Πως το άσθμα μπορεί να σκοτώσει;
Οι ειδικοί της επιστημονικής εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας επισημαίνουν ότι το άσθμα είναι μια χρόνια ασθένεια των αεραγωγών (δηλαδή των βρόγχων που είναι τα «σωληνάκια» που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες).
Το άσθμα παρουσιάζει εξάρσεις (που ονομάζονται κρίσεις άσθματος) και υφέσεις με συμπτώματα που άλλοτε είναι ήπια, ενώ άλλες φορές χειροτερεύουν συνεχώς. Προκαλεί βήχα, συριγμό (ήχος σφυρίγματος κατά την αναπνοή), σφίξιμο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια).
Οι κρίσεις του άσθματος προκαλούνται όταν οι αεραγωγοί αντιδρούν σε διάφορα ερεθίσματα (αλλεργιογόνα, καπνός, άσκηση, ιώσεις κ.α.). Χαρακτηριστικό του άσθματος είναι η αλλεργική φλεγμονή που προκαλείται στους αεραγωγούς.
Αυτή χαρακτηρίζεται από αυξημένη παραγωγή βλέννας, οίδημα (πρήξιμο) της εσωτερικής επιφάνειάς τους, και πάχυνση του τοιχώματος. Στην κρίση άσθματος οι λείοι μύες που περιβάλλουν τους αεραγωγούς συσπώνται με αποτέλεσμα να στενεύουν, και να μειώνεται σημαντικά η ποσότητα του αέρα που φτάνει στους πνεύμονες. Αυτή η αλυσιδωτή αντίδραση οδηγεί στα συμπτώματα του άσθματος.
Πόσο συχνό νόσημα είναι το άσθμα;
Το άσθμα είναι από τις πιο κοινές αναπνευστικές ασθένειες και το συχνότερο χρόνιο νόσημα στα παιδιά. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από άσθμα. Ο συχνότερος τύπος άσθματος είναι το αλλεργικό άσθμα αφού περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς με άσθμα έχουν αλλεργία.
Ποια είναι η επίπτωση του άσθματος στη ζωή των ασθενών;
Το αλλεργικό άσθμα επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, ενώ μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να θέσει και σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή των ασθενών. Παρόλα αυτά, πολλοί ασθενείς με άσθμα, παραμένουν χωρίς διάγνωση αλλά και χωρίς τη σωστή αντιμετώπιση, που είναι πλέον εφικτή χάρις τα πολλαπλά εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας.
Πώς γίνεται η Διάγνωση του άσθματος ;
Η διάγνωση άσθματος βασίζεται στη λήψη πλήρους και λεπτομερούς ιστορικού και στην κλινική εξέταση.
Λειτουργικές πνευμονικές δοκιμασίες, όπως η σπιρομέτρηση, καθώς και ειδικότερες δοκιμασίες πρόκλησης (μεταχολίνη, μανιτόλη, άσκηση) μπορεί να απαιτηθούν για την τεκμηρίωση της διάγνωσης.
Για τη διάγνωση του αλλεργικού άσθματος είναι απαραίτητη η διενέργεια δερματικών δοκιμασιών (αλλεργικών test). Ο ειδικός αλλεργιολογικός έλεγχος πέρα από τη σφραγίδα της διάγνωσης μπορεί να ταυτοποιήσει και το υπεύθυνο αλλεργιογόνο.
Υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες για το άσθμα;
Στόχος της αντιμετώπισής του άσθματος είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων και ο έλεγχος της φλεγμονής που προκαλεί τα συμπτώματα αυτά, είτε με φαρμακευτική θεραπεία, είτε με αποφυγή του υπεύθυνου αλλεργιογόνου, είτε με ανοσοθεραπεία, είτε με συνδυασμό των παραπάνω.
Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει, τα εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά, τα οποία «ανοίγουν» τους βρόγχους και προσφέρουν ανακούφιση. Αυτά είναι φάρμακα που ο ασθματικός ασθενής πρέπει να έχει πάντα μαζί του.
Τα εισπνεόμενα στεροειδή είναι τα φάρμακα που ελέγχουν την φλεγμονή. Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο μειώνουν σημαντικά τα συμπτώματα, αλλά συντηρούν και αποτρέπουν την επιδείνωση της αναπνευστικής λειτουργίας.
Η αποφυγή του υπεύθυνου ή των υπεύθυνων αλλεργιογόνων, όταν αυτά εντοπιστούν, είναι ιδανική αλλά όχι πάντα εφικτή.
Η ανοσοθεραπεία είναι η μοναδική αιτιολογική θεραπεία των αλλεργιών, άρα και του αλλεργικού άσθματος που προκαλείται από συγκεκριμένα αλλεργιογόνα και μπορεί να εφαρμοστεί, σε ορισμένες περιπτώσεις.
Πολύ σημαντική για την αντιμετώπιση και τον έλεγχο των συμπτωμάτων, είναι η σωστή θεραπεία συνυπαρχόντων νοσημάτων, ειδικά της αλλεργικής ρινίτιδας. Η συχνή συνύπαρξη των δύο αυτών νοσημάτων και η κοινή παθογένεσή τους, ώθησαν την επιστημονική κοινότητα να τις χαρακτηρίσει ως «νόσο ενιαίων αεραγωγών» ή «ενιαία νόσο αεραγωγών» (united airway disease). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να συν-θεραπεύονται, ώστε να επιτευχθεί καλός έλεγχος του άσθματος.