Ραγδαία αύξηση θα παρουσιάσει ο καρκίνος τις δεκαετίες που έρχονται, με τα κρούσματα και τους θανάτους εξαιτίας του σχεδόν να διπλασιάζονται έως το 2050, αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που έδωσε στη δημοσιότητα ο ογκολογικός τομέας του, η φημισμένη Διεθνής Υπηρεσία Έρευνας του Καρκίνου (IARC), το 2022 καταγράφηκαν σχεδόν 20 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνου. Σημειώθηκαν επίσης 9,7 εκατομμύρια θάνατοι.
Επιπλέον, σε 53,5 εκατομμύρια ανήλθαν οι επιζήσαντες του καρκίνου. Με τον όρο αυτό αποκαλούνται οι ασθενείς οι οποίοι ξεπερνούν την πρώτη πενταετία από τη διάγνωση, η οποία σε πολλές περιπτώσεις σηματοδοτεί την ίαση.
Το IARC προβλέπει ότι έως το 2050, θα καταγράφονται ετησίως 35 εκατομμύρια νέα περιστατικά καρκίνου. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 77% έναντι του 2022. Θα καταγράφονται επίσης 18 εκατομμύρια θάνατοι κατ’ έτος.
Οι κύριοι παράγοντες πίσω από την αυξημένη επίπτωση που θα έχει ο καρκίνος είναι:
- Το κάπνισμα (αυξάνεται διαρκώς στις αναπτυσσόμενες χώρες)
- Η κατανάλωση αλκοόλ
- Η παχυσαρκία
- Η γήρανση και αύξηση του πληθυσμού
Η διεθνής υπηρεσία προβλέπει ακόμα ότι οι υψηλού εισοδήματος χώρες θα καταγράφουν 4,8 εκατομμύρια κρούσματα περισσότερα το 2050. Ωστόσο αναλογικά στις πιο φτωχές χώρες θα παρατηρηθούν οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε περιστατικά και θανάτους.
Το IARC αναφέρει ακόμα ότι κατά μέσον όρο ένας στους πέντε ανθρώπους θα αναπτύξει καρκίνο στη διάρκεια της ζωής του. Περίπου ένας στους εννέα άνδρες και μία στις 12 γυναίκες θα χάσουν τη ζωή τους εξαιτίας του.
Οι πιο συχνοί καρκίνοι
Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα, το 2022 δέκα τύποι καρκίνου αντιπροσώπευσαν τα δύο τρίτα των νέων περιστατικών και των θανάτων. Τα στοιχεία αυτά αφορούν 185 χώρες και 36 διαφορετικές μορφές καρκίνου.
Μακράν ο πιο συχνός ήταν ο καρκίνος του πνεύμονα. Διαγνώστηκαν 2,5 εκατομμύρια νέα περιστατικά το 2022. Αντιπροσωπεύουν το 12,4% όλων των νέων κρουσμάτων. Δεύτερος σε συχνότητα ήταν ο καρκίνος του μαστού, με 2,3 εκατομμύρια περιστατικά (11,6% του συνόλου). Ακολουθούν:
- Ο καρκίνος του παχέος εντέρου (1,9 εκατ. περιστατικά, 9,6% του συνόλου)
- Ο καρκίνος του προστάτη (1,5 εκατ. περιστατικά, 7,3% του συνόλου)
- Ο καρκίνος του στομάχου (970.000 περιστατικά, 4,9% του συνόλου)
Ποιοι προκαλούν τις περισσότερες απώλειες σε ζωές
Ο καρκίνος του πνεύμονα ήταν και η κύρια αιτία θανάτου από κακοήθη νόσο. Το 2022 κόστισε τη ζωή σε 1,8 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι θάνατοι αυτοί αντιστοιχούν στο 18,7% του συνολικού αριθμού των απωλειών λόγω των κακοηθών νεοπλασιών.
Ακολουθούν ο καρκίνος του παχέος εντέρου με 900.000 θανάτους και ο καρκίνος του ήπατος με 760.000. Στην τέταρτη θέση του πίνακα της θνησιμότητας βρίσκεται ο καρκίνος του μαστού (670.000 θάνατοι) και στην πέμπτη ο καρκίνος του στομάχου (660.000).
Οι ερευνητές του IARC εκτιμούν ότι ο καρκίνος του πνεύμονα αναδύεται πάλι ως ο συχνότερος στον κόσμο λόγω του αυξανόμενου καπνίσματος στην Ασία.
Μεγάλες ανισότητες
Τα νέα δεδομένα του IARC αποκαλύπτουν σημαντικές ανισότητες στη διάγνωση και τη θεραπεία μεταξύ των κρατών. Οι ανισότητες αυτές είναι ιδιαιτέρως εμφανείς στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού, επισημαίνει ο ΠΟΥ.
Οι γυναίκες στις αναπτυσσόμενες χώρες έχουν 50% λιγότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με καρκίνο του μαστού έναντι των γυναικών στις εύπορες χώρες του κόσμου. Αυτό όμως τις θέτει σε πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν από τη νόσο. Και αυτό, διότι σημαίνει πως καθυστερεί σημαντικά η διάγνωση και επομένως η θεραπεία.
Ο καρκίνος του μαστού σχετίζεται (και) με τον τρόπο ζωής (π.χ. κατανάλωση αλκοόλ, παχυσαρκία, καθιστική ζωή). Στις ανεπτυγμένες χώρες κάθε γυναίκα έχει 1 στις 12 πιθανότητες να τον αναπτύξει. Έχει επίσης 1 στις 71 πιθανότητες να πεθάνει από αυτόν.
Στις αναπτυσσόμενες, οι γυναίκες έχουν μόνο 1 στις 27 πιθανότητες να τον αναπτύξουν. Έχουν όμως 1 στις 48 να πεθάνουν εξαιτίας του.
Φωτογραφία: iStock