Στην κορυφή των θεμάτων που απασχόλησαν τους πολίτες εντός του 2022, βρίσκονται ζητήματα που αφορούν στο οικιστικό περιβάλλον και πιο συγκεκριμένα τις Δ.Ε.Κ.Ο., με περισσότερες από 3.000 αναφορές.

Τα θέματα αυτά εκπορεύονται κυρίως από την “ενεργειακή κρίση” σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία, κάτι που έφερε αλματώδη αύξηση στο κόστος κατανάλωσης των διαφόρων μορφών ενέργειας.

Παράλληλα, επιβεβαιώθηκε και εντός του 2022 το χρόνιο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Διοίκηση στην ικανοποίηση αιτημάτων που σχετίζονται με το ασφαλιστικό και το εργασιακό καθεστώς των πολιτών, θέματα για τα οποία υποβλήθηκαν στον Συνήγορο του Πολίτη οι δεύτερες κατά σειρά περισσότερες καταγγελίες.

Προβληματισμό προκαλεί και ο συνεχιζόμενος υψηλός αριθμός αναφορών για διακρίσεις λόγω φύλου καθώς και των αναφορών που σχετίζονται με την αστυνομική αυθαιρεσία, κάτι που υποδεικνύει ότι η χώρα μας έχει να διανύσει ακόμη δρόμο, στους τομείς αυτούς.

Οι αναφορές για την Υγεία

Δεν έλειψαν, όμως, οι αναφορές για τα θέματα που προκάλεσε η πανδημία, αλλά και προβλήματα που συνδέονται με την Υγεία, την κοινωνική πρόνοια και συγκεκριμένα την εξυπηρέτηση των πολιτών από τον ΕΟΠΥΥ, τις δομές Υγείας αστικού τύπου και την υγειονομική περίθαλψη.

Συγκεκριμένα, εντός του 2022, υπήρξε σημαντικός αριθμός καταγγελιών πολιτών που σχετίζονται με τη λειτουργία και τις παροχές του Εθνικού Οργανισμού Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), τη νοσηλεία και φροντίδα των ασθενών και την εξυπηρέτησή τους από τις δομές υγείας.

Επίσης, ο Συνήγορος του Πολίτη ασχολήθηκε και με τα γραφειοκρατικά προσκόμματα που υπάρχουν στη χορήγηση προνοιακών παροχών.

Πιο συγκεκριμένα:

Πρόσβαση και εξυπηρέτηση σε Κέντρα Υγείας

Ελλιπή εξυπηρέτησή κατήγγειλαν οι πολίτες στον Συνήγορο του Πολίτη, για τα Κέντρα Υγείας (Κ.Υ.) της Αττικής και της Περιφέρειας.

Για την διευθέτηση αυτών των θεμάτων η Αρχή προχώρησε σε διαμεσολάβηση με τις αρμόδιες Υπηρεσίες, είτε εγγράφως είτε με τη διενέργεια αυτοψιών, ανάλογα με το είδος του αναδεικνυόμενου προβλήματος.

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων υπήρξαν θετικά αποτελέσματα.

Ενδεικτικά αναφέρονται οι ακόλουθες περιπτώσεις:

• Αδυναμία τηλεφωνικής επικοινωνίας πολίτη με Κ.Υ., ενώ στην επιτόπια επίσκεψή του ενημερώθηκε ότι θα πρέπει να κλείσει τηλεφωνικό ραντεβού για να εξυπηρετηθεί.

Η Αρχή διενήργησε αυτοψία στο εν λόγω Κ.Υ., κατά την οποία διαπιστώθηκαν δυσλειτουργίες του τηλεφωνικού κέντρου. Μετά τη διαμεσολάβηση της Αρχής, το Κ.Υ. προχώρησε σε αντικατάσταση της υποδομής του τηλεφωνικού του κέντρου και πλέον η τηλεφωνική λειτουργία γίνεται απρόσκοπτα.

• Μη εξυπηρέτηση πολίτη κατά την επίσκεψή του, κατόπιν ραντεβού σε Κ.Υ., για εκτέλεση άυλης συνταγής, λόγω αδυναμίας του συγκεκριμένου Κ.Υ. να εκτελέσει άυλες συνταγές, η οποία οφειλόταν σε δυσλειτουργία του μηχανογραφικού συστήματος.

Μετά την παρέμβαση της Αρχής, το πρόβλημα επιλύθηκε και πλέον η εκτέλεση της άυλης συνταγογράφησης διενεργείται κανονικά στο συγκεκριμένο Κ.Υ.

Οι αναφορές για τον ΕΟΠΥΥ

Η Αρχή εξέτασε αναφορές, παράβασης γενικών αρχών και κανόνων του διοικητικού δικαίου, εστιάζοντας στην έλλειψη διαφάνειας και λογοδοσίας, και αφετέρου ζητήματα διοικητικών δυσλειτουργιών των Υπηρεσιών του Ε.Ο.Π.Π.Υ.

Τα θέματα που διερευνήθηκαν από την Αρχή κατά το έτος αναφοράς, αφορούσαν κυρίως στα ακόλουθα:

• αναιτιολόγητες απορριπτικές αποφάσεις ενστάσεων

• ελλείψεις στους εισηγητικούς φακέλους που συνοδεύουν τον ιατρικό φάκελο για την έγκριση ιατρικών πράξεων υψηλού κόστους από το Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιο (Α.Υ.Σ.)

• πλημμελής εξυπηρέτηση από τα φαρμακεία του Ε.Ο.Π.Π.Υ. και έλλειψη ενημέρωσης των πολιτών.

Ο Συνήγορος παρενέβη, υπογραμμίζοντας την υποχρέωση του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. να εφαρμόζει το σύνολο των κανόνων δικαίου της έννομης τάξης, με σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, της επιείκειας, της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης.

Επιπλέον, αποσαφήνισε τις γενικές και αόριστες έννοιες του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας (Ε.Κ.Π.Υ.), καθώς σε πολλές περιπτώσεις η πραγματικότητα στα αιτήματα Υγείας πολλές φορές ξεπερνά τη συγκεκριμένη πρόβλεψη του νομοθέτη.

Επεσήμανε, επίσης, την ανάγκη της ανταπόκρισης του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στο δικαίωμα του «αναφέρεσθαι» των πολιτών, το οποίο υποχρεώνει τον Οργανισμό να ενεργήσει άμεσα και σύννομα.

Ο ΕΟΠΥΥ εξέδωσε, υπό μορφή εγκυκλίου, τα παρακάτω έγγραφα:

α) «Οδηγίες σχετικά με την διαχείριση ενστάσεων των ασφαλισμένων κατά απορριπτικών αποφάσεων Διευθυντών του Οργανισμού και τη διαδικασία έκδοσης απόφασης από την αρμόδια Ειδική Επιτροπή» και

β) «Γενικές Οδηγίες για την εύρυθμη λειτουργία του Οργανισμού», στα οποία συμπεριλήφθηκαν οι κατά καιρούς παρατηρήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη.

Φαρμακεία ΕΟΠΥΥ

Όσον αφορά στις περιπτώσεις που προέκυψαν προβλήματα στη λειτουργία ορισμένων φαρμακείων του Οργανισμού, μετά τη διαμεσολάβηση της Αρχής, οι αρμόδιες Υπηρεσίες προέβησαν σε συστάσεις στο προσωπικό, αναφορικά με τα θέματα συμπεριφοράς, κακής εξυπηρέτησης και έλλειψης επικοινωνίας.

Υγειονομική περίθαλψη ασθενών τρίτης ηλικίας, με κινητικά προβλήματα που νόσησαν με COVID – 19

Ο Συνήγορος του Πολίτη και κατά το 2022 έγινε αποδέκτης αναφορών από οικείους ηλικιωμένων ασθενών, που νοσηλεύθηκαν λόγω COVID – 19 και δεν τους παρασχέθηκε η κατάλληλη νοσηλεία και φροντίδα, ζήτημα το οποίο αναδείχθηκε και στην Ετήσια Έκθεση 2021.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για την περίπτωση ηλικιωμένου ασθενούς με κινητικά προβλήματα, ο οποίος, ακόμα και επτά μήνες μετά τη νοσηλεία που έλαβε, αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω των κατακλίσεων.

Ο Συνήγορος του Πολίτη, με έγγραφό του προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες, επικαλούμενος την αρχή της ισότητας αλλά και τους Κώδικες Ιατρικής και Νοσηλευτικής Δεοντολογίας, υποστήριξε -ειδικά για τους ασθενείς αυτής της κατηγορίας- την αναγκαιότητα αρχικής εκτίμησης των αναγκών του κάθε ασθενούς και την παροχή της εξειδικευμένης φροντίδας που απαιτείται για την αποφυγή κατακλίσεων.

Επιπλέον, επεσήμανε την ανάγκη του σχεδιασμού και της εφαρμογής σχετικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθώς και της προμήθειας του κατάλληλου εξοπλισμού σε συνδυασμό με την ενίσχυση του Ε.Σ.Υ.

Θετική εξέλιξη της παρέμβασης αποτέλεσε η υιοθέτηση πρωτοκόλλου από την αρμόδια Υγειονομική Περιφέρεια για τη νοσηλεία ασθενών με κινητικά προβλήματα, που προβλέπει τα ανωτέρω, καθώς και η ανάληψη πρωτοβουλιών, τόσο για την ενίσχυση της στελέχωσης του νοσοκομείου με ιατρούς και νοσηλευτές, όσο και για τη συνεχή και ειδική εκπαίδευσή τους.

Δείτε ολόκληρη την Έκθεση για το 2022 του Συνηγόρου του Πολίτη: