Πως να »χτυπήσετε» την κατάθλιψη!

Iatropedia
14 Οκτωβρίου 2014 | 16:00

Δραματικά αυξάνονται τα περιστατικά κατάθλιψης σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών ένα στα δέκα άτομα θα νοσήσει από κατάθλιψη κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής του. Την ίδια στιγμή όπως προκύπτει από επιδημιολογικές έρευνες περισσότεροι από 350 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως υποφέρουν από κατάθλιψη, κλινικά διαπιστωμένη, δηλαδή περίπου το 6% του γενικού πληθυσμού. Διαβάστε στο επιστημονικό άρθρο που ακολουθεί όλα όσα θέλετε για τις ψυχικές παθήσεις!

Της Γεωργίας Πουλημενέας

Κλινικής Ψυχολόγου– Ψυχολόγου Υγείας

MSc in Clinical Psychology and Mental Health

Το ποσοστό των ψυχικών νοσημάτων παρουσιάζει κατά γενική ομολογία άνοδο τις τελευταίες δεκαετίες. Ωστόσο ενώ η ψυχική πάθηση επηρεάζει άμεσα την λειτουργικότητα του ατόμου σε παρόμοιο βαθμό ενίοτε με την σωματική πάθηση, αντιμετωπίζεται από τους κρατικούς φορείς ως πάθηση δευτερευόντως σημασίας.

Γι' αυτό το λόγο τα ταμεία δεν καλύπτουν , στο μεγαλύτερο μέρος, τη ψυχολογική φροντίδα του ασθενή ενώ επίσης δεν προαγάγουν τη συνεργασία των ιατρών με τους επαγγελματίες υγείας, με αποτέλεσμα ο ασθενής να λαμβάνει μονομερή φροντίδα.

Θα αναφερθούμε ενδεικτικά στα στατιστικά στοιχεία δυο συχνών ψυχικών παθήσεων.

Όσον αφορά την κατάθλιψη, εκτιμάται ότι 1 στα 10 άτομα θα νοσήσει από κατάθλιψη κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής του. Τη δεδομένη χρονική στιγμή υπολογίζεται σύμφωνα με επιδημιολογικές έρευνες πως πάνω από 350 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως υποφέρουν από κατάθλιψη, κλινικά διαπιστωμένη, δηλαδή περίπου το 6% του γενικού πληθυσμού.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η κατάθλιψη κατέχει την 4η θέση, παγκοσμίως από πλευράς απώλειας ζωής, αναπηρίας και κοινωνικής δυσλειτουργίας ενώ προβλέπεται ότι το κατά το έτος 2020, θα καταλάβει την 1η θέση, στις δυτικές κοινωνίες.

Σύμφωνα με πανεπιστημιακές έρευνες που μελέτησαν την κατάθλιψη στον ελληνικό πληθυσμό, το 80% των ατόμων που πάσχουν από κατάθλιψη αναζητά βοήθεια ενώ λιγότερο από το 50% θα αποτανθεί σε ιατρό για την αντιμετώπιση της πάθησης. Οι άνθρωποι με σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο έχουν υψηλά ποσοστά αυτοκτονίας (γύρω στο 15%).

Ενώ λοιπόν η κατάθλιψη θεραπεύεται σε ένα ποσοστό τη τάξεως 80-90 % μετά από κατάλληλη θεραπεία, λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης και του κοινωνικού στίγματος πολλοί άνθρωποι ταλαιπωρούνται καθημερινά ή ακόμη και χάνουν τη ζωή τους μη λαμβάνοντας βοήθεια.

Η σχιζοφρένεια επίσης είναι μια από τις πιο σοβαρές χρόνιες ψυχικές διαταραχές και προσβάλλει περίπου 1 στους 100 ανθρώπους, χωρίς φυλετικές, ηλικιακές και κοινωνικές διακρίσεις.

Τα πρώτα της συμπτώματα εμφανίζονται κυρίως στο τέλος της εφηβείας και στην αρχή της ενήλικης ζωής. Τα βασικά συμπτώματα περιλαμβάνουν παραληρητικές ιδέες, ψευδαισθήσεις, δυσκολίες στη σκέψη, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά, που έχουν αρνητικές συνέπειες τόσο στο ίδιο το άτομο, όσο και στην οικογένειά του αλλά και την κοινωνία γενικότερα.

Η συντριπτική πλειοψηφία των ατόμων με σχιζοφρένεια δε χρησιμοποιεί βία και μόνο ένα μικρό ποσοστό αναπτύσσει βίαιη συμπεριφορά. Αυτό συμβαίνει κυρίως στους ασθενείς που δε λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή.

Οι πάσχοντες από σχιζοφρένεια ανέρχονται σε 25 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Για τις οικογένειες που φροντίζουν άτομα σε σοβαρή ψυχική νόσο είναι γνωστά από έρευνες πολλά στοιχεία, όπως ότι οι φροντιστές είναι ηλικίας από 50-70 ετών (κυρίως μητέρες), το 84% των πασχόντων ζουν μαζί με τις οικογένειες τους, η εβδομαδιαία φροντίδα κυμαίνεται από 55-61 ώρες, το δε το μισό των Ευρωπαίων πολιτών δηλώνει ότι η οικονομική επιβάρυνση είναι πολύ μεγάλη για να μπορεί να την αντιμετωπίσει.

Εν έτη 2014 το κοινωνικό στίγμα των ψυχικών παθήσεων παραμένει αν και έχει σημειωθεί πρόοδο όσον αφορά την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των ασθενών λόγω της ενημέρωσης μέσα από καμπάνιες υγείας και διαδικτυακής πληροφόρησης.

Η αγωνία των περισσότερων ατόμων είναι να μην μαθευτεί ότι νοσούν από κάποια ψυχική πάθηση τη στιγμή που είναι ήδη επιβαρυμένοι με τα συμπτώματα της εκάστοτε ψυχικής νόσου.

Κατανοούμε λοιπόν το άγχος και την απελπισία που βιώνουν τόσο οι ίδιοι όσο και οι οικογένειές τους για να μην αποκαλυφθεί η δυσκολία που αντιμετωπίζουν. Παρατηρούμε επίσης το άγχος της κοινωνίας να μην έρθει σε επαφή με το άλλο της πρόσωπο, το πιο ευάλωτο που χρειάζεται φροντίδα.

Από τα παραπάνω καταλήγουμε στο ότι η κρατική μέριμνα πρέπει να επικεντρωθεί στους εξής τομείς:

– Στη διάθεση των αναλογικών πόρων που δικαιούται ο τομέας της ψυχικής υγείας και που είναι αναγκαία να λειτουργήσουν οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

– Στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων και των πολιτικών, οι αναγκαίες συμμαχίες με διάφορους φορείς και οργανώσεις με στόχο την απομυθοποίηση της ψυχικής υγείας.

– Σε υπηρεσίες εντός της κοινότητας που θα εξασφαλίζουν συνέχεια της φροντίδας και παρεμβάσεις στο περιβάλλον του ασθενή καθώς και έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση αλλά κυρίως την πρόληψη.

– Στην υποστήριξη – εκπαίδευση και συμμετοχή της οικογένειας, που πρέπει να αποτελεί τον τρίτο μέλος της θεραπευτική διαδικασίας και της σχέση ειδικού -ασθενούς.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν και εμείς ο καθένας ξεχωριστά αλλά και όλοι μαζί να μην φοβόμαστε την ψυχική νόσο και κυρίως να μην είμαστε αμυντικοί απέναντι στα άτομα που υποφέρουν από αυτήν. Ας μην ξεχνάμε πως μπορεί να τύχει στον καθένα μας, όπως ακριβώς και οποιαδήποτε σωματική πάθηση.

Με ενημέρωση, πρόληψη και στήριξη ξεπερνιούνται εξάλλου οι περισσότερες παθήσεις. Ας ενημερωθούμε εγκαίρως!