Γράφει η Ειρήνη Ντάκου
Συμβουλευτική – Ψυχοθεραπεία
Οι έρευνες δείχνουν κάτι παράδοξο: συχνά η σχέση θεωρείται ταυτόχρονα απαραίτητη αλλά και βάρος. Απ’ την μία παρέχει την απαραίτητη συναισθηματική τροφή ενώ από την άλλη η αλληλεξάρτηση βιώνεται ως τροχοπέδη στην ατομική πορεία του καθένα εκ των συντρόφων. Η αλλαγή αυτή απαιτεί την συμμετοχή των συντρόφων σε μια πορεία εσωτερικής αναζήτησης και δημιουργίας μιας πιο σύνθετης ταυτότητας.
Ο αρχικός στόχος της θεραπείας ζεύγους, είναι η βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ των δύο συντρόφων, μιας και κάθε διαπροσωπική αλληλεπίδραση είναι μια μορφή επικοινωνίας και μια προσπάθεια καθορισμού της σχέσης τους. Ο γάμος είναι ένα σύστημα σχέσεων μεταξύ των δύο συζύγων. Τα δύο στοιχεία του συστήματος φτιάχνουν μια σταθερή μορφή σχέσης και μέσα σ’ αυτή ο καθένας έχει επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς και αλληλεπίδρασης. Το ίδιο βέβαια ισχύει για όλες τις συντροφικές σχέσεις, εντός ή εκτός πλαισίου γάμου. Ο ρόλος του θεραπευτή είναι να κατανοήσει το σύστημα της σχέσης και να φέρει στην επιφάνεια τους τρόπους που τα δύο άτομα αλληλεπιδρούν και επικοινωνούν.
Είναι ενδιαφέρον να ρίξουμε μια ματιά στις βασικές αρχές που διέπουν την αλληλεπίδραση:
1. Όταν δύο άτομα βρίσκονται στον ίδιο χώρο δεν μπορεί παρά να υπάρξει επικοινωνία.
2. Η επικοινωνία εμπεριέχει τη μετάδοση των πληροφοριών και παράλληλα καθορίζει τη σχέση μεταξύ των δύο ανθρώπων.
3. Για να υπάρχει αποτελεσματική επικοινωνία τα δύο άτομα χρειάζεται να συμφωνούν ότι η συμπεριφορά του ενός προκαλεί και ενισχύει τη συμπεριφορά του άλλου.
4. Η επικοινωνία γίνεται με λεκτικούς και μη λεκτικούς τρόπους.
5. Η αλληλεπίδραση μπορεί να είναι συμμετρική ή συμπληρωματική ανάλογα με το αν υπάρχει ισότητα ή διαφορά στα δύο άτομα.
Η εικόνα γίνεται ακόμα πιο σύνθετη παραθέτοντας κάποια βασικά κριτήρια για μια αποτελεσματική επικοινωνία όπως, η διάθεση για αυτοέκφραση, η ευαισθησία στα συναισθήματα του άλλου, η αποδοχή της κριτικής από το άλλο άτομο και η έκφραση σεβασμού και εκτίμησης.
Η θεραπεία ζεύγους, σε απάντηση όλης αυτής της πολυπλοκότητας, δίνει τα εργαλεία στο ζευγάρι για να επικοινωνήσει καλύτερα, να διαπραγματευτεί τις διαφορές του ή, ακόμα και να συγκρούεται με έναν πιο λειτουργικό τρόπο.
Να συζητήσει και να συνεννοηθεί για τους προσωπικούς και τους κοινούς στόχους και τις αξίες του και να ξεκαθαρίσει το ρόλο του καθένα στη σχέση. Η θεραπεία ζεύγους απευθύνεται σε αυτούς που αποφασίζουν από κοινού ν’ αναλάβουν την ευθύνη να εμβαθύνουν και να διερευνήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στη σχέση τους. Απαιτείται λοιπόν συναίνεση για τη συμμετοχή στη θεραπεία.
Μια θεραπευτική παρέμβαση μπορεί να βάλει τις βάσεις για μια λειτουργική συντροφική σχέση ή και για την κοινή συνειδητοποίηση ότι θα ήταν καλύτερο τα δύο άτομα ν’ ακολουθήσουν χωριστούς δρόμους. Εν κατακλείδι, η επίσκεψη ενός ζευγαριού σ’ έναν ψυχολόγο μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για μια κοινή ζωή με ουσία και ικανοποίηση στο παρόν και το μέλλον.
Ειρήνη Ντάκου
Συμβουλευτική – Ψυχοθεραπεία
Επαγγελματικός Προσανατολισμός
e-mail: info@psychology-athens.com