Σκωληκοειδίτιδα: Όλα όσα θέλετε να ρωτήσετε!
Του Δημήτριου Κ. Φιλίππου, MD, PhD
Γενικού Χειρουργού
Η σκωληκοειδίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και στα δύο φύλα αλλά είναι πιο συχνή στην ηλικία μεταξύ 10 και 45 ετών. Σπάνια μια σκωληκοειδίτιδα μπορεί να υποχωρήσει από μόνη της ή με τη χορήγηση αντιβιοτικών. Στις περισσότερες περιπτώσεις επιδεινώνεται και μπορεί να οδηγήσει σε γάγγραινα, διάτρηση και περιτονίτιδα.
ΣΥΝΗΘΗ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Συνήθως υπάρχει διάχυτος πόνος στην περιοχή γύρω από τον ομφαλό.
Μπορεί να παρουσιάσετε απώλεια βάρους, ναυτία και έμετο.
Μέσα σε λίγες μόνο ώρες ο πόνος από την έναρξη των συμπτωμάτων ο πόνος εντοπίζεται σαφώς πλέον και περιορίζεται στο κάτω δεξιό τμήμα της κοιλιάς (δεξιό λαγόνιο βόθρο) και σύντομα αυτή η περιοχή παρουσιάζει ευαισθησία στην πίεση και την ψηλάφηση.
Σε πιο προχωημένα στάδια, ο πόνος γίνεται πολύ ισχυρός και μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της κοιλιάς.
Υπάρχει πυρετική κίνηση, αλλά συνήθως η θερμοκρασία σας δεν είναι πολύ υψηλότερη από 37,7ο C.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Αν κάποιος παρουσιάσει τα παραπάνω σημεία και συμπτώματα, πρέπει να αρχίσει να σκέφτεται την οξεία σκωληκοειδίτιδα. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν παρουσιάζουν όλες οι περιπτώσεις σκωληκοειδίτιδας τα ίδια ακριβώς συμπτώματα και σημεία, αλλά ούτε και στην ίδια ένταση. Επίσης, υπάρχουν πολλές καταστάσεις και ασθένειες οι οποίες μπορεί να μοιάζουν ή να μιμούνται την οξεία σκωληκοειδίτιδα.
Επειδή η σκωληκοειδίτιδα μπορεί να γίνει αρκετά σοβαρή, εάν δεν αντιμετωπιστεί γρήγορα και σωστά, είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής που παρουσιάζει αυτά τα συμπτώματα που αναφέρθηκαν προηγουμένως να εξετάζετε άμεσα από ένα ειδικό ιατρό. Με τον τρόπο αυτό όχι μόνο μπορεί να επιβεβαιωθεί η σκωληκοειδίτιδα αλλά και να διαγνωσθούν και άλλες παθήσεις και καταστάσεις οι οποίες μπορεί να μιμούνται τη σκωληκοειδίτιδα και οι οποίες μπορεί να καταστούν επικίνδυνες και απειλητικές για τη ζωή του ασθενούς γρηγορότερα από τη σκωληκοειδίτιδα.
Η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού και η διενέργεια μιας ολοκληρωμένης κλινικής εξέτασης αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο για τη σωστή διάγνωση.
Διενεργούνται εξετάσεις αίματος (γενική αίματος, Ταχύτητα καθίζησης κοκ) προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει λοίμωξη και φλεγμονή ή εάν αιτία του προβλήματος είναι η φλεγμονή κάποιου άλλου οργάνου. Διενργούνται ακόμη εξετάσεις ούρων για πύο ή αίμα, ενώ ελέγχονται και οι πνεύμονες με ακτινογραφία θώρακος (διότι η πνευμονία στα παιδιά μπορεί να μοιάζει με σκωληκοειδίτιδα).
Λαμβάνεται μία ακτινογραφία κοιλίας προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν χολόλιθοι ή διάτρηση του εντέρου σας.
Απαιτείται η δακτυλική εξέταση του ορθού προκειμένου να αποκλεισθεί η ύπαρξη κάποιας άλλης παθολογίας, αλλά και να ελεγχθεί εάν υπάρχει ευαισθησία στην περιοχή.
Στις γυναίκες απαιτείται η διενέργεια γυναικολογικής εξέτασης προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει φλεγμονή σε κάποιο γυναικολογικά όργανα.
Απαιτείται η διενέργεια υπερηχογραφήματος κοιλίας. Το υπερηχογράφημα αποτελεί μία ανώδυνη, ακίνδυνη, εύκολη, φτηνή και σχετικά αξιόπιστη μέθοδο. Με την ανάλυση των ηχητικών κυμάτων και της αντανάκλασής τους στους διάφορους ιστούς όπως αυτή αναλύεται με μία ειδική συσκευή παρέχονται αξιόπιστες πληροφορίες για τυχόν ανωμαλίες ή ενδοκοιλιακές διαταραχές.
Με τη διενέργεια των παραπάνω εξετάσεων μπορούν να αποκλειστούν άλλές πιθανές αιτίες του προβλήματος σας. Αυτές περιλαμβάνουν τη γαστρεντερίτιδα, τη διόγκωση των λεμφαδένων σε αυτή την περιοχή (που παρατηρείται πιο συχνά σε ένα παιδί μετά από μια ιογενή λοίμωξη), τα σαλπιγγίτιδα, την εξωμήτριο κύηση, την νδομητρίωση (στις γυναίκες), τη φλεγμονή του λεπτού εντέρου (νόσος του Crohn), την εκκολπωματίτιδα, τη διάτρηση έλκους, και την οξεία χολοκυστίτιδα.
Η διάγνωση ποτέ δεν μπορεί να τεθεί με 100% βεβαιότητα. Εάν όμως η διάγνωση είναι πολύ πιθανή, είναι προτιμότερη η επέμβαση από τη ρήξη μίας φλεγμαίνουσας σκωληκοειδούς απόφυσης.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία της σκωληκοειδίτιδας είναι η χειρουργική αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης. Η σκωληκοειδής απόφυση μπορεί να αφαιρεθεί με έναν από τους παρακάτω δύο τρόπους:
Ανοικτή τεχνική (με τομή): Συνήθως, διενεργείται μία τομή μήκους 5 με 7,5 εκατοστών, από την οποία είναι δυνατή η είσοδος στην κοιλία και η αφαίρεση της σκωληκοειδούς.
Λαπαροσκοπική τεχνική: Το λαπαροσκόπιο είναι ένα οπτικό όργανο το οποίο έχει πάχος ίσο με του μικρού σας δακτύλου και φέρει στην άκρη του ένα ψυχρό φως. Με το λαπαροσκόπιο μπορούμε να βλέπουμε μέσα στην κοιλιά. Από τρεις ή τέσσερις άλλες οπές που γίνονται στο τοίχωμα της κοιλιάς εισάγονται 3-4 λαβίδες εργασίας και ψαλίδι και η επέμβαση πραγματοποιείται με τα εργαλεία αυτά. Όταν η φλεγμαίνουσα σκωληκοειδίτιδα αφαιρεθεί απομακρύνεται από την κοιλιά μέσα από μία από αυτές τις τρύπες. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι λιγότερος πόνος μετά από την επέμβαση και μικρότερες ορατές ουλές. Μερικές φορές κατά τη διάρκεια της επέμβασης διαπιστώνεται ότι η σκωληκοειδής σας απόφυση δεν είναι δυνατό να αφαιρεθεί λαπαροσκοπικά.. Σε τέτοια περίπτωση, γίνεται μία κανονική τομή και η επέμβαση συνεχίζεται.
Αφού συνεκτιμήθηκαν όλοι οι παράμετροι και οι παράγοντες, σας προτείνετε λαπαροσκοπική αφαίρεση της σκωληκοειδούς αποφύσεως.
Εκτός από τα προφανή πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης, δηλαδή το μιρκ΄τοερο χρόνο νοσηλείας, το λιγότερο πόνο, το μικρότερο τραύμα, το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα και την ταχύτερη ανάρρωση αυτό το οποίο επιτυγχάνεται στην περίπτωση της σκωληκοειδεκτομής με τη λαπαροσκοπική τεχνική είναι η δυνατότητα ελέγχου ολόκληρης της κοιλιάς. Αυτό δε μπορεί να γίνει από τη μικρή τομή η οποία διενεργείται στην ανοικτή μέθοδο και μπορεί να έχει μεγάλη σημασία στις περιπτώσεις όπου η διάγνωση είναι αμφίβολή, ιδιαίτερα σε νεαρές γυναίκες όπου παθήσεις από τα έσω γεννηιτικά όργανα μπορεί να μιμούνται την εικόνα της οξείας σκωληκοειδίτιδας.
ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ
Θα διενεργηθούν εξετάσεις αίματος, ούρων της καρδιάς (ΗΚΓ) και των πνευμόνων σας (ακτινογραφία θώρακος).
Θα ξεκινήσει η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών (να εισάγονται δηλαδή ορός στη φλέβα σας), προκειμένου να αντικαθιστούν τα υγρά που δεν ήπιατε ή χάσατε πριν έρθετε στο νοσοκομείο.
Βεβαιωθείτε ότι αναφέρατε στο γιατρό ή το νοσηλευτικό προσωπικό για πιθανές αλλεργίες τπου μπορεί να έχετε και ότι ενημερώσατε για τα φάρμακα που λαμβάνετε, συμπεριλαμβανομένης και της ασπιρίνης.
Αφού πλέον έχει τεθεί η διάγνωση, μπορεί να σας χορηγηθούν αναλγητικά ώστε να νιώσετε πιο άνετα.
Δεν πρέπει να λάβετε τίποτα από το στόμα μέχρι και μετά την επέμβαση.
Πριν τη μεταφορά σας στο χειρουργείο μπορεί να σας χορηγηθούν φάρμακα τα οποία προκαλούν υπνηλία (προνάρκωση).
ΕΠΕΜΒΑΣΗ
Η επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία (δηλαδή θα κοιμάστε κατά την διάρκεια της).
Η επέμβαση συνήθως διαρκεί περίπου 1 ώρα.
Δεν θα χρειαστείτε μετάγγιση αίματος.
ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
Το ίδιο κιόλας βράδυ θα σας βοηθήσουν να ανακαθίσετε στο κρεβάτι και την επόμενη ημέρα να σηκωθείτε από αυτό.
Θα πρέπει να είστε σε θέση να επιστρέψετε στο σπίτι σας μέσα σε 1 με 2 ημέρες, ανάλογα με τη σοβαρότητα της λοίμωξης και της επέμβασης.
Όπως σε κάθε επέμβαση υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος επιπλοκών. Οι συνήθεις επιπλοκές της συγκεκριμένης επέμβασης περιλαμβάνουν τη λοίμωξη του τραύματος, την εντερική απόφραξη την περιτονίτιδα, τον ειλεό και πιθανώς κάποιες άλλες.
Θα ενημερωθείτε για όλα τα θέματα τα οποία αφορούν τη φαρμακευτική αγωγή που πρέπει να λάβετε, καθώς επίσης και τις επισκέψεις στον ιατρό μετά την επέμβαση και την αφαίρεση των ραμμάτων.
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ
Μπορείτε να περπατάτε όσο θέλετε, ακόμα και να ανεβαίνετε σκάλες, αλλά με μέτρο χωρίς να το παρακάνετε.
Λαμβάνετε τα φάρμακα για τον πόνο, σύμφωνα με τις οδηγίες.
Αφού σκουπιστείτε μπορείτε να αντικαταστήσετε τις βρεγένες γάζες με καθαρές και στεγνές.
Μπορείτε να τρώτε σύμφωνα με τις συνήθειες σας όπως και πριν από την επέμβαση. Προκειμένου να αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα περιλάβετε αρκετές φυτικές ίνες και υγρά στην δίαιτα σας.
Μπορείτε να κάνετε ντους όπως θέλετε, με ή χωρίς γάζες.
Μπορεί να υπάρχουν επάνω από την τομή λεπτές αυτοκόλλητες ταινίες τοποθετημένες εγκάρσια. Πρόκειται για ειδικά αυτοκόλλητα ράμματα, τα οποία δεν υπάρχει πρόβλημα εάν βραχούν. Μην τα πειράξετε, αυτά θα τα αλλάξει ο ιατρός σας.
Η τομή σας και οι μύες της κοιλίας μπορεί να πονούν, ιδιαίτερα στο τέλος της ημέρας ή μετά από παρατεταμένη ορθοστασία. Μπορείτε να τους βοηθήσετε ένα στενό κορσέ, μία ειδική ζώνη ή κάποιο παρόμοιο ένδυμα το οποίο να είναι εφαρμοστό (αλλά όχι πολύ σφιχτό). Φορέστε το επάνω από ένα βαμβακερό εσώρουχο για να προστατεύσετε καλύτερα την τομή και τα ράμματα.
Θυμηθείτε να συζητήσετε με τον ιατρό σας σχετικά με το πότε μπορείτε να ξαναοδηγήσετε αυτοκίνητο με ασφάλεια.
Μπορείτε να ξαναρχίσετε την σεξουαλική σας ζωή όποτε το θελήσετε.
Μπορείτε να επιστρέψετε στην εργασία σας όταν αισθανθείτε ικανοί, αλλά καλ΄τερα να το συζητησετε κατά τη διάρκεια των επισκέψεών σας στον ιατρό.
Δημήτριος Κ. Φιλίππου, MD, PhD
Γενικός Χειρουργός
http://xeirourgikh.blogspot.gr/
http://www.filippou-surgery.gr
Email: d_filippou@hotmail.com