Με ταχύτατους ρυθμούς εξακολουθεί να εξελίσσεται ο κορονοϊός. Η ταχεία και εξαιρετικά αποτελεσματική επιδημιολογική επιτήρηση που γίνεται στο εργαστήριο Κλινικής Ιολογίας στην Κρήτη έφερε στο φως νέα εξέλιξη του κλάδου της υποπαραλλαγής Eris (EG.5.1), τον τύπο του ιού EG.6.1.
Εντωμεταξύ, ελάχιστα είναι τα δείγματα που αναλύονται γονιδιωματικά για την επιτήρηση των παραλλαγών του κορονοϊού σε όλη την Ελλάδα, όπως υποστηρίζουν μιλώντας στο iatropedia.gr οι Καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης και Γιώργος Σουρβίνος.
Απόδειξη αυτού είναι πώς στην επιδημιολογική έκθεση για τα αναπνευστικά νοσήματα που δημοσιεύθηκε από τον ΕΟΔΥ την προηγούμενη εβδομάδα, για πρώτη φορά δηλώθηκαν ξεχωριστά τα κρούσματα της υποπαραλλαγής Eris που εντοπίστηκαν στο ερευνητικό εργαστήριο Κλινικής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, το οποίο διευθύνει ο Καθηγητής Γ. Σουρβίνος.
“Το έχετε ξαναδεί να βγαίνει πίνακας που να αναγράφει ξεχωριστά την Κρήτη από την υπόλοιπη Ελλάδα;” σχολιάζει ο ίδιος και εξηγεί:
“Τα νούμερα που παρουσιάζει ο ΕΟΔΥ είναι από δείγματα Αθήνας κυρίως, δεν είναι πραγματικά αντιπροσωπευτικά από όλη τη χώρα. Που σημαίνει ότι η υπόλοιπη χώρα είναι αχαρτογράφητη. Θα δούμε αυτήν την εβδομάδα τι θα ανακοινώσουν”, τονίζει ο Γ. Σουρβίνος.
Στα παραπάνω συμπεράσματα καταλήγει και ο Καθηγητής Πνευμονολογίας, Νικόλαος Τζανάκης. Οι αριθμοί των κρουσμάτων Eris που δόθηκαν από τον ΕΟΔΥ για την υπόλοιπη Ελλάδα, όπως λέει, είναι για το διάστημα από 10 έως 16 Ιουλίου, δηλαδή σχεδόν ένα μήνα πριν από σήμερα.
“Η Κρήτη προηγείται σε γονιδιωματική επιτήρηση και γι’ αυτό ο ΕΟΔΥ δημοσιεύει ξεχωριστά την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Είναι τραγικό να αναλύονται 20 δείγματα από όλη την Ελλάδα. Πρέπει να υπάρξει ένας συντονισμός στην επιδημιολογική επιτήρηση και να γίνονται αρκετά τεστ γεωγραφικά κατανεμημένα και αντιπροσωπευτικά του πληθυσμού, ώστε να έχουμε μια αξιόπιστη επιδημιολογικά επιτήρηση. Σωστή επιτήρηση υπάρχει μόνο στην Κρήτη αυτή τη στιγμή, όπου γίνεται σε ένα σχετικά καλό αριθμό δειγμάτων γονιδιωματική επιτήρηση. Γι’ αυτό και έχουμε αυτά τα αξιόπιστα νούμερα”, επισημαίνει ο κ. Τζανάκης.
Απόδειξη της ακρίβειας των αποτελεσμάτων του εργαστηρίου της Κρήτης -το οποίο αποτελεί και μέλος του Περιφερειακού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ Κρήτης) του ΕΟΔΥ- αποτελεί η αύξηση των νοσηλειών σε όλη την Ελλάδα, τονίζουν οι ειδικοί:
“Το “αναξιόπιστο” του πράγματος για την υπόλοιπη χώρα αποδεικνύεται και από την αύξηση των νοσηλειών που έχουμε σε όλη την Ελλάδα, περίπου κατά 70%. Η αύξηση δεν είναι μόνο στην Κρήτη. Επομένως το 16% της εξάπλωσης της Eris που εντοπίζει ο ΕΟΔΥ δεν είναι αξιόπιστο αυτή τη στιγμή. Διότι αφορά ανάλυση σε 6 μόλις δείγματα και όχι στα 100 – 150 ή 200 δείγματα, που θα έδιναν ένα ακριβές νούμερο”, εξηγεί ο Νίκος Τζανάκης στο iatropedia.gr.
“Ξαδελφάκια” της Eris εντοπίστηκαν στην Κρήτη
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ανιχνεύονται και “ξαδελφάκια” της παραλλαγής “Eris”. Η αρχική υποπαραλλαγή ήταν η EG.5, ενώ πλέον το επιστημονικό μικροσκόπιο στην Κρήτη εντόπισε σε ένα μικρό αριθμό δειγμάτων και τον νέο κλάδο EG.6.1
“Δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις. Είναι διαφοροποιήσεις που παρατηρούνται στον ίδιο κλάδο. Αυτό μας δείχνει, όμως, πόσο καλά και πόσο γρήγορα εξελίσσεται αυτός ο ιός”, εξηγεί ο Νίκος Τζανάκης.
Ο Καθηγητής κ. Σουρβίνος συμφωνεί ότι η ταχύτητα της εξέλιξης των παραλλαγών του κορονοϊού εξακολουθεί να είναι μεγάλη.
“Βρήκαμε την Eris 6.1. σε μικρό δείγμα, στο 5%. Είναι ακόμα νωρίς. Είναι ο ίδιος κλάδος, αλλά έχει αλλάξει λίγο, αντί για EG.5 είναι EG.6, είναι ξαδελφάκι. Αυτό κλινικά δεν ξέρουμε αν δείχνει κάτι. Δείχνει πάντως, έναν πολύ γρήγορο ρυθμό μεταλλάξεων. Οι Βρετανοί έχουν βρει και EG.7.1”, σημειώνει.
Ανησυχία για τον χειμώνα
Σύμφωνα με τον Πνευμονολόγο Νίκο Τζανάκη, τα κρούσματα που φτάνουν στα νοσοκομεία στην Ελλάδα, πλέον εστιάζονται κυρίως σε υπερήλικες και μέσω δύο μορφών εκδήλωσης επιπλοκών.
“Εκδηλώνονται σε υπερήλικες είτε με παρόξυνση των συνοδών νοσημάτων τους, είτε με εκδήλωση επιγενών λοιμώξεων από μικροβιακούς παράγοντες. Δηλαδή εκδηλώνουν λοιμώξεις του αναπνευστικού από μικρόβια, ως επιγενές αποτέλεσμα της λοίμωξης από κορονοϊό. Είναι σαν ο κορονοϊός να “στρώνει τον δρόμο” για να έρθει από πάνω μια λοίμωξη από μικρόβιο. Το αποτέλεσμα και στις δύο περιπτώσεις επιπλέκονται, επ αφορμή της λοίμωξης από κορονοϊό”, εξηγεί ο ειδικός και υπογραμμίζει τη σημασία της έγκαιρης λήψης αντιιικών σε αυτή την ομάδα του πληθυσμού.
“Γι’ αυτό λέμε ότι πρέπει οπωσδήποτε αυτοί οι άνθρωποι να λαμβάνουν τα αντιιικά φάρμακα, διότι προσφέρουν σημαντική βοήθεια. Σύμφωνα και με την ελληνική μελέτη των 35.000 ατόμων που φαίνεται ότι τα αντιιικά φάρμακα παρείχαν 70% προστασία στον κίνδυνο εισαγωγής στο νοσοκομείο”, αναφέρει.
Ανήσυχος για τον χειμώνα εμφανίζεται και ο Γιώργος Σουρβίνος:
“Θα περιπλεχτεί η κατάσταση με τις υπόλοιπες αναπνευστικές λοιμώξεις τον χειμώνα. Και γι’ αυτό περιμένουμε με αγωνία να δούμε την αποτελεσματικότητα του νέου εμβολίου που έρχεται. Ή νέα σύνθεση του επικαιροποιημένου εμβολίου της Pfizer, Moderna, Novavax θα στοχεύει μεν το στέλεχος Kraken (XBB.1.5), αλλά οι δύο πρώτες εταιρείες ανακοίνωσαν ότι υπάρχει αποτελεσματικότητα και έναντι της Eris”, σημειώνει ο ερευνητής.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες πάντως, η αύξηση της Eris το καλοκαίρι, δεν προμηνύει κάτι καλό για τον χειμώνα:
“Το γεγονός ότι δεν κατεστάλη η παραλλαγή Eris και έχουμε αύξηση μέσα στο καλοκαίρι και παρόμοια προβλήματα με αυτά που είχαμε προηγούμενα καλοκαίρια δεν προμηνύει κάτι καλό για τον χειμώνα”, λέει ο Νίκος Τζανάκης και εξηγεί:
“Πιθανότατα να έχουμε μια άλλη μετάλλαξη, ή ακόμη και αυτή την ίδια η οποία μπορεί να προκαλέσει -έστω και έμμεσα- νοσηλείες σε ευάλωτους και ηλικιωμένους και να έχουμε μια έμμεση πίεση στο υγειονομικό σύστημα εξαιτίας των λοιμώξεων από κορονοϊό. Γι’ αυτό αναμένουμε με μεγάλη προσδοκία τι θα μας συμβουλεύσουν οι μεγάλοι Οργανισμοί των ΗΠΑ, Ευρώπης και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σχετικώς με το επικαιροποιημένο εμβόλιο και τι συστάσεις θα μας δώσουν σε σχέση με το μέρος του πληθυσμού που θα υπάρξει σύσταση να εμβολιαστεί”, σημειώνει και τονίζει πως παρ’ όλο που η κατάσταση προκαλεί προβληματισμό, δεν αναμένεται νέα αφετηρία δυσκολιών με τον ιό.
“Ωστόσο, όσο κυκλοφορεί ο κορονοϊός τόσο η πιθανότητα να παράξει ένα στέλεχος το οποίο θα μας προβληματίσει αυξάνει”, καταλήγει.