Τι μπορείτε να πάθετε από το χαμηλό σάκχαρο;

Της Χριστίνας Ι. Μπουντούρη

Γενικού – Οικογενειακού Ιατρού

Περισσότεροι από 1.000.000 Έλληνες πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και πρέπει να παίρνουν αντιδιαβητικά δισκία ή να κάνουν ινσουλίνη. Σε πολλές περιπτώσεις η θεραπεία του διαβήτη σχετίζεται με συμπτώματα υπογλυκαιμίας που χρειάζονται άμεση αντιμετώπιση.

Η υπογλυκαιμία είναι μία απειλητική για τη ζωή κατάσταση, η οποία μπορεί να αποφευχθεί και να αντιμετωπιστεί με απλά μέτρα.

Με τον όρο υπογλυκαιμία εννοούμε τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα, συνήθως κάτω από 70 mg/dl. Η υπογλυκαιμία συνδέεται συνήθως με την θεραπεία του διαβήτη, ωστόσο μια ποικιλία καταστάσεων, πολλές εκ των οποίων αρκετά σπάνιες, μπορεί να προκαλέσουν χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε άτομα χωρίς διαβήτη.

Ο οργανισμός χρειάζεται τη γλυκόζη, η οποία αποτελεί την κύρια πηγή ενέργειας, προκειμένου να λειτουργεί σωστά. Όταν τα επίπεδα πέσουν κάτω από τις φυσιολογικές τιμές μπορεί να εμφανιστούν ποικίλα συμπτώματα.

Οι ασθενείς περιγράφουν την υπογλυκαιμία με διαφορετικό τρόπο ακόμα και αν οι τιμές του σακχάρου είναι ίδιες.

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι ιδρώτας, τρόμος, ταχυπαλμία, θολή όραση, σύγχυση, ανησυχία, αστάθεια, πείνα και μούδιασμα γύρω από το στόμα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν σπασμοί και απώλεια της συνείδησης.

Στους διαβητικούς η υπογλυκαιμία είναι επικίνδυνη όταν συνυπάρχει διαβητική νευροπάθεια, γιατί δεν μπορούν να αντιληφθούν τα συμπτώματα και όταν τα επεισόδια συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Τα άτομα που λαμβάνουν θεραπεία για το διαβήτη είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν επεισόδια υπογλυκαιμίας.

Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω υπερδοσολογίας, όταν δηλαδή κάποιος κάνει περισσότερες μονάδες ινσουλίνης ή πάρει περισσότερα αντιδιαβητικά δισκία σε σχέση με τις τιμές σακχάρου στο αίμα. Η υπογλυκαιμία μπορεί επίσης να προκύψει σε περίπτωση που μετά τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής ο ασθενής δε φάει (ή φάει λιγότερο από ότι συνήθως) ή ασκηθεί περισσότερο από το κανονικό.

Η υπογλυκαιμία σε άτομα χωρίς διαβήτη είναι πιο σπάνια και αφορά κυρίως επεισόδια μετά από μέθη, λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. κινίνη) και ναρκωτικών ουσιών, ασθένειες του ήπατος και των νεφρών, όγκοι που παράγουν ινσουλίνη και ενδοκρινικές διαταραχές.

Μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε παρατεταμένη νηστεία και σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε εγχειρήσεις στομάχου, όπως γαστρεκτομή και πυλωροπλαστική.

Σε περίπτωση υπογλυκαιμίας ο στόχος είναι να αυξηθούν γρήγορα τα επίπεδα του σακχάρου στα αίμα. Αν αντιληφθείτε ότι κάποιος εμφανίζει συμπτώματα υπογλυκαιμίας βοηθήστε τον να ξαπλώσει ή να καθίσει και δώστε του κατευθείαν κάτι γλυκό (ζάχαρη, σοκολάτα, γλυκά, χυμό).

Αν η κατάστασή του βελτιωθεί δώστε περισσότερη γλυκιά τροφή και αφήστε τον να ξεκουραστεί μέχρι να συνέλθει εντελώς.

Όταν όμως τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά και το άτομο δεν μπορεί να καταπιεί ή έχει χάσει τις αισθήσεις του πρέπει επειγόντως να καλέσετε ιατρική βοήθεια για να χορηγηθεί γλυκόζη ενδοφλέβια ή υποδόρια ένεση γλυκογόνου.

Οι διαβητικοί ασθενείς με επεισόδια υπογλυκαιμίας πρέπει να έχουν συνέχεια μαζί τους καραμέλες, φακελάκια ζάχαρης ή σοκολάτες, ώστε όταν αντιληφθούν τα πρώτα συμπτώματα να καταναλώσουν άμεσα μία διαθέσιμη πηγή γλυκόζης.

Επίσης σε συχνά επεισόδια πρέπει η οικογένεια του ασθενή να εκπαιδευτεί πώς να χορηγεί ενέσεις γλυκαγόνου.

Οι ασθενείς δεν πρέπει να παραλείπουν τα γεύματα και θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η έντονη δραστηριότητα και άσκηση αυξάνει τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας για τις επόμενες 4-6 ώρες.

Χριστίνα Ι. Μπουντούρη

Γενικός – Οικογενειακός Ιατρός

Email: cbountouri@gmail.com

www.bountouri.gr