Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή: Οροθετικά, αλλά και διεμφυλικά άτομα αιτούνται την απόκτηση παιδιού στην αρμόδια Εθνική Αρχή

  • Γιάννα Σουλάκη
αναπαραγωγή
Μία σημαντική τομή εισάγει στη χώρα μας ο νέος νόμος για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, που δίνει τη δυνατότητα απόκτησης παιδιού σε ομάδες ατόμων οι οποίες μέχρι σήμερα αποκλείονταν από την πατρότητα και μητρότητα. Ήδη, η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έχει δεχθεί τέσσερα αιτήματα θετικών στην ΗIV λοίμωξη ατόμων, αλλά και πολλά αιτήματα από διεμφυλικά άτομα, τα οποία, ωστόσο, δεν εντάσσονται στον νέο νόμο. Τον θέμα, ωστόσο, θα συζητηθεί από την Αρχή.

Έως τα τέλη του 2023 αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στη χώρα μας, η Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Τράπεζας Κρυοσυντήρησης στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟΝ, η πρώτη Μονάδα στη χώρα μας αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση προσώπων οροθετικών στον ιό της ανθρώπινης ανοσοποιητικής ανεπαρκείας (HIV/AIDS).

Η εξειδικευμένη αυτή υπηρεσία -και μάλιστα μέσω του δημόσιου συστήματος υγείας (ΕΣΥ)- δίνει λύση σε πολλά ζευγάρια που μέχρι σήμερα αποκλείονταν από τη δυνατότητα απόκτησης παιδιού.

Έτσι, ήδη κατατέθηκαν τέσσερα αιτήματα οροθετικών ατόμων στην Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, για να λάβουν έγκριση ένταξης στη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης, μέσω του ειδικού ιατρικού πρωτοκόλλου που έχει θεσπιστεί για τον σκοπό αυτό, καθώς η επιστήμη δίνει πλέον τη δυνατότητα στους ανθρώπους αυτούς να αποκτήσουν υγιές παιδί.

Τα παραπάνω ανέφερε ο πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ιατρικών Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, αναπληρωτής καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, κ. Νικόλαος Βραχνής, σε συνέντευξη τύπου ενόψει επιστημονικής εκδήλωσης στους Δελφούς, (17 και 18 Δεκεμβρίου).

Όπως είπε, ανάλογες Μονάδες Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, υπάρχουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως στη Βρετανία, τη Γαλλία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Αυστρία κ.α.

Αξίζει να σημειωθεί πως τα τελευταία χρόνια, χάρη στις νέες θεραπείες, άτομα που ζουν με HIV λοίμωξη μπορούν να απολαμβάνουν μια φυσιολογική ζωή και ένα μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης.

Η σύλληψη παιδιού μάλιστα, από άτομα που είναι φορείς του ιού -είτε με φυσικό τρόπο, είτε μέσω υποβοηθούμενης αναπαραγωγής- δεν ενέχει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού HIV, εφόσον το άτομο λαμβάνει συστηματική τη φαρμακευτική του αγωγή.

Υπό συζήτηση και η απόκτηση παιδιού από διεμφυλικά πρόσωπα – Κατατέθηκαν τα πρώτα αιτήματα

Αιτήματα, όμως, για την απόκτηση παιδιού μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης έχει δεχθεί η Εθνική Αρχή και από διεμφυλικά άτομα.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο, κ. Νικόλαο Βραχνή «Έχουν κατατεθεί στην Αρχή αιτήματα από διεμφυλικά άτομα, που ζητούν την άδεια της Αρχής να υποβληθούν σε μέθοδο ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Το Εποπτικό συμβούλιο της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής σύμφωνα με το άρθρο 20 Ν. 3305/2005, έχει αρμοδιότητα να ασχολείται και με κάθε άλλο μη ρητώς αναφερόμενο στο νόμο, το οποίο εντάσσεται στο πεδίο της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Στο πλαίσιο αυτό, για πρώτη φορά στο Εποπτικό Συμβούλιο της ΕΑΙΥΑ στους Δελφούς θα εξεταστούν τα αιτήματα αυτά και θα συζητηθεί το θέμα της δυνατότητας ή μη υποβολής διεμφυλικών προσώπων σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής με σκοπό την απόκτηση τέκνου, ενός θέματος που δεν ορίζεται ρητά στη νομοθεσία».

Το θέμα αναμένεται να εξεταστεί στην επικείμενη επιστημονική συνάντηση της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, που θα πραγματοποιηθεί στους Δελφούς αυτό το Σαββατοκύριακο (17-18 Δεκεμβρίου 2022).

Διεθνής Αμνηστία: 1.500.000 διεμφυλικά άτομα στην Ευρώπη

To Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ενέκρινε πρόσφατα ψήφισμα σχετικό με το δικαίωμα των διεμφυλικών ατόμων στην τεκνοποίηση και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, επιβεβαιώνοντας την ανάγκη υπεράσπισης και αύξησης της πρόσβασής τους σε υπηρεσίες και δικαιώματα τα οποία θα πρέπει να είναι ευρέως διαθέσιμα.

Τονίστηκε δε, ότι κανείς δεν πρέπει να υφίσταται διακρίσεις λόγω της ταυτότητας φύλου του όταν προσπαθεί να έχει πρόσβαση σε γενικούς αλλά και σε συγκεκριμένους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης.

Σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας στην Ευρώπη ζουν 1.500.00 διεμφυλικά άτομα.

Σε 20 Ευρωπαϊκές χώρες όπως και στην Αγγλία έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα των διεμφυλικών ατόμων να υποβάλλονται σε μεθόδους ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ενώ σε 6 χώρες απαγορεύεται.

Στη Γερμανία και την Γαλλία δεν υπάρχει ακόμα σαφές νομοθετικό πλαίσιο, ενώ στην Ιταλία πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η φυλομετάβαση.

Το 2021 στην Ισπανία ανακοινώθηκε επίσημα η κρατική επιχορήγηση των διεμφυλικών ατόμων προκειμένου να μπορούν σε υποβληθούν χωρίς καμία εξαίρεση σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή: Από «επικουρική» έγινε «εναλλακτική» μέθοδος απόκτησης παιδιού

Ο Πρόεδρος της Αρχής, Καθηγητής Ν. Βραχνής, αναφερόμενος στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, επεσήμανε ότι η σημαντικότερη αλλαγή που επέφερε ο νέος νόμος Ν.4958/2022, είναι η αλλαγή του χαρακτήρα της, από «επικουρική» σε «εναλλακτική» μέθοδο απόκτησης τέκνου.

«Μέχρι την ημέρα που τέθηκε σε ισχύ ο Ν.4958/2022, ο χαρακτήρας της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ήταν επικουρικός της φυσικής αναπαραγωγής, της ένωσης άνδρα και γυναίκας. Με την τροποποίηση του άρθρου 1455 του Αστικού Κώδικα επιτρέπεται ρητώς η ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και για τη διατήρηση της γονιμότητας του υποβοηθούμενου προσώπου, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ιατρικής αναγκαιότητας. Όπως αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, η Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή αποτελεί σε µεγάλο βαθμό πλέον εναλλακτική μέθοδο αναπαραγωγής, καταργώντας τον επικουρικό χαρακτήρα της».