Ρομπότ που λειτουργούν σαν τρόφιμα και τρόφιμα που συμπεριφέρονται σαν ρομπότ

Ο καθηγητής Dario Floreano είναι ένας ελβετοϊταλός ειδικός στη ρομποτική και μηχανικός που ασχολείται με ένα τολμηρό ερευνητικό εγχείρημα: τη δημιουργία βρώσιμων ρομπότ και εύπεπτων ηλεκτρονικών.

Όσο παράδοξο κι αν φαίνεται, ο συνδυασμός της επιστήμης των τροφίμων και της ρομποτικής επιστήμης θα μπορούσε να αποφέρει τεράστια οφέλη – από τις αερομεταφορές τροφίμων μέχρι προηγμένους τρόπους παρακολούθησης της υγείας.

«Στόχος μας είναι να αρχίσουμε να αντικαθιστούμε ηλεκτρονικά εξαρτήματα με βρώσιμα εξαρτήματα», λέει ο Floreano, διευθυντής του Εργαστηρίου Ευφυών Συστημάτων στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Λωζάνη.

Ο ίδιος ηγείται ενός έργου που έλαβε χρηματοδότηση από την ΕΕ για να ξεπεράσει τα όρια της έρευνας στη ρομποτική, δημιουργώντας ρομπότ που μπορούν να καταναλωθούν και τρόφιμα που συμπεριφέρονται σαν ρομπότ.

Το ROBOFOOD, όπως ονομάζεται το project, 4ετούς διάρκειας, έχει προγραμματιστεί να διαρκέσει έως τον Σεπτέμβριο του 2025.

Στην ομάδα συμμετέχουν ερευνητές από την Ελβετία, την Ιταλία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η ομάδα ROBOFOOD έχει ήδη κατασκευάσει ένα drone με φτερά από ρυζογκοφρέτες κολλημένες μεταξύ τους με βρώσιμα έλαια και σοκολάτα. Το κατόρθωμα επιτεύχθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Wageningen στην Ολλανδία.

«Καταλήξαμε στο πρώτο drone όπου το 50% της μάζας του ήταν βρώσιμο», είπε ο Floreano.

Οι ερευνητές εμπνεύστηκαν από την ιδέα ότι τα drones που χρησιμοποιούνται σε διασώσεις έκτακτης ανάγκης μπορεί όχι μόνο να εντοπίζουν χαμένους ανθρώπους –ή ζώα– και να παρέχουν φάρμακα ή τρόφιμα ζωτικής σημασίας, αλλά και να λειτουργούν και τα ίδια ως θρεπτικά συστατικά.

Ο Floreano είπε ότι τα βρώσιμα συστατικά του drone της ROBOFOOD πληρούν τα πρότυπα των Ηνωμένων Εθνών για τις ανάγκες σε τροφή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Η πρόκληση εδώ είναι να κατασκευαστούν φτερά από βρώσιμα υλικά που να είναι αρκετά ανθεκτικά για να αντέχουν στον αέρα, τη βροχή και τις υψηλές θερμοκρασίες.

Εύπεπτοι αισθητήρες

Επεκτείνοντας την ιδέα στην υγεία, οι ερευνητές του έργου έχουν δημιουργήσει επίσης βρώσιμα ηλεκτρονικά που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη θεραπεία ή την παρακολούθηση ασθενειών του εντέρου.

Σε συνεργασία με έναν ειδικό στη ρομποτική στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον καθηγητή Jonathan Rossiter, η ομάδα ανέπτυξε εύπεπτους αισθητήρες που -σε αντίθεση με τις συσκευές που υπάρχουν σήμερα για το έντερο- δεν χρειάζεται να αποβληθούν ή να ανακτηθούν από τον ασθενή.

Οι εύπεπτοι αισθητήρες παρακάμπτουν τον κίνδυνο παραμονής υλικών στο σώμα.

Αν και απαιτούνται περαιτέρω δοκιμές και ανάπτυξη, οι αισθητήρες δείχνουν ότι είναι πλέον εφικτό να παράγει κανείς εύπεπτα εξαρτήματα.

Και ηλεκτρονικά τρόφιμα

Συνεργάτης στο ROBOFOOD είναι και ένας μηχανικός ηλεκτρονικών, ο Δρ Mario Caironi, ερευνητής στο Ιταλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Γένοβα.

Εκτός από τον ρόλο του, όμως, στο ROBOFOOD, ο Caironi ηγείται και μιας χωριστής έρευνας, που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, για τα «ηλεκτρονικά τρόφιμα».

Το project ELFO, όπως ονομάζεται, σχεδιάζει βρώσιμα ηλεκτρονικά συστήματα για ιατρικούς σκοπούς.

Τον Μάρτιο του 2023, η ομάδα ELFO αποκάλυψε την πρώτη επαναφορτιζόμενη εδώδιμη μπαταρία.

Η μπαταρία ήταν φτιαγμένη από κοινά συστατικά τροφίμων και συμπληρώματα διατροφής τυλιγμένα σε κερί μέλισσας. Μπορούσε δε να λειτουργήσει για περίπου 10 λεπτά, ενισχύοντας τις ελπίδες ότι οι πιο προηγμένες εκδόσεις θα μπορούν να τροφοδοτήσουν ιατρικές συσκευές που καταπίνουν οι ασθενείς.

Ο Caironi είχε μιλήσει με γιατρούς στην Ιταλία για την επιθυμία τους να δώσουν στους ασθενείς μια ασφαλή βρώσιμη ηλεκτρονική συσκευή που, μετά την κατάποση, θα μπορούσε να διαγνώσει ή να θεραπεύσει μια πάθηση στο έντερο τους.

Η ομάδα του ELFO συγκεντρώνει όσο το δυνατόν περισσότερο βρώσιμο υλικό για να φτιάξει ένα χάπι που θα λειτουργεί με μπαταρίες, θα εκπέμπει ένα ηλεκτρονικό σήμα και θα μπορεί να παρακολουθείται, καθώς κινείται στο έντερο του ασθενούς.

Το χάπι θα μπορούσε, για παράδειγμα, να λάβει οδηγίες για τη χορήγηση ενός φαρμάκου κατά την άφιξή του σε μια συγκεκριμένη θέση στο έντερο.

Το σχέδιο των ερευνητών είναι να συνεχίσουν να κατασκευάζουν βρώσιμα εξαρτήματα και να τα συνδυάζουν σε ηλεκτρονικές συσκευές. Με αυτόν τον τρόπο, οι συσκευές αυτές θα περιέχουν όλο και περισσότερα εύπεπτα συστατικά.

Επιστρέφοντας στην Ελβετία, η ομάδα του Floreano τυπώνει μια ετικέτα για κάθε ρομπότ που υποδεικνύει το διατροφικό του προφίλ και το ποσοστό των βρώσιμων τμημάτων του.

Όλα αυτά δείχνουν ότι το σενάριο στο οποίο ένας χαμένος και πεινασμένος ορειβάτης λαμβάνει ένα drone διάσωσης με την ένδειξη 100% βρώσιμο δεν ανήκει πλέον αποκλειστικά στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας.

«Ψάχνουμε για προβλήματα όπου πιστεύουμε ότι μπορούμε να δώσουμε λύση», λέει ο Floreano. «Θέλουμε να αναλάβουμε υψηλά ρίσκα για να προσπαθήσουμε να λάβουμε και υψηλές ανταμοιβές εάν τα καταφέρουμε», καταλήγει.

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Γιατί μωρά και έφηβοι μυρίζουν τόσο διαφορετικά; [μελέτη]

«Θλιβερή» πρωτιά για την Ελλάδα στους θανάτους λόγω της κατάχρησης αντιβιοτικών

Καρκίνος του στόματος: Επιστήμονες αναπτύσσουν νέα μέθοδο διάγνωσης με γλειφιτζούρια