Παρά τη μειωμένη απόδοση των εμβολίων ως προς την ικανότητά τους να προστατεύουν από τη μόλυνση, παραμένουν εξαιρετικά αποτελεσματικά στην πρόληψη της σοβαρής νόσησης και του θανάτου, γεγονός που τα καθιστά πολύτιμα στη μάχη ενάντια στον κορονοϊό.
Ελπίδες μάλιστα εναποθέτουν οι επιστήμονες στα δύο νέα πρωτεϊνικά εμβόλια τα οποία ενδέχεται να κάμψουν τις αμφιβολίες και τους φόβους μερίδας πολιτών που δεν έχουν κάνει ακόμα το βήμα του εμβολιασμού.
“Το θέμα είναι να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός αυτών των 250 χιλιάδων πάνω από τα 60, που πρέπει να εμβολιαστούν. Και αυτή τη στιγμή, έχουμε ακόμα 250 χιλιάδες που εμβολιάστηκαν πρόσφατα και είναι πρόσκαιρα εμβολιασμένοι και δεν έχουν αποκτήσει πλήρως ανοσία. Οπότε συνεχίζουμε να έχουμε περίπου 500 χιλιάδες ανοχύρωτους στην Ελλάδα”, τονίζει ο Καθηγητής Νίκος Τζανάκης.
Τα υπάρχοντα εμβόλια -για τα οποία υπάρχει πλήθος μελετών- έχει αποδειχθεί πως παρέχουν ακόμη καλύτερη προστασία έναντι της Όμικρον 2 (ΒΑ.2) από ό,τι έναντι της Όμικρον 1 (ΒΑ.1). Σύμφωνα με μελέτη της Υπηρεσίας Ασφάλειας Υγείας της Βρετανίας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό New Scientist, τρεις δόσεις εμβολίων είναι κατά 70% αποτελεσματικές στην πρόληψη της συμπτωματικής νόσου από ΒΑ.2, ενώ έναντι της ΒΑ.1. είναι αποτελεσματικές κατά 63%.
Η αντίστοιχη αποτελεσματικότητα μετά από δύο δόσεις (25 εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση) είναι 13% έναντι της ΒΑ.2 και μόνο 9% έναντι της ΒΑ.1. Οι αριθμοί αυτοί αφορούν συνδυαστικά όλα τα εμβόλια.
Τζανάκης: “Αν εμβολιαστούμε θα ρίξουμε και τους θανάτους”
Η συσχέτιση μεταξύ θανάτων και χαμηλού ποσοστού εμβολιασμού, δεν αμφισβητείται από το σύνολο του επιστημονικού κόσμου, αν και ο εμβολιασμός δεν είναι η μόνη απάντηση στην ερώτηση, γιατί υπάρχει στη χώρα μας αυξημένη θνητότητα.
Να σημειωθεί, ωστόσο, πως με εμβολιασμένο στην Ελλάδα το 80% στους άνω των 18 ετών και περίπου το 70% στο σύνολο του πληθυσμού, υπάρχουν ακόμη 250 χιλιάδες ανεμβολίαστοι στις ηλικίες που δίνουν τις περισσότερες βαριές νοσηλείες και θανάτους.
Έτσι, έχουμε φτάσει πλέον τους 139 θανάτους ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού και βρισκόμαστε στην τρίτη χειρότερη θέση ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. Με περισσότερους εμβολιασμούς όπως λένε οι ειδικοί, θα μπορούσαμε να περιορίσουμε τις πιο δραματικές επιπτώσεις της πανδημίας, που είναι η απώλεια των ανθρώπινων ζωών.
Με τόσους πολλούς θανάτους και ενώ άλλες χώρες στην Ευρώπη αίρουν τα περιοριστικά μέτρα, μήπως βρισκόμαστε μακριά από την ενδημικότητα;, ρωτήσαμε τον Καθηγητή.
“Όχι!” απαντά ο κ. Νίκος Τζανάκης και εξηγεί: “Μπορεί οι θάνατοι να πέσουν δραματικά και ξαφνικά τους επόμενους μήνες και να δούμε στην Ελλάδα 5 με 10 θανάτους τη μέρα, ακόμη κι αν έχουμε πάρα πολλά κρούσματα. Αν δούμε δηλαδή ότι έχουμε ημερησίως 5 με 10 θανάτους και 150 διασωληνώσεις παρ’ ότι μπορεί να έχουμε 30 με 40 χιλιάδες κρούσματα, αυτό θα σημαίνει ενδημικότητα”, λέει.
Πώς κατάφεραν άλλες χώρες να μειώσουν τους θανάτους μέσω του εμβολιασμού
Ο Καθηγητής Πνευμονολογίας και Δ/ντης ΕΣΥ στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης (ΠΑΓΝΗ), κ. Τζανάκης, εξηγεί με παραδείγματα πως πολλές ευρωπαϊκές χώρες με καλύτερα ποσοστά εμβολιασμού -ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικίες- βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα από εμάς.
“Να φανταστείτε πως η Πορτογαλία με 100% εμβολιασμένους πάνω από 60 ετών, με 97% εμβολιασμό στον γενικό πληθυσμό και με σχεδόν 1,5 φορά πάνω από εμάς στην αναμνηστική δόση, αυτές τις μέρες έχει 45 νεκρούς, ενώ έχει 50 χιλιάδες κρούσματα. Μπορεί να οφείλονται στην Όμικρον 1 ή στην Όμικρον 2, αλλά δεν παύει να έχει διπλάσια ή τριπλάσια κρούσματα από εμάς, εντούτοις έχει τους μισούς θανάτους. Ακριβώς διότι είναι οχυρωμένοι με υψηλά ποσοστά εμβολιασμών”, σημειώνει ο ίδιος.
Παρόμοια εικόνα υπάρχει και στην Ιταλία. Με λίγο καλύτερα ποσοστά εμβολιασμού από εμάς, οι Ιταλοί έχουν έχουν μικρότερο αριθμό θανάτων. Δηλαδή εμείς μετράμε 139 θανάτους ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού στον κυλιόμενο μέσο όρο των 14 τελευταίων ημερών, ενώ στην Ιταλία, 86.
“Είναι λίγο λιγότερο εμβολιασμένοι στην Ιταλία από την Πορτογαλία. Οι Ιταλοί έχουν εμβολιασμένο το 95% στους άνω από 60 ετών και περίπου στα ίδια επίπεδα με εμάς στην αναμνηστική δόση. Είναι πολύ καλύτεροι οι Ιταλοί από εμάς στον εμβολιασμό, αλλά όχι τόσο καλά όσο η Πορτογαλία. Και αμέσως είδατε λιγότερους θανάτους από εμάς. Είναι καθαρά ο σημαντικότερος παράγοντας που δίνει τους θανάτους αυτός. Δυστυχώς! Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι άλλοι λόγοι, αλλά οι εμβολιασμοί είναι ο σημαντικότερος”, σημειώνει ο Καθηγητής Νίκος Τζανάκης.
Με αύξηση των εμβολιασμών και τα νέα “όπλα” -τα αντιιιικά φάρμακα- στην ιατρική φαρέτρα δεν αποκλείεται να έρθει σύντομα η ενδημική φάση του κορονοϊού και στη χώρα μας. Εκτός εάν, όπως αναφέρει ο ειδικός, μας εκπλήξει δυσάρεστα κάποιο νέο μεταλλαγμένο στέλεχος:
“Πάμε προς μία ενδημία κατά πάσα πιθανότητα, αν δεν μας εκπλήξει ο ιός με κάποιο πάρα πολύ χιμερικό στέλεχος το οποίο θα μας ξεφύγει τελείως. Που είναι μικρή η πιθανότητα, όμως”, καταλήγει ο Νίκος Τζανάκης.