥ με Ιδιώτες, μείωση κόστους συνταγογράφησης, νέος Νόμος και τρόπος λειτουργίας των Επιτροπών Εκτίμησης Αναπηρίας.

Φτάσαμε έτσι με τεράστιες καθυστερήσεις στο νόμο 4238/14, επειδή μεταξύ άλλων και η συνδικαλιστική ηγεσία του χώρου (ΙΣΑ, ΠΟΣΕΥΠ-ΣΕΥΠ/ΙΚΑ-ΕΟΠΥΥ) δεν ήθελε να παραιτηθεί των «κεκτημένων» και πρόβαλε παγίως μαξιμαλιστικά αιτήματα, αφήνοντας τις εξελίξεις να την προσπερνούν.

Εν μέσω μνημονίων και ύφεσης η μεταρρύθμιση του λαλίστατου τότε Υπουργού ΥΥΚΑ, θεωρήθηκε από τους εκπροσώπους των Ιατρών της ΠΦΥ ως αιτία πολέμου. Παρά την τρίμηνη απεργία, το λουκέτο των μονάδων ΙΚΑ την απόφαση του 1/3 περίπου των ιατρών να προσφύγουν σε δικαστικό αγώνα κατά της επιβολής των επίμαχων ρυθμίσεων του νόμου (Πλήρης και αποκλειστική απασχόληση ΠΑΑ, τρόπος αξιολόγησης) η διπλή σχέση απασχόλησης (απεργία από το ΙΚΑ και εξυπηρέτηση με το αζημίωτο στο ιδιωτικό Ιατρείο) απαξίωσε το όποιο δίκαιο είχε ο αγώνας των ιατρών τόσο στα μάτια της κοινής γνώμης όσο και ηθικά – πολιτικά.

Το άνοιγμα των μονάδων του ΙΚΑ – ΕΟΠΥΥ υπό την αιγίδα του ΠΕΔΥ και την ευθύνη των Υγειονομικών Περιφερειών δημιούργησε ένα νέο τοπίο στην ΠΦΥ. Οι ασθενείς ασφαλισμένοι είχαν πλέον στραφεί στα ιδιωτικά Ιατρεία με συμβάσεις ΕΟΠΥΥ για την εξυπηρέτηση τους και οι μονάδες έμοιαζαν έρημοι. Η τάση αυτή βέβαια αναστράφηκε με την κορύφωση της ανθρωπιστικής κρίσης και τη σταδιακή επιστροφή στην ομαλή λειτουργία των μονάδων ΠΕΔΥ ιδίως σε Κέντρα Υγείας και Ιατρεία όπου έγιναν τοποθετήσεις Επικουρικού προσωπικού.

Οι λειτουργοί της ΠΦΥ κατακερματίστηκαν σε τρείς τουλάχιστον κατηγορίες.

-Απολυμένοι που δεν δέχτηκαν την τοποθέτηση τους ως ΠΑΑ και σε κάποιες περιπτώσεις επαναπροσλήφθηκαν μετά τη ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου.

-Πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης Ιατροί και Οδοντίατροι ΠΕΔΥ που έκλεισαν τα ιδιωτικά ιατρεία τους και εργάζονται ακόμη αμειβόμενοι ως Πανεπιστημιακής εκπαίδευσης ενώ βάσει του ν4238/14 θα εξισώνονταν πλήρως με τους Ιατρούς ΕΣΥ.

-Τέλος Ιατροί και Οδοντίατροι που διατηρούν το ιδιωτικό τους Ιατρείο, κάποιοι έχοντας σύμβαση με ΕΟΠΥΥ και εργαζόμενοι στο ΠΕΔΥ, σε κάποιες περιπτώσεις με μειωμένο ωράριο.

Η κατηγορία αυτή δίκαια ενοχλήθηκε από το μνημονιακό νομοθέτημα του Αδώνιδος αλλά με την κατασπατάληση των εισφορών των ιατρών του ΙΚΑ-ΕΟΠΥΥ σε δικαστικούς αγώνες για την κατάργηση του, παρεμπόδιζε την πρόοδο της μεταρρύθμισης, αλλά και την εξυπηρέτηση ασφαλισμένων και την προώθηση της εξίσωσης των ΠΑΑ, των πλέον δηλαδή αδικημένων από τις τρείς κατηγορίες λειτουργών που προέκυψαν με τη δημιουργία του ΠΕΔΥ.

Σήμερα παρά την πλήρη επικράτηση της μνημονιακής λογικής, το πολιτικό κόστος της προώθησης της μεταρρύθμισης είναι υπολογίσιμο. Αυτό φάνηκε τόσο από τη δυστοκία του απελθέντος κου Βορίδη να επιλύσει προεκλογικά τα θέματα, όσο και από τις παλινωδίες της σημερινής ηγεσίας του ΥΥΚΑ, αλλά και των διοικητών των Υγειονομικών Περιφερειών να εφαρμόσουν το νόμο. Οι πολλαπλές ερμηνείες που δόθηκαν στο θέμα του υπολογισμού λ.χ. της προϋπηρεσίας και του ύψους των αποδοχών των ΠΑΑ λειτουργών ο γράφων θεωρεί πως ήταν εσκεμμένες και αποσκοπούσαν στο να διαιωνίσουν την ανισότητα και την αδικία, να κάνουν λιγότερο δελεαστική την επιλογή της ένταξης στο σύστημα και τελικά να το οδηγήσουν σε τέλμα και περαιτέρω απαξίωση.

Όμως ακόμη και αυτοί που επικαλούνται την αντισυνταγματικότητα του νόμου 4238/14 βλέπουν πως τα ολοένα οξυνόμενα προβλήματα, οι αδυναμίες των Περιφερειών (ακόμη και για την εξασφάλιση υλικών και προσωπικού), οι υποχρεώσεις για περικοπές δαπανών και ανάκληση μονομερών μέτρων και η εντεινόμενη κρίση προβάλλουν την επιτάχυνση της μεταρρύθμισης ως μοναδική επιλογή. Είδαμε πολλά σχέδια (Σουλιώτη, Task Force, Ομάδας Μπένου) και σε όλα προβλέπεται η ευέλικτη και αμιγώς Δημόσια λειτουργία του ΠΕΔΥ. Οι πρόσφατες αποφάσεις Υγειονομικών περιφερειών για την εφαρμογή διατάξεων του επίμαχου νομοθετήματος αποδεικνύουν την ηθική και νομική ευστάθεια του. Τα συντεχνιακά συμφέροντα δεν μπορεί να κρατούν όμηρο το κράτος, τους νομοταγείς λειτουργούς και όλη την κοινωνία. Σύντομα τα προβλήματα θα κάνουν την επιλογή της συνέχισης της μεταρρύθμισης αναγκαιότητα και τα μικροκομματικά συμφέροντα δεν θα μπορούν να την ανασχέσουν πλέον. Θα είναι ένα ακόμη επεισόδιο του τέλους της μεταπολίτευσης και των παλαιοκομματικών μηχανισμών που ψυχορραγούν απομυζώντας ότι μπορούν και μέχρι να εκπνεύσουν από το κράτος- τρόπαιο. Οι καιροί άλλαξαν. Ας προσαρμοστούμε και ας συνεχίσουμε.

Υπογραφή

Εξαθλιωμένος Ιατρός ΠΑΑ ΠΕΔΥ

Κοινοποιήση από τον Ταμία του ΠΑΣΙΠΑΑ – Γιάννη Παπαλέτσο