Τα «φακελάκια» στην Υγεία και πάλι στο προσκήνιο

της Μαρίας Τσιλιμιγκάκη

«Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη των καθηγητών Κ. Σουλιώτη, Ι. Τούντα και Λ. Λιαρόπουλου, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 2.741 πολιτών από όλη την Ελλάδα, ένας στους τρεις Έλληνες δίνει φακελάκι για περίθαλψη σε δημόσιο νοσοκομείο», αναφέρει ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρος-Σωκράτης Ρακιντζής

Την ίδια ώρα, το 55,2% των χρημάτων που πληρώνουν οι ασθενείς από τη τσέπη τους σε υγειονομικές μονάδες δεν συνοδεύεται από απόδειξη. «Υπολογίζω ότι ο πληθυσμός των γιατρών “τριχοτομείται”: ένα τρίτο απαιτεί το φακελάκι, ένα τρίτο λαμβάνει ό,τι του προσφέρει ο ασθενής και ένα τρίτο δεν δωροδοκείται εκ πεποιθήσεως», σχολίασε χαρακτηριστικά ο κ. Ρακιντζής.

Τα ποσά κυμαίνονται από 200 ευρώ για έναν φυσιολογικό τοκετό ή μια οφθαλμολογική επέμβαση και φτάνουν ακόμα και τις 5.000 ευρώ για σοβαρές χειρουργικές επεμβάσεις (καρδιολογικές). Εν μέσω κρίσης, ωστόσο, το ύψος της παράτυπης αμοιβής είναι διαπραγματεύσιμο, σύμφωνα με τον κ. Ρακιντζή.

Ενώ ο δικηγόρος και δρ Ιατρικής, Χάρης Πολίτης αναφέρει ότι «το φαινόμενο “φακελάκι” ήταν απόρροια μιας κουλτούρας διαφθοράς των περασμένων δεκαετιών, μιας αντίληψης ότι ο πολίτης για να εξυπηρετηθεί έπρεπε να καταβάλει “γρηγορόσημο”», και προσθέτει: «Η νοοτροπία αυτή αρχίζει να αλλάζει ελέω κρίσης, ασθενείς και γιατροί είναι περισσότερο συνειδητοποιημένοι στο ότι ο κρατικός λειτουργός οφείλει να εξυπηρετεί χωρίς αντάλλαγμα».

Επιπλέον, όπως προσθέτει ο ίδιος, έχουν βελτιωθεί οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους, ενώ οι διατάξεις του νόμου περί παθητικής δωροδοκίας (τιμωρείται με το άρθ. 235 του Ποινικού Κώδικα) έχουν αλλάξει τέσσερις φορές τα τελευταία δύο χρόνια, επί το αυστηρότερον. «Οι διατάξεις είναι δρακόντειες και έχουν πλέον χαρακτήρα γενικής πρόληψης του εγκλήματος, της αποτροπής δηλαδή οποιουδήποτε κρατικού λειτουργού από το να παρανομήσει», εξηγεί ο δρ Πολίτης.

Όπως αναφέρει η έκθεση του καθηγητή Ι. Κυριόπουλου, πάντως, οι παράνομες αμοιβές (ή παραπληρωμές) σε γιατρούς στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα από το 2009 έως τα τέλη του 2013, κατά τα πρώτα χρόνια της κρίσης, φαίνεται ότι αυξήθηκαν κατά 300 εκατ. ευρώ. Ως «παραπληρωμές» νοούνται οι υπερβολικές χρεώσεις, τυπικές (σε ιδιωτικά νοσοκομεία) ή άτυπες (φακελάκι). Αυτό προκύπτει και από την ΕΛΣΤΑΤ, καθώς βάσει ανάλυσης των οικογενειακών προϋπολογισμών, οι αμοιβές των γιατρών το εν λόγω χρονικό διάστημα αυξήθηκαν, παρά το γεγονός ότι τα έξοδα για τα νοσήλια μειώθηκαν.

Από το 2007 έως σήμερα έχουν κατατεθεί 428 καταγγελίες για γιατρούς του ΕΣΥ, από το 2009 έως σήμερα 31 για γιατρούς του ΙΚΑ και από το 2012 έως σήμερα 4 για φαρμακοποιούς του ΕΣΥ.